Một buổi tối tập trung các phụ nữ quyền lực và giàu có tại Thung lũng Silicon đã trở thành tâm điểm của sự chú ý gần đây, khi họ thảo luận về một chủ đề nóng: tối ưu hóa khả năng sinh sản và cách công nghệ có thể định hình thế hệ con cái của họ. Sự kiện này không chỉ thu hút sự chú ý của giới truyền thông và công chúng, mà còn làm nổi bật mối quan tâm đến vai trò của công nghệ trong việc định hình tương lai của con người, đặc biệt là khi các công ty công nghệ hàng đầu như Neuralink và Orchid Health tham gia vào lĩnh vực này.
Trong số những người tham gia có Shivon Zilis, giám đốc cấp cao của Neuralink, công ty công nghệ chip não của Elon Musk. Cô cũng là người đã bí mật sinh con cho vị tỷ phú này. Câu chuyện về buổi tối tập trung quanh chủ đề thai sản và tối ưu hóa khả năng sinh sản đã gây sốt trong giới công nghệ, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của sinh sản và vai trò của công nghệ trong việc định hình thế hệ tiếp theo.
Một trong những công ty đang dẫn đầu trong lĩnh vực này là Orchid Health, một startup tại San Francisco. Họ chuyên về sàng lọc phôi thai ở cấp độ chưa từng có, hứa hẹn phát hiện hàng nghìn bệnh tiềm ẩn trong tương lai. Điều này cho phép các bậc cha mẹ tương lai ‘lên kế hoạch’ cho con cái của mình với lượng thông tin di truyền mà trước đây chỉ là giấc mơ. Công nghệ của Orchid Health đi xa hơn các xét nghiệm di truyền truyền thống, vốn chỉ tập trung vào các đột biến gene đơn lẻ hiếm gặp.
Bằng cách giải trình tự toàn bộ bộ gene khổng lồ ba tỷ cặp bazơ từ chỉ 5 tế bào của phôi, Orchid Health tuyên bố có thể sàng lọc hơn 1.200 tình trạng bệnh lý đơn gene. Đáng chú ý hơn, họ còn áp dụng một thuật toán độc quyền để tạo ra ‘điểm số rủi ro đa gene’. Chỉ số này được cho là có thể đo lường khuynh hướng di truyền của trẻ đối với các bệnh phức tạp như rối loạn lưỡng cực, ung thư, Alzheimer, béo phì, thậm chí tâm thần phân liệt.
Tuy nhiên, công nghệ này cũng gây tranh cãi khi một số nhà phê bình cho rằng hệ thống chấm điểm đa gene của Orchid Health đang hướng đến một hình thức ưu sinh học đương đại. Điều này có thể tạo điều kiện cho một thế giới mà người giàu có vươn xa hơn nữa với trí thông minh siêu việt và sức khỏe vượt trội ngay từ khi sinh ra, qua đó phân hóa giàu nghèo ngay từ khi mới sinh ra.
Sáng lập Orchid Health, Noor Siddiqui, cho biết công ty chỉ giúp đỡ những bậc cha mẹ tương lai – những người e ngại việc sinh con vì các rối loạn di truyền tiềm ẩn. Bên cạnh đó, giải pháp của công ty chỉ ‘sàng lọc khuyết tật trí tuệ, không đưa ra dự đoán hay can thiệp về trí thông minh’. Mặc dù vậy, nhiều chuyên gia vẫn có những nghi ngại nghiêm trọng về việc sàng lọc phôi thai thông qua phương pháp chấm điểm rủi ro đa gene.
Việc những startup này xuất hiện được kỳ vọng giúp giá dịch vụ ngày càng rẻ, tiếp cận càng nhiều đối tượng người dùng hơn thay vì chỉ giới giàu có hiện tại. Điều này đặt ra một câu hỏi lớn về tương lai của công nghệ sinh sản và vai trò của nó trong việc định hình thế hệ tiếp theo, cũng như những ảnh hưởng tiềm ẩn của nó đối với xã hội và con người.