Phó Thủ tướng Chính phủ vừa đồng ý bổ sung không gian trưng bày triển lãm thành tựu đất nước cho ba cơ quan gồm Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và Kiểm toán Nhà nước. Sự kiện này nằm trong khuôn khổ các hoạt động kỷ niệm 80 năm ngày Quốc khánh (2.9.1945 – 2.9.2025).

Ngày 25.7 vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã chủ trì Phiên họp lần thứ tư của Ban Chỉ đạo Triển lãm thành tựu Đất nước. Tại đây, ông đã nhấn mạnh rằng triển lãm này là một sự kiện quan trọng và trọng điểm trong việc chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày Quốc khánh. Do đó, Phó Thủ tướng yêu cầu triển lãm phải được tổ chức một cách trang trọng, đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước, với quy mô tương xứng với hành trình 80 năm đầy tự hào của đất nước.

Bên cạnh đó, triển lãm cũng cần có sức thu hút đông đảo nhân dân và sự quan tâm của bạn bè quốc tế, đồng thời đảm bảo an toàn và tiết kiệm. Về mặt nội dung, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đơn vị chịu trách nhiệm toàn diện về nội dung, hình ảnh, thông tin, tư liệu và hiện vật được trưng bày trong không gian triển lãm của cơ quan, đơn vị mình phụ trách.

Ngoài ra, các đơn vị cần khẩn trương điều chỉnh và hoàn thiện phương án thiết kế, chuẩn bị sẵn sàng cho công tác thi công trưng bày và gửi lại phương án thiết kế hoàn chỉnh về cho Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Việc rà soát, xác minh tính hợp pháp và tiêu biểu của các doanh nghiệp được giới thiệu tham gia triển lãm cũng được Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Cụ thể, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch được giao nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện thiết kế tổng thể không gian Triển lãm. Bộ sẽ thành lập Hội đồng thẩm định và chịu trách nhiệm phê duyệt thiết kế theo thẩm quyền và quy định, hoàn thành trước ngày 5.8.2025.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng Chính phủ đã đồng ý bổ sung không gian trưng bày cho 3 đơn vị gồm Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và Kiểm toán Nhà nước. Việc này nhằm thể hiện đầy đủ và toàn diện bức tranh thành tựu của Đất nước trong suốt 80 năm xây dựng và phát triển.

Ngoài ra, Tập đoàn Vingroup và Công ty cổ phần Trung tâm hội chợ Triển lãm Việt Nam được yêu cầu chuẩn bị đủ điều kiện hạ tầng để các đơn vị vào thi công dàn dựng và triển khai các hoạt động của triển lãm. Đồng thời, UBND TP Hà Nội sẽ có kế hoạch thực hiện về bố trí phương án giao thông, phương tiện công cộng để phục vụ nhu cầu đi lại của nhân dân thăm quan Triển lãm.

Kiểm toán Nhà nước vừa công bố kết quả kiểm toán tổng hợp năm 2024, tiết lộ nhiều vấn đề bất cập trong hoạt động của các tổ chức tài chính ngân hàng tại Việt Nam. Theo báo cáo, trong năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã thực hiện chính sách tiền tệ một cách chủ động và linh hoạt, giúp kiểm soát lạm phát ở mức 3,25%, ổn định tỷ giá và đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, từ đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Tuy nhiên, kiểm toán đã chỉ ra nhiều tồn tại và bất cập đáng lo ngại trong hoạt động của các ngân hàng. Cụ thể, cơ cấu tín dụng chưa đúng định hướng ưu tiên, với dư nợ tín dụng bất động sản cuối năm 2023 tăng 11,8% so với cuối năm 2022, trong đó đầu tư bất động sản tăng 35,4%, gấp 2,5 lần mức tăng trưởng chung của toàn ngành. Điều này cho thấy sự dịch chuyển lớn trong cơ cấu tín dụng, tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được quản lý tốt.

Chất lượng tín dụng cũng có chiều hướng suy giảm, với nợ xấu của nhóm khách hàng có dư nợ cấp tín dụng trên 500 tỷ tăng cao về cả tỷ lệ và dư nợ, chủ yếu tại SCB và một số ngân hàng khác. Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành với mức giảm từ 0,5%/năm đến 2%/năm. Tuy nhiên, chênh lệch giữa lãi suất cho vay bình quân và lãi suất huy động bình quân năm 2023 còn trên 4%, cho thấy vẫn còn khoảng cách lớn giữa chi phí vốn và lãi suất cho vay.

Chương trình hỗ trợ lãi suất theo Nghị định số 31/2022/NĐ-CP ngày 20/5/2022 của Chính phủ đã kết thúc với số tiền hỗ trợ lãi suất chỉ đạt 1.216 tỷ đồng, bằng 3,04% kế hoạch. Điều này cho thấy chương trình hỗ trợ lãi suất chưa đạt được mục tiêu đề ra, và cần được đánh giá lại để tìm ra nguyên nhân và giải pháp cải thiện.

Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra một số đơn vị đầu tư tài chính không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có Công ty Cho thuê tài chính I – Agribank lỗ lũy kế tại 31/12/2023 là 783,1 tỷ đồng. Công ty Cho thuê tài chính II – Agribank đã bị tuyên bố phá sản, chấm dứt hoạt động. Điều này cho thấy cần có sự đánh giá và quản lý chặt chẽ hơn đối với các đơn vị đầu tư tài chính của các ngân hàng.

Kết quả kiểm toán tại một số ngân hàng cho thấy việc phân loại nhóm nợ còn chưa chính xác. Một số ngân hàng còn có sai sót về trình tự, thủ tục cho vay, điển hình là việc thẩm định sơ sài, định kỳ chưa đánh giá lại tài sản bảo đảm, thiếu chứng từ giải ngân/tài liệu chứng minh mục đích sử dụng vốn. Điều này cho thấy cần có sự giám sát và kiểm tra chặt chẽ hơn đối với hoạt động cho vay của các ngân hàng.

Đặc biệt, tại Ngân hàng Chính sách xã hội, vẫn còn tồn tại tình trạng các trường hợp cho vay giải quyết việc làm không đúng đối tượng, cho vay vượt hạn mức, hỗ trợ lãi suất chưa đúng quy định. Một số chi nhánh có tỷ lệ nợ quá hạn, nợ khoanh cao so với bình quân toàn hệ thống. Điều này cho thấy cần có sự chấn chỉnh và quản lý chặt chẽ hơn đối với hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội.

Tổng quan, kết quả kiểm toán tổng hợp năm 2024 của Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều vấn đề bất cập trong hoạt động của các tổ chức tài chính ngân hàng tại Việt Nam. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả của hệ thống ngân hàng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng và các cơ quan chức năng để thực hiện các biện pháp cải thiện và quản lý rủi ro.

Kết quả kiểm toán doanh nghiệp nhà nước cho thấy nhiều tập đoàn, tổng công ty có khoản lỗ lớn, trong khi một số đơn vị đạt tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn chủ sở hữu trên 10%, thậm chí vượt 20%. Tuy nhiên, việc quản lý và sử dụng vốn, tài sản của các doanh nghiệp còn nhiều hạn chế.

Theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, 9/9 tập đoàn, tổng công ty được kiểm tra đều có lãi, nhưng phần lớn các đơn vị còn sai sót trong công tác hạch toán, kê khai nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước. Qua kiểm toán, điều chỉnh tài sản, nguồn vốn, doanh thu, chi phí. Một số đơn vị chưa xây dựng quy chế quản lý tiền, quản lý dòng tiền chưa hiệu quả. Việc quản lý nợ chưa chặt chẽ, còn phát sinh nợ phải thu quá hạn, khó đòi lớn.

Kết quả kiểm toán cũng cho thấy một số đơn vị đầu tư tài chính hiệu quả chưa cao, hoạt động sản xuất kinh doanh không hiệu quả, thua lỗ. Cụ thể, Công ty mẹ – TKV có 4 khoản đầu tư vào công ty con có lỗ lũy kế tại thời điểm 31/12/2023 là hơn 412 tỷ đồng. Vốn góp của công ty mẹ là hơn 1.759 tỷ đồng. Tổng công ty khoáng sản TKV có 1 khoản đầu tư không bảo toàn vốn và 3 khoản đầu tư vào công ty con chưa chia cổ tức do lợi nhuận sau phân phối không đủ chia cổ tức hoặc có lãi nhưng còn lỗ lũy kế.

Công ty mẹ – HUD có Công ty CP Đầu tư xây dựng đô thị Việt Nam lỗ lũy kế 14,4 tỷ đồng… Nhiều khoản đầu tư của tập đoàn, tổng công ty vào công ty liên doanh, liên kết, đầu tư dài hạn khác bị thua lỗ. Cụ thể, Công ty mẹ – Vinapharm có CTCP Dược phẩm Trung ương 2 ghi nhận lỗ lũy kế hơn 122 tỷ đồng tính đến 31/12/2023. CTCP Dược Davina lỗ 18,39 tỷ đồng.

Công ty mẹ – HUD có CTCP Sài Gòn – Rạch Giá lỗ lũy kế gần 124,5 tỷ đồng. CTCP Khách sạn và du lịch Bảo Việt lỗ hơn 73 tỷ đồng. Công ty mẹ – Vinataba có 3/6 công ty liên doanh, liên kết lỗ lũy kế 225,6 tỷ đồng và một khoản đầu tư dài hạn khác là 13,18 tỷ đồng.

Tổng công ty Sonadezi có CTCP Cấp nước Đồng Nai đầu tư góp vốn vào CTCP Cấp nước Gia Tân 50 tỷ đồng. Chiếm 10,47% vốn điều lệ, phải trích lập dự phòng 16,47 tỷ đồng. Công ty mẹ Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) có một khoản đầu tư phải trích lập dự phòng 100% tương ứng 55,87 tỷ đồng.

Ngoài ra, kết quả kiểm toán Chuyên đề việc thực hiện quyền, trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu theo quy định Nghị định số 10/2019/NĐ-CP giai đoạn 2022-2023 tại Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp (UBQLVNN) cho thấy, đến tháng 8/2024 còn 3/19 đề án cơ cấu lại doanh nghiệp giai đoạn 2021-2025. Hai/19 kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư giai đoạn 2021-2025 và 4/19 chiến lược phát triển của các doanh nghiệp chưa được phê duyệt.

Có đến 10/12 doanh nghiệp 100% vốn nhà nước chưa được đánh giá, xếp loại năm 2023 và 1 doanh nghiệp chưa được đánh giá, xếp loại năm 2022. Chưa hoàn thành phê duyệt quyết toán cổ phần hóa theo quy định.

Đáng chú ý, theo báo cáo tài chính năm 2023 của các đơn vị, lỗ lũy kế tại ngày 31/12/2023 của Tổng công ty Cà phê Việt Nam là 738,8 tỷ đồng. Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lỗ lũy kế 50.611 tỷ đồng. Tập đoàn Hoá chất Việt Nam lỗ lũy kế 884,39 tỷ đồng.

Kết quả kiểm toán chuyên đề tại Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) cũng cho thấy, SCIC đã thoái vốn tại 37/77 doanh nghiệp với tổng giá vốn là 2.801/12.821 tỷ đồng. Bằng 21,8% kế hoạch 5 năm trong giai đoạn 2021-2023. SCIC đã bán hết vốn tại 50 doanh nghiệp nhưng chưa thu hồi hết cổ tức, lợi nhuận được chia 23,8 tỷ đồng.

Ngoài ra, quá trình bán vốn còn trường hợp xác định giá trị quyền sử dụng đất để tính giá trị vốn nhà nước không đúng quy định hoặc đơn vị tư vấn xác định chưa đầy đủ giá trị vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp.

Một số khoản SCIC trực tiếp đầu tư cũng không hiệu quả. Khi có 3/14 doanh nghiệp lỗ lũy kế tại ngày 31/12/2023 là 32.581,9 tỷ đồng; 2/14 doanh nghiệp không chia cổ tức, lợi nhuận trong giai đoạn 2019-2023.

SCIC chưa hoàn tất cổ phần hóa tại một số đơn vị. Chưa tiếp nhận đầy đủ quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại 5 doanh nghiệp do hai bộ bàn giao; chưa xây dựng kế hoạch và giải pháp thực hiện tái cơ cấu nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tại một số doanh nghiệp tiếp nhận.

Đến 31/12/2023, SCIC chưa phê duyệt chiến lược, kế hoạch đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021-2025 của 4/4 doanh nghiệp do đơn vị này nắm giữ 100% vốn điều lệ. Việc xây dựng phương án tăng vốn điều lệ trình cấp có thẩm quyền của SCIC cũng chưa đầy đủ, rõ ràng; người đại diện vốn lập và gửi báo cáo giám sát tài chính chậm.

Một số quy định liên quan đến thẩm quyền, trách nhiệm của UBQLVNN và SCIC chưa thống nhất như việc bổ sung vốn, thoái vốn tại công ty con, công ty liên kết; vốn nhà nước, vốn doanh nghiệp tại các doanh nghiệp do SCIC nhận bàn giao.