Tín chỉ carbon – Chìa khóa cho bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng trở nên nghiêm trọng, tín chỉ carbon đã xuất hiện như một giải pháp quan trọng nhằm giảm thiểu tác động môi trường. Tuy nhiên, giá trị của tín chỉ carbon không chỉ giới hạn ở việc giảm phát thải khí nhà kính, mà còn bao gồm những giá trị sâu sắc về lịch sử, văn hóa, nhân văn, tâm linh và sinh kế.

Tại Việt Nam, nhiều mô hình bảo tồn rừng và nông nghiệp bền vững đã được triển khai, đạt được hiệu quả tích cực trong việc giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Một trong những mô hình nổi bật là khu rừng đầu nguồn sông Ngàn Phố, được phục dựng bởi TS. Trần Thị Lành sau hơn 20 năm. Thay vì trực tiếp tham gia trồng rừng, bà Lành đã áp dụng phương pháp thuyết phục cộng đồng địa phương cùng tham gia bảo vệ và phục dựng rừng. Cách tiếp cận này không chỉ góp phần hồi sinh khu rừng mà còn giúp bảo tồn những giá trị văn hóa và tâm linh của cộng đồng dân tộc thiểu số.

Mô hình lúa – tôm tại bán đảo Cà Mau do Kỹ sư Hồ Quang Cua triển khai cũng là một ví dụ điển hình. Mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông dân mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường thông qua việc áp dụng các phương pháp canh tác bền vững.

Tín chỉ carbon mở ra cơ hội lớn để nhân rộng các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững. Tuy nhiên, để phát triển thị trường tín chỉ carbon hiệu quả, sự hỗ trợ từ Chính phủ và các tổ chức quốc tế là điều cần thiết.

Các chuyên gia trong lĩnh vực này cho rằng, để tăng giá trị và thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư, tín chỉ carbon cần có một thương hiệu riêng. Thương hiệu này có thể được xây dựng bằng cách kể lại những câu chuyện về các dự án giảm phát thải và bảo tồn môi trường tại Việt Nam. Những câu chuyện này không chỉ làm nổi bật giá trị của tín chỉ carbon mà còn tạo ra sự kết nối giữa các nhà đầu tư và cộng đồng địa phương.

Với những giá trị đa chiều mà tín chỉ carbon mang lại, nó không chỉ đóng vai trò như một công cụ giảm thiểu tác động môi trường mà còn là một cơ hội để Việt Nam phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thế hệ tương lai. Thông qua việc hỗ trợ và推廣 các mô hình bảo tồn và nông nghiệp bền vững, chúng ta có thể hướng tới một tương lai xanh hơn và bền vững hơn.

Tìm hiểu thêm về tín chỉ carbon và các dự án bảo tồn môi trường tại Việt Nam

Công nghệ số đã chứng minh hiệu quả trong việc bảo vệ rừng tại tỉnh Quảng Ngãi, giúp phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi xâm hại và cháy rừng, nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ rừng. Cụ thể, tại khu vực rừng phòng hộ Trà Veo, Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, xã Tây Trà đã áp dụng ứng dụng Smart trên điện thoại thông minh vào công tác tuần tra rừng.

Trước đây, thông tin và dữ liệu của mỗi chuyến tuần tra rừng được ghi chép bằng tay, nhưng hiện nay, với ứng dụng Smart, các thông tin này được cập nhật một cách nhanh chóng và chính xác. Tổ trưởng Tổ cộng đồng bảo vệ rừng thôn Trà Veo, ông Hồ Văn Sáu, cho biết ứng dụng Smart đã giúp tổ cập nhật thông tin tuyến đường, khoảnh rừng, tiểu khu mà tổ đã đi qua.

Khi phát hiện bẫy thú, dấu vết động vật, người lạ trong lâm phận hay nguy cơ xâm hại, cháy rừng, các thành viên trong tổ tuần tra có thể nhanh chóng cập nhật lên ứng dụng để làm cơ sở báo cáo. Nhờ đó, hàng nghìn héc ta rừng giao khoán cho cộng đồng ở đây được bảo vệ nghiêm ngặt, không xảy ra cháy rừng hay mất rừng.

Ông Sáu cho hay, ứng dụng Smart đã giúp tổ cộng đồng bảo vệ rừng thực hiện nhiệm vụ một cách hiệu quả hơn. Ông Châu Văn Tạo, nhân viên Trạm Quản lý bảo vệ rừng khu tây Trà Bồng, cho biết hầu hết các thành viên tổ cộng đồng bảo vệ rừng trên địa bàn đã thành thạo thao tác trên ứng dụng Smart.

Ứng dụng này giúp cơ quan quản lý biết được các thành viên của tổ cộng đồng bảo vệ rừng đang tuần tra ở tọa độ nào, tiểu khu nào, tránh trường hợp cộng đồng nhận giao khoán không đi tuần tra nhưng vẫn khai báo đi tuần tra.

Tỉnh Quảng Ngãi có hơn 1,06 triệu ha rừng, trong đó rừng phòng hộ có diện tích hơn 308.700 ha, rừng đặc dụng hơn 93.200 ha, rừng sản xuất hơn 663.300 ha. Để quản lý và bảo vệ rừng, ngành lâm nghiệp tỉnh đã ứng dụng các phần mềm Mapinfo, Microstation, Flycam, QGIS, FRMS và công nghệ viễn thám để giám sát toàn bộ diện tích rừng tự nhiên từ trên cao.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Phó Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Ngãi, cho biết việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã và đang hỗ trợ tích cực cho lực lượng kiểm lâm tỉnh thực hiện nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng và phòng, chống cháy rừng. Trong năm 2025, tỉnh Quảng Ngãi đã xảy ra 2 vụ cháy rừng, nhưng không gây thiệt hại về rừng.

Hiện tại, Chi cục Kiểm lâm đang thử nghiệm 5 camera cảm biến nhiệt, khói cảnh báo cháy rừng sớm tại 5 khu vực có nguy cơ cháy cao trên địa bàn tỉnh, với thiết bị này, khu vực kiểm soát có thể lên đến vài trăm ha. Đồng thời, trang bị 17 flycam phục vụ tuần tra rừng, giám sát tài nguyên rừng và chỉ huy chữa cháy rừng.

Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết, việc ứng dụng khoa học và công nghệ đã giúp ngăn chặn những biến động xấu xâm hại đến tài nguyên rừng. Diện tích rừng ngày càng được quản lý, bảo vệ chặt chẽ hơn. Trong thời gian tới, Chi cục sẽ triển khai các lớp tập huấn về ứng dụng công nghệ số trong quản lý, bảo vệ rừng, phát huy hiệu quả cao nhất các máy móc, trang thiết bị công nghệ đã được trang bị.

Quảng Ninh đang nổi lên như một điểm đến lý tưởng cho du lịch sinh thái rừng, với nhiều dự án đang được triển khai để khai thác tiềm năng này. Tỉnh này không chỉ nổi tiếng với Vịnh Hạ Long kỳ vĩ mà còn sở hữu những cánh rừng nguyên sơ, ẩn chứa vẻ đẹp hoang sơ và tiềm năng du lịch sinh thái độc đáo.

Đảo Đá Dựng, thuộc xã Đầm Hà, là một trong những điểm đến nổi bật với vẻ đẹp hoang sơ và hệ sinh thái đa dạng. Dự án du lịch sinh thái rừng trên đảo này đã được phê duyệt, với tổng diện tích trên 66ha, bao gồm phần diện tích đất liền, rừng và mặt nước. Đơn vị chủ đầu tư, Công ty CP Đầu tư phát triển Bảo Nguyên, đã thiết kế những căn bungalow nhỏ và kiến trúc đơn giản nằm nép dưới những tán cây trong rừng, không xâm hại đến cây rừng.

Cùng với đảo Đá Dựng, các khu rừng Yên Tử, Quảng Nam Châu, Trúc Bài Sơn, Đồng Sơn – Kỳ Thượng, rừng cảnh quan môi trường Hạ Long, rừng núi đá vịnh Hạ Long, cánh rừng thuần loài lát hoa ở Bình Liêu, rừng châm Minh Châu, rừng chõi Cô Tô, rừng tự nhiên tại các tuyến đảo và rừng dọc tuyến đường biên giới… cũng sẽ là những vị trí rừng thuận lợi để quy hoạch phát triển các dự án du lịch sinh thái rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt Đề án phát triển du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí trong rừng phòng hộ của Ban Quản lý rừng phòng hộ Móng Cái, giai đoạn 2025-2030. Đề án này dự kiến sẽ hình thành 4 tuyến du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí dựa trên các tuyến đường tuần tra bảo vệ rừng, tuyến đường mòn hiện có và có 19 điểm tổ chức du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, giải trí.

Ông Đỗ Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND TP Móng Cái, cho biết rằng thuận lợi đầu tiên để triển khai đề án du lịch sinh thái rừng Móng Cái là 1.682ha rừng nằm hoàn toàn trong phạm vi rừng phòng hộ. Cùng với đó, cảnh quan rừng Móng Cái phong phú, tươi đẹp, có rừng trên cạn, rừng ngập mặn, rừng dọc đường biên giới, rừng bao quanh hồ Trúc Bài Sơn, rừng quanh đảo…

Với đề án này, TP Móng Cái kỳ vọng phấn đấu đến năm 2030 và các năm tiếp theo, lượng khách tham quan hằng năm đạt từ 100.000-150.000 lượt tại các điểm và tuyến du lịch trong rừng, tốc độ tăng trưởng bình quân từ 10%; doanh thu từ du lịch rừng đạt từ 80-100 tỷ đồng; tạo việc làm cho trên 300 người dân địa phương, trong đó 100 lao động trực tiếp và 200 lao động gián tiếp, góp phần nâng cao sinh kế cho người dân vùng đệm; góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Bá Hà, Phó Phòng Quản lý, bảo vệ rừng và Bảo tồn thiên nhiên, Chi cục Kiểm lâm tỉnh, khẳng định rằng du lịch rừng phải được phát triển theo hướng chọn lọc về loại hình du lịch, về vị trí, khu vực triển khai, về nhà đầu tư có năng lực và về đối tượng khách muốn thu hút khám phá, trải nghiệm và thụ hưởng du lịch rừng. Chi tiết hơn về các dự án và đề án trên có thể được tìm hiểu tại các nguồn tin cậy nhằm đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong việc phát triển du lịch sinh thái tại Quảng Ninh.