Trong phiên thảo luận của Quốc hội về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi) ngày 19/6, vấn đề nhà ở xã hội được nhiều đại biểu quan tâm. Đại biểu Nguyễn Văn Hiển (Viện trưởng Viện nghiên cứu lập pháp – đại biểu Lâm Đồng) nhấn mạnh rằng chính sách về phát triển, quản lý nhà ở xã hội là một nhóm chính sách quan trọng.
Thách thức trong chính sách nhà ở xã hội
Đại biểu Hiển cho rằng dự thảo luật chưa giải quyết đúng vướng mắc trong thực tiễn. Ông chỉ ra rằng chính sách và điều khoản trong dự thảo luật dường như đang hướng tới mục tiêu cho người dân có quyền sở hữu nhà ở xã hội, nhưng thực tế người có thu nhập thấp, nhất là tại các đô thị, chủ yếu là công nhân và người mới đi làm.
ĐB Nguyễn Văn Hiển
Ông Hiển phân tích rằng việc mua, sở hữu một căn hộ nhà ở xã hội là gánh nặng tài chính quá lớn đối với người có thu nhập thấp. Do đó, nếu cứ gắn mục tiêu sở hữu nhà ở xã hội cho người dân, sẽ dẫn đến hệ quả người dân khai man điều kiện để được mua nhà ở xã hội giá thấp, hoặc người có tiền mượn tên công nhân để mua.
Một bất cập khác được đại biểu Hiển chỉ ra là không tách bạch giữa phát triển nhà ở xã hội và quản lý, vận hành nhà ở xã hội. Quá chú trọng vào ưu đãi cho bên cung (nhà đầu tư) hơn là ưu đãi cho bên cầu (người có thu nhập thấp).
Chính sách về nhà ở xã hội cần có mục tiêu và định hướng rõ ràng hơn. Ảnh: Anh Nguyễn
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc – đại biểu Thái Nguyên) đề nghị viết lại khái niệm nhà ở xã hội “là nhà ở dành cho đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ của nhà nước về nhà ở theo quy định của pháp luật”. Ông cũng đề nghị mở rộng khái niệm nhà ở xã hội và tránh quan niệm sai lầm rằng nhà ở xã hội là cho đối tượng loại 2, giá rẻ kèm chất lượng kém.
ĐB Nguyễn Lâm Thành
Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc cho rằng nên đưa khái niệm “nhà giá thấp” thay cho “nhà giá rẻ” để thúc đẩy phát triển thị trường nhà ở. Nhà nước có thể sử dụng công cụ thuế, tín dụng, hỗ trợ đầu tư từ ngân sách để giảm giá bán, giá thuê nhà cho đối tượng chính sách.