Chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện là một chiến lược quan trọng trong nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, đặc biệt là từ nguồn phát thải lớn nhất đến từ phương tiện giao thông. Tuy nhiên, quá trình này sẽ có tác động sâu rộng đến cuộc sống của người dân, đặc biệt là những người sinh sống và làm việc trong khu vực vành đai 1 của Hà Nội.

Theo các nhà quản lý và chuyên gia, ô nhiễm không khí tại Hà Nội chủ yếu bắt nguồn từ phương tiện giao thông, chiếm khoảng 35% nguồn ô nhiễm. Trong đó, khí thải từ phương tiện giao thông chiếm khoảng 12%, và bụi từ hoạt động giao thông là 23%. Để thực hiện chuyển đổi một cách hiệu quả, các chuyên gia đề xuất cần tiến hành khảo sát đánh giá, hoàn thiện thể chế chính sách, xây dựng cơ sở hạ tầng và xác định tiêu chuẩn khí thải cho xe máy. Quá trình chuyển đổi cần đảm bảo sự an toàn và thuận tiện cho người dân.

Thành phố Hà Nội đã xây dựng các kế hoạch cụ thể bao gồm khảo sát đánh giá tác động đến người dân và các đối tượng chịu ảnh hưởng, hoàn thiện thể chế chính sách và xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ. Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng đề xuất các giải pháp thúc đẩy mô hình đổi pin, tận dụng hệ thống cây xăng hiện có và phối hợp đồng bộ giữa các bộ, ngành trong công tác quy hoạch và phát triển đô thị. Nếu người dân hiểu rõ mục tiêu, kế hoạch và cảm nhận được rằng chính sách này vì lợi ích của họ, họ sẽ tự nguyện thay đổi và ủng hộ.

Hà Nội đang tích cực triển khai các kế hoạch cần thiết để dẫn đầu trong công tác chuyển đổi xe xăng sang xe điện, tận dụng lợi thế từ Luật Thủ đô. Tuy nhiên, để đảm bảo sự thành công của quá trình này, sự phối hợp và hỗ trợ từ các bên liên quan là rất cần thiết. Điều quan trọng là phải có sự đồng thuận và hỗ trợ từ người dân, các doanh nghiệp và các cấp chính quyền để thực hiện một cách hiệu quả và bền vững.

Việc chuyển đổi sang xe điện không chỉ góp phần giảm thiểu ô nhiễm không khí mà còn giúp cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Tuy nhiên, cần phải có lộ trình và kế hoạch cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương và khả năng tiếp cận của người dân. Với sự chung tay của tất cả các bên, Hà Nội có thể hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi sang xe điện, hướng tới một môi trường sống trong lành và bền vững cho người dân.

Hà Nội đang lên kế hoạch cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1 từ ngày 1/7/2026, một quyết định gây ra nhiều lo lắng cho người dân, đặc biệt là những người phụ thuộc vào xe máy để mưu sinh. Nhiều gia đình sống trong khu vực Vành đai 1, như chị Trần Minh Hồng, với 6 thành viên sử dụng xe máy chạy xăng hàng ngày, đang đối mặt với khó khăn khi phải chuyển đổi sang xe điện.

Chi phí để chuyển đổi sang xe điện không dưới 100 triệu đồng và việc sạc xe tại nhà cũng khiến họ lo lắng về nguy cơ cháy nổ. Chị Hồng chưa hình dung ra cảnh 6 chiếc xe cùng lúc sạc qua đêm trong sân nhà. Nếu chuyển hết sang xe điện, gia đình chị Hồng sẽ phải thiết kế lại khu vực sân, bố trí hệ thống ổ cắm. Việc từng xảy ra những vụ hỏa hoạn liên quan đến xe điện khiến chị không khỏi lo lắng về nguy cơ cháy nổ tại nhà.

Theo quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, tuyến đường Vành đai 1 sau khi hoàn thành sẽ khép kín khu vực nội đô, vùng lõi của Thủ đô. Các tuyến đường, phố này gồm Trần Khát Chân – Đại Cồ Việt – Xã Đàn – Ô Chợ Dừa – Đê La Thành – Hoàng Cầu – Cầu Giấy – đường Bưởi – Lạc Long Quân – Âu Cơ – Nghi Tàm – Yên Phụ – Trần Nhật Duật – Trần Quang Khải – Trần Khánh Dư – Nguyễn Khoái.

Nhiều người dân như chị Lê Thị Hoa, lo lắng về việc di chuyển khi cấm xe máy chạy xăng trong Vành đai 1. Phương án chị nghĩ tới là đi xe máy vào gần khu vực trung tâm rồi sử dụng phương tiện công cộng. Tuy nhiên, điều này cũng không tránh khỏi bất tiện.

Anh Nguyễn Tuấn Hưng, vừa mua một chiếc xe máy SH có giá gần 100 triệu đồng cách đây hơn 1 tháng, không khỏi bất ngờ và nuối tiếc nếu phải bán chiếc xe mình dành dụm cả năm mới dám mua. Anh Hưng lo lắng về việc chuyển đổi sang xe điện, đặc biệt là vấn đề an toàn khi sạc xe.

Tuy nhiên, nhiều ý kiến đồng tình cho rằng, để phát triển bền vững, bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng, việc thay thế xe xăng bằng xe điện là hướng đi cần thiết. Anh Nguyễn Văn Huy, đã bán chiếc xe tay ga mua năm 2016 và mua chiếc xe điện, thấy nhẹ nhàng và tiết kiệm.

Chị Nguyễn Hường, sử dụng xe máy điện từ năm 2018, nhận ra nhiều ưu điểm của phương tiện này như di chuyển nhẹ nhàng, không phải xếp hàng chờ đổ xăng, tiết kiệm chi phí vì tiền sạc điện không đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những ý kiến đồng tình, nhiều người bày tỏ sự lo lắng cho rằng điều chỉnh này sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống và công việc của rất nhiều người. Theo anh Vũ Ngọc Hải, tàu điện mới chỉ có ở một số trục chính, xe buýt không phủ khắp, trạm sạc cho xe điện gần như không có… nên việc cấm xe máy chạy xăng vào Vành đai 1 trong 1 năm tới sẽ gây đảo lộn cuộc sống của nhiều người.

PGS.TS Bùi Thị An, đánh giá chủ trương này là hợp lý, liên quan đến nhiều mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam nói chung và của Hà Nội nói riêng. Tuy nhiên, cần có phương án tính toán đến việc hỗ trợ người dân khi chuyển từ xe xăng sang xe điện, đảm bảo hệ thống điện, an toàn cháy nổ…

TS Tô Văn Trường, cho rằng Hà Nội, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện, trợ giá xe điện cho người thu nhập thấp, chính sách đổi xe cũ lấy xe mới, ưu đãi về thuế – phí cho nhà sản xuất, xây dựng mạng lưới trạm sạc phân tán hợp lý, bảo đảm dịch vụ bảo trì tốt.