Đề xuất áp thuế 20% lợi nhuận thực tế trong chuyển nhượng bất động sản hoặc áp dụng thuế suất lũy tiến theo thời gian nắm giữ đang thu hút sự quan tâm của các chuyên gia và nhà đầu tư. Trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) thay thế đang được lấy ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất áp dụng thuế thu nhập cá nhân với chuyển nhượng bất động sản của cá nhân bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng.
Thu nhập tính thuế này được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản. Tuy nhiên, trường hợp không xác định giá mua và các chi phí liên quan, thuế thu nhập cá nhân được tính bằng giá bán nhân với thuế suất. Mức thuế suất trong trường hợp này sẽ được tính theo thời gian sở hữu với mức tối đa 10% giá bán.
Cụ thể, mức thuế 10%/giá bán với bất động sản có thời gian nắm giữ dưới 2 năm. Mức thuế 6%/giá bán với bất động sản có thời gian nắm giữ từ 2-5 năm. Mức thuế 4%/giá bán với bất động sản được nắm giữ từ 5-10 năm… Với bất động sản được nắm giữ từ 10 năm trở lên và bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, mức thuế là 2%/giá bán.
Ông Trần Khánh Quang, giám đốc Công ty CP đầu tư bất động sản Việt An Hòa, cho rằng mức thuế thu nhập cá nhân 20%/lãi chuyển nhượng bất động sản là một mức thuế chấp nhận được. Việc đóng mức thuế trên lợi nhuận sau khi trừ đi các chi phí cũng sẽ không tác động lớn đến hoạt động đầu tư, đồng thời giúp cho thị trường minh bạch hơn.
Tuy nhiên, ông Quang cũng lưu ý rằng việc đánh thuế từ 2-10%/giá bán theo thời gian nắm giữ cần phải làm rõ các nguyên tắc áp dụng. Đặc biệt, cần làm rõ các quy định xác định chi phí đầu vào để tránh những vướng mắc trong quá trình thực thi.
Ông Đinh Minh Tuấn, giám đốc khu vực miền Nam của Batdongsan, cho biết đề xuất tăng thuế theo thời gian nắm giữ, với mức cao nhất lên tới 10%, cao gấp 5 lần so với hiện nay sẽ gây ra nhiều tác động. Khảo sát gần đây của doanh nghiệp này cho thấy 59% người tham gia khảo sát cho biết mua bất động sản chủ yếu với mục đích đầu tư thay vì để ở và tỉ lệ lớn người đang sở hữu bất động sản có ý định bán trong vòng một năm tới.
Điều này cho thấy người Việt rất thích đầu tư vào bất động sản, nhưng thời gian nắm giữ lại ngắn, có xu hướng ‘bán khi được giá’, linh hoạt dịch chuyển dòng vốn sang các tài sản khác có lợi hơn trong từng thời điểm. Do đó, đề xuất đánh thuế theo thời gian nắm giữ sẽ siết chặt tay chơi ngắn hạn, đánh trực diện vào các nhà đầu tư ngắn hạn và ‘lướt sóng’, những người đang chiếm tỉ trọng lớn trong lực cầu thị trường.
Tuy nhiên, ông Tuấn cũng lo ngại về tính kịp thời và tác động lan tỏa trong bối cảnh thị trường chưa kịp hồi phục. Việc áp dụng mức thuế theo thời gian nắm giữ sẽ ảnh hưởng đến các nhà đầu tư nhỏ lẻ, những người thường ‘lướt sóng’ trong vòng 6-18 tháng để tối đa hóa lợi nhuận.
Nhiều chuyên gia bất động sản cho rằng phân khúc đất nền và căn hộ cao cấp sẽ chịu ảnh hưởng đầu tiên bởi các nhà đầu tư thường ‘lướt sóng’ trong thời gian ngắn. Với mức thuế này, biên lợi nhuận của các nhà đầu ngắn hạn sẽ bị bào mòn đáng kể, làm giảm sức hấp dẫn đầu tư, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bị loại khỏi cuộc chơi.