Nhiều khu chợ truyền thống tại Hà Nội sau khi được đầu tư hàng chục tỷ đồng lại rơi vào cảnh hoang hóa, lãng phí. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại về tài chính mà còn ảnh hưởng đến đời sống dân sinh và bộ mặt đô thị.
Chợ Phúc Lý, nằm ở phường Tây Tựu, Thành phố Hà Nội, là một điển hình. Dự án này được khởi công xây dựng từ tháng 10/2010 và hoàn thành vào năm 2017 với diện tích 3.900 m2, gồm một khu chợ chính hai tầng và khu bán hàng ngoài trời. Tuy nhiên, sau gần 7 năm hoàn thiện, chợ lại rơi vào cảnh vắng bóng tiểu thương và nhiều hạng mục đang dần xuống cấp.
Chợ Xuân Phương, phường Xuân Phương, Thành phố Hà Nội, cũng gặp tình trạng tương tự. Dự án này được khởi công từ tháng 2/2017 với số vốn đầu tư gần 18 tỷ đồng trên diện tích hơn 6.000 m2. Công trình được kỳ vọng là trung tâm thương mại dân sinh hiện đại, đáp ứng được nhu cầu buôn bán cho khu vực. Tuy nhiên, sau khi hoàn thiện khu nhà chính vào năm 2018, dự án lại vướng giải phóng mặt bằng phần khu vực ngoài trời. Đến cuối năm 2022, các vướng mắc cơ bản được tháo gỡ, nhưng đến nay, chợ vẫn chưa thể đi vào hoạt động.
Chợ dân sinh Lĩnh Nam, phường Vĩnh Hưng, Thành phố Hà Nội, có diện tích lên tới 3.000 m2 gồm khu chợ chính hai tầng và khu bán hàng ngoài trời. Chợ được xây dựng trên cơ sở mô hình chợ truyền thống theo hướng văn minh, hiện đại nhằm góp phần xoá chợ cóc, chợ tạm đang tồn tại trên địa bàn quận Hoàng Mai (cũ). Tuy nhiên, hiện tại khu chợ hai tầng đang trong tình trạng sử dụng sai mục đích. Khu vực tầng 1 đang được sử dụng làm nơi để ô tô. Xung quanh chợ là cảnh nhếch nhác của hạ tầng xuống cấp, rác chất thành bãi và cỏ cây um tùm.
Tình trạng chợ dân sinh bị bỏ hoang không phải là câu chuyện mới ở Hà Nội. Đã có không ít dự án chợ được đầu tư hàng chục tỷ đồng với nhiều kỳ vọng nhưng sau khi hoàn thiện lại lâm vào cảnh “chợ không người”. Thực trạng này không chỉ gây lãng phí ngân sách mà còn tác động tiêu cực đến đời sống dân sinh và bộ mặt đô thị. Trong khi người dân thiếu điểm mua bán hợp lý, văn minh thì cơ sở hạ tầng chợ được xây dựng lại không được sử dụng đúng mục đích.
Trước thực trạng đó, tháng 4/2024, UBND TP Hà Nội đã ban hành Kế hoạch số 110 về thực hiện chỉ tiêu xây dựng, cải tạo chợ trên địa bàn giai đoạn 2024-2025. Theo đó, Hà Nội dự kiến xây mới 17 chợ, trong đó có 5 chợ hoàn thành trong năm 2024, 12 chợ hoàn thành trong năm 2025.
Việc xây dựng và cải tạo chợ trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2024-2025 được kỳ vọng sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu mua bán của người dân, thay đổi bộ mặt đô thị và sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, chính quyền cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt hơn nữa để khắc phục tình trạng hoang hóa, lãng phí tại các dự án chợ đã được đầu tư.
Có thể thấy, để phát huy hiệu quả của các dự án chợ, cần sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp, cũng như sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể. Bên cạnh đó, cần có những giải pháp cụ thể, thiết thực để hỗ trợ các tiểu thương, doanh nghiệp hoạt động kinh doanh hiệu quả, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho người dân mua bán, trao đổi hàng hóa tại các chợ.
Một số báo chí trước đó cũng đã có những phản ánh về thực trạng này. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng đã lên tiếng về việc sẽ kiểm tra, giám sát và có những biện pháp cần thiết để đảm bảo hiệu quả sử dụng của các dự án chợ.