Tình trạng ùn tắc giao thông tại các cửa ngõ phía Đông và Tây thành phố Hồ Chí Minh đang trở nên ngày càng nghiêm trọng. Các trục đường huyết mạch như quốc lộ 13, cầu Bình Triệu, đại lộ Phạm Văn Đồng và nút giao An Phú thường xuyên xảy ra tình trạng kẹt xe kéo dài, ảnh hưởng lớn đến đời sống và kinh tế của người dân.

Ghi nhận của phóng viên tại các khung giờ cao điểm sáng và chiều, nhiều tuyến đường ở cửa ngõ phía Đông như xa lộ Hà Nội, quốc lộ 13, đại lộ Mai Chí Thọ, cầu Sài Gòn, cầu Rạch Chiếc và nút giao An Phú luôn rơi vào cảnh kẹt xe nghiêm trọng. Hàng ngàn phương tiện chen chúc, di chuyển khó khăn, nhiều đoạn gần như tê liệt.

Trên quốc lộ 13 và cầu Bình Triệu, áp lực giao thông gia tăng đáng kể từ khi cầu Bình Triệu 1 được sửa chữa vào cuối tháng 8. Toàn bộ ô tô bị dồn qua cầu Bình Triệu 2 và đường Phạm Văn Đồng, gây tắc nghẽn lên đến 2-3 km. Người dân địa phương phản ánh, di chuyển chỉ vài cây số vào giờ cao điểm phải mất thời gian gấp đôi, gấp ba so với trước. Dòng xe đặc kín cả sáng lẫn chiều, gây khó khăn cho việc đi lại.

Nút giao An Phú cũng thường xuyên tắc nghẽn giao thông, đặc biệt là vào giờ cao điểm. Hướng từ trung tâm lên đường cao tốc thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây thường xuyên bị đóng để giảm tải, trong khi hướng ngược về trung tâm lại vướng công trình cầu N2, thu hẹp diện tích chờ đèn. Tình trạng ô tô lấn làn xe máy khiến ùn tắc càng thêm nghiêm trọng. Người dân và tài xế kiến nghị, thành phố và các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp để giảm tải giao thông tại khu vực này.

Không chỉ phía Đông, cửa ngõ phía Tây thành phố Hồ Chí Minh, nhất là quốc lộ 1A, cầu Bình Điền, Nguyễn Văn Linh, cũng trở thành điểm nóng ùn tắc. Đây là tuyến huyết mạch nối thành phố với miền Tây, nhưng tình trạng kẹt xe gần như diễn ra hàng ngày. Người đi xe máy, xe cá nhân cũng lâm vào cảnh khó khăn di chuyển như vậy. Vào giờ cao điểm, dòng xe nối dài, người dân phải len lỏi giữa xe tải và container, vừa nguy hiểm vừa căng thẳng.

Trước thực trạng trên, người dân mong muốn thành phố và các cơ quan chức năng sớm nâng cấp, mở rộng cầu Bình Điền và quốc lộ 1A đoạn qua cửa ngõ phía Tây. Bên cạnh đó, tính toán lại khung giờ hoạt động của xe tải ra vào chợ Bình Điền, cũng như đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các tuyến đường song hành, vành đai để chia sẻ áp lực lưu thông.

Để giảm áp lực giao thông trong giai đoạn sửa cầu Bình Triệu, Phòng Cảnh sát giao thông Công an thành phố Hồ Chí Minh đã bố trí lực lượng điều tiết từ dạ cầu Bình Lợi, hướng xe từ đường Phạm Văn Đồng sang Nguyễn Xí thay vì qua cầu.

Giải pháp căn cơ để giải quyết tình trạng ùn tắc là đẩy nhanh tiến độ các dự án hạ tầng then chốt. thành phố Hồ Chí Minh đã phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu chuẩn bị đầu tư dự án mở rộng quốc lộ 13, đoạn từ cầu Bình Triệu đến cầu Vĩnh Bình, dài gần 6 km. Tuyến sẽ được mở rộng lên 60 m với 10 làn xe, có thêm đoạn đường trên cao dài 3,2 km và hai hầm chui tại Bình Lợi, Bình Phước. Tổng đầu tư dự án hơn 20.900 tỷ đồng, dự kiến khởi công quý 3-2026 và hoàn thành vào năm 2028.

Thành phố cũng đang chuẩn bị mở rộng quốc lộ 1, đoạn từ Kinh Dương Vương đến ranh Long An, lên 60 m với 10-12 làn xe, vốn đầu tư hơn 16.285 tỷ đồng. Dự án sẽ bổ sung cầu vượt và hầm chui tại nhiều nút giao trọng điểm. Công trình dự kiến hoàn thành năm 2028, kỳ vọng giảm tải cửa ngõ phía Tây và tăng cường kết nối vùng.

Các chuyên gia giao thông cho rằng, phát triển đồng bộ nhiều loại hình giao thông là giải pháp quan trọng để giải quyết tình trạng ùn tắc giao thông tại thành phố Hồ Chí Minh. Bên cạnh việc mở rộng các quốc lộ, cần đẩy mạnh phát triển hệ thống giao thông công cộng hiện đại, như metro và BRT.

Chuyển đổi sang xe điện: Cần một chiến lược toàn diện và quyết liệt

Vấn đề hạn chế sử dụng xe máy và xe ô tô cá nhân đã nhiều lần được đặt ra nhưng chưa đem lại kết quả như mong đợi. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng, hy vọng rằng sẽ có một bước ngoặt trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phát triển phương tiện giao thông điện.

Thành phố Hà Nội và TP.HCM đã có kế hoạch chuyển đổi xe cá nhân chạy bằng xăng sang xe điện, nhưng việc thực hiện không đơn giản do liên quan đến quyền lợi và cuộc sống của nhiều người. Để tránh những khó khăn như trước đây và giảm thiểu xáo trộn, cần có một chiến lược toàn diện với nhiều giải pháp đồng bộ.

Một trong những giải pháp được đề xuất là hạn chế xe máy dựa trên ‘tuổi xe’ và thực hiện theo kiểu cuốn chiếu. Khuyến khích người dân tự nguyện đổi sang xe điện bằng cách hỗ trợ, thu mua lại hoặc đổi cũ lấy mới. Vận động và tiến tới cấm xe cũ nát, xả khói mù mịt lưu thông, sau cùng mới là cưỡng chế thu hồi.

Để khuyến khích sản xuất và kinh doanh xe điện, cần có ưu đãi thuế, phí… nhằm giảm giá thành và giá bán. Đối với người tiêu dùng, có thể đặc cách chỉ bỏ tiền mua mà không phải chịu bất kỳ khoản tiền nào khác như thuế phí.

Vấn đề được quan tâm nhất là chuyện sạc pin. Cần thêm nhiều trạm sạc lắp đặt ở nơi thuận lợi. Cùng với đó là các quy định bắt buộc thực hiện về an toàn điện với các bãi xe chung cư, nhà trọ…

Nhiều nước đã thực hiện các giải pháp ưu tiên phát triển xe điện. Chẳng hạn như Indonesia cho phép ô tô điện chạy tất cả các ngày, trong khi các loại phương tiện khác chỉ hoạt động ngày chẵn/lẻ.

Tại TP.HCM, việc bổ sung hàng trăm xe buýt điện từ đầu tháng 8 tới là một thông tin tích cực. Thực tế cho thấy nhiều tuyến buýt điện hiện còn rất vắng khách, nhưng ở các tuyến cũ đã thay xe mới chạy bằng điện, khách vẫn đông.

Việc tăng buýt điện là một giải pháp chủ động và tích cực từ việc phát triển phương tiện công cộng năng lượng xanh. Để giảm thiểu ô nhiễm môi trường sống hiện nay, chúng ta cần quyết liệt trong việc giảm xe xăng và tăng xe điện.

Tín hiệu mới từ buýt điện cho thấy quyết tâm lớn của TP.HCM trong việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Hy vọng rằng, với sự quyết liệt của cơ quan chức năng và sự hỗ trợ của truyền thông, chúng ta sẽ đạt được mục đích giảm xe xăng tăng xe điện và đảm bảo an sinh xã hội.