Dịch tả lợn châu Phi đang ngày càng lan rộng trên toàn quốc, với 636 ổ dịch được phát hiện tại 30/34 tỉnh thành, dẫn đến hơn 42.300 lợn mắc bệnh và buộc phải tiêu hủy hơn 43.300 con. Theo báo cáo của Cục Chăn nuôi và Thúy, so với cùng kỳ năm 2024, số lợn mắc bệnh, chết và tiêu hủy đã giảm hơn 34%, tuy nhiên tỷ lệ lợn mắc bệnh có chủng tái tổ hợp genotype I-II đang gia tăng đáng kể. Chủng virus này lần đầu xuất hiện tại Việt Nam vào năm 2023 và hiện chiếm 45% số ca mắc.
Trước tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, Việt Nam đã có ba loại vaccine dịch tả lợn châu Phi do các đơn vị trong nước sản xuất được cấp phép lưu hành, với tổng số 7,8 triệu liều đã được cung ứng ra thị trường. Tuy nhiên, vẫn chưa có loại vaccine nào có thể bảo hộ hiệu quả với chủng genotype I-II. Kết quả khảo sát lưu hành virus cho thấy việc tiêm các loại vaccine do Việt Nam sản xuất đối với chủng tái tổ hợp genotype I-II có miễn dịch rất thấp, dẫn đến lợn chết rất nhanh.
Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến cho biết, Bộ đã đặt mục tiêu cùng với các nhà khoa học thực hiện việc “cắt gen” chủng của genotype I-II để nghiên cứu và phát triển vaccine phù hợp. Ông cũng nhận định rằng nguyên nhân dịch bệnh bùng phát trở lại là do tâm lý chủ quan sau đỉnh dịch 2019-2020, cũng như việc kiểm soát dịch bệnh, xử lý ổ dịch, kiểm soát giết mổ chưa được triển khai đồng bộ.
Về lâu dài, Thứ trưởng Tiến cho rằng Việt Nam cần thay đổi hình thức chăn nuôi từ nhỏ lẻ sang quy mô lớn, tập trung, để kiểm soát dịch bệnh và đảm bảo an toàn sinh học. Dịch tả lợn châu Phi có nguồn gốc từ châu Phi, lây lan nhanh, tỷ lệ chết gần như 100% với lợn nhiễm bệnh, và có sức đề kháng cao, khả năng chịu được nhiệt độ thấp. Do đó, việc kiểm soát và phòng chống dịch bệnh này đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành và người dân.
Để nâng cao hiệu quả phòng chống dịch bệnh, các địa phương cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục về nguy hiểm của dịch tả lợn châu Phi và các biện pháp phòng chống. Đồng thời, cần có các biện pháp hỗ trợ người chăn nuôi trong việc áp dụng các quy trình chăn nuôi an toàn sinh học, cũng như việc sử dụng vaccine và các sản phẩm phòng chống dịch bệnh khác. Các nhà khoa học cũng đang tiếp tục nghiên cứu và phát triển các công nghệ mới để hỗ trợ việc kiểm soát dịch bệnh.
Liên quan đến các hoạt động kiểm soát dịch bệnh, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang tích cực phối hợp với các địa phương để triển khai các biện pháp cấp thiết, nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh. Đồng thời, Tổ chức Y tế Thế giới và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp của Liên hợp quốc cũng đang hỗ trợ Việt Nam trong việc kiểm soát và phòng chống dịch tả lợn châu Phi.