Chiều ngày 17/7, chị N., 38 tuổi, ở Hà Nội, đã nhận được một cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chị chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thao tác theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức, và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa ‘shipper giả’ nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sài như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán ‘data rác’ diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Công an TP Hà Nội vừa phát cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới, trong đó các đối tượng giả danh nhân viên điện lực để gọi điện cho người dân, với mục đích chiếm đoạt tài sản. 특히 trong mùa hè này, khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao, các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng sự chủ quan của một số người dân để thực hiện hành vi phạm tội.

Một trường hợp mới nhất là bà H., cư trú tại Thanh Liệt, Hà Nội, người đã trở thành nạn nhân của thủ đoạn này. Ngày 12/7, Công an phường Thanh Liệt đã tiếp nhận đơn trình báo của bà H. về việc bị mất hơn 500 triệu đồng sau khi nghe điện thoại của đối tượng giả danh nhân viên điện lực. Đối tượng này đã tự xưng là cán bộ điện lực Hà Nội và hướng dẫn bà H. thực hiện hợp đồng điện tử, sau đó gửi mã QR code và yêu cầu bà quét mã. Ngay sau khi bà H. quét mã QR, tài khoản của bà đã bị trừ hơn 500 triệu đồng.

Sự việc này đã được bà H. trình báo cơ quan Công an để làm rõ. Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo này. Các đối tượng thường mạo danh nhân viên ngành điện để yêu cầu người dân quét mã QR code hoặc cài đặt ứng dụng giả mạo, từ đó chiếm quyền điều khiển điện thoại để đánh cắp dữ liệu, tiền trong tài khoản ngân hàng.

Người dân cần tuyệt đối không cài đặt ứng dụng lạ từ đường link không xác minh, không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hay cấp quyền truy cập điện thoại cho bất kỳ phần mềm nào không rõ nguồn gốc. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về điện lực hoặc các dịch vụ liên quan, người dân có thể liên hệ trực tiếp với Tổng đài chăm sóc khách hàng của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc theo số 19006769 hoặc truy cập trang web của Trung tâm Chăm sóc khách hàng Tổng Công ty Điện lực miền Bắc tại https://cskh.npc.com.vn.

Khi gặp các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần kịp thời trình báo cơ quan Công an để ngăn chặn và xử lý theo quy định của pháp luật. Việc nâng cao cảnh giác và có kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo sẽ giúp người dân bảo vệ tài sản và thông tin cá nhân của mình.

Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, đã lên tiếng cảnh báo về việc học sinh, sinh viên trở thành nạn nhân của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh, sinh viên là sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi đối mặt với một người xưng công an, các em dễ hoảng loạn và làm theo yêu cầu của kẻ xấu.

Từ khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh, sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’. Thông tin từ phía cơ quan chức năng cho thấy, khi một người xưng danh công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn.

Cũng theo vị chuyên gia, các đối tượng thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội. Bên cạnh đó, Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm…

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên. Để nâng cao kỹ năng bảo vệ bản thân , học sinh, sinh viên cần được trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết để nhận biết và phòng tránh các vụ lừa đảo.

Là một chuyên gia pháp lý, luật sư Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Từ góc độ của mình, luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. Sự phát triển không ngừng của công nghệ đang làm gia tăng những nguy cơ và rủi ro cho người sử dụng, đặc biệt là học sinh, sinh viên.

Lừa đảo qua mạng xã hội đang trở thành một vấn đề ngày càng nghiêm trọng, với những thủ đoạn tinh vi nhắm vào tâm lý nóng vội của người tiêu dùng, đặc biệt là trong việc “săn” giá rẻ phút chót. Mới đây, một hình thức lừa đảo mới đã xuất hiện, khiến nhiều người tiêu dùng rơi vào tình thế khó khăn.

Các đối tượng lừa đảo thường tạo ra các fanpage giả mạo trên mạng xã hội, thậm chí còn tích xanh để tạo lòng tin cho người dùng. Sau đó, họ đăng tải các chương trình du lịch gần giống với các cơ sở chính thống và yêu cầu khách hàng chuyển cọc trước 50%. Để tăng độ tin cậy, họ thường gửi mã đặt phòng giả cho nạn nhân. Tuy nhiên, ngay sau đó, họ cắt đứt liên lạc và biến mất.

Được biết, các fanpage lừa đảo này thường sao chép nội dung bài đăng, hình ảnh và quy trình đặt phòng và thanh toán từ trang chính thống. Chúng chạy quảng cáo trên Facebook với nội dung hấp dẫn, nhắm vào tâm lý ham rẻ của người dùng. Khi giao dịch xong, các đối tượng thông báo hết phòng và hướng dẫn nạn nhân liên hệ với ‘kế toán’ để được hoàn tiền.

Tuy nhiên, khi khách hàng gọi đến số điện thoại được cung cấp, đối tượng lừa đảo sẽ yêu cầu cung cấp thông tin tài khoản hoặc gửi link thanh toán qua cổng trung gian như VnPay để tạo cảm giác hợp lệ. Nhiều người, do lo lắng muốn lấy lại tiền, đã làm theo yêu cầu của đối tượng và kết quả là bị lừa mất thêm tiền hoặc lộ dữ liệu tài chính.

Chỉ khi nghi ngờ hoặc không liên lạc được với ‘bên đặt phòng’, nạn nhân mới gọi đến hotline chính thức của khách sạn để xác minh. Tuy nhiên, lúc đó thường đã quá muộn và tiền đã bị mất.

Để nhận biết fanpage lừa đảo, người dùng cần chú ý đến các dấu hiệu như tương tác bất thường (nhiều lượt thích nhưng ít hoặc không có bình luận thật), thông tin ‘Giới thiệu’ không rõ ràng (do nước ngoài quản lý hoặc mới lập) và số điện thoại không khớp với website chính thức. Người dùng nên kiểm tra mục ‘Tính minh bạch của Trang’ để xem người quản lý trang và lịch sử đổi tên fanpage.

Như vậy, người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác và kỹ năng khi sử dụng mạng xã hội để tránh bị lừa đảo. Đồng thời, các cơ quan chức năng cũng cần có biện pháp mạnh mẽ hơn để ngăn chặn và xử lý những trường hợp lừa đảo qua mạng xã hội. Mọi người có thể tìm hiểu thêm thông tin về cách phòng tránh lừa đảo qua mạng xã hội tại Facebook và các nguồn tin cậy khác.

Cơ quan chức năng tỉnh Đăk Lăk vừa tiến hành bắt giữ một đối tượng có hành vi cưỡng đoạt tài sản thông qua hình ảnh nhạy cảm. Chảo Láo Tả, cư trú tại tỉnh Lào Cai, bị bắt vào ngày 26/7 với cáo buộc cưỡng đoạt tài sản. Quá trình điều tra cho thấy, vào năm 2022, Tả đã lập một tài khoản trên mạng xã hội Facebook và tự xưng có thể giải quyết các vấn đề bằng tâm linh dưới tên ‘Hoàng Hải Yến’.

Một phụ nữ 36 tuổi tại Đăk Lăk, tin tưởng vào những gì Tả giới thiệu, đã nhắn tin nhờ giúp đỡ để hàn gắn mâu thuẫn gia đình. Tả yêu cầu người phụ nữ thực hiện cuộc gọi video khỏa thân với lý do để ‘kiểm tra’ và hứa sẽ hỗ trợ hàn gắn gia đình. Tuy nhiên, sau khi sở hữu hình ảnh nhạy cảm của người phụ nữ, Tả đã tiến hành tống tiền nạn nhân bằng cách đe dọa sẽ công bố hình ảnh lên mạng xã hội nếu không nộp tiền.

Được biết, từ tháng 10/2022 đến tháng 7/2024, Tả đã chiếm đoạt của người phụ nữ hơn 4 triệu đồng. Hành vi của Tả đã gây ra sự bức xúc trong dư luận và cơ quan công an đang tiến hành điều tra, làm rõ các tình tiết liên quan.

Hiện tại, Tả đang bị tạm giữ hình sự để phục vụ quá trình điều tra. Cơ quan chức năng kêu gọi những người có liên quan hoặc từng bị đối tượng này đe dọa, tống tiền, cung cấp thông tin để hỗ trợ quá trình điều tra.

Cơ quan Công an tỉnh Đăk Lăk khuyến cáo người dân cần cảnh giác khi sử dụng dịch vụ trên mạng xã hội, không cung cấp thông tin cá nhân, hình ảnh nhạy cảm cho những người không quen biết. Đồng thời, người dân cần nâng cao cảnh giác trước những hành vi đe dọa, tống tiền trên mạng để bảo vệ quyền lợi và tài sản của mình.

Để có thông tin chính xác về vụ việc và các hoạt động điều tra, người dân có thể theo dõi thông tin từ các nguồn tin cậy, cơ quan chức năng có thẩm quyền. Các trường hợp cần hỗ trợ khẩn cấp có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan công an địa phương hoặc qua đường dây nóng để được hỗ trợ.

Quá trình điều tra, bắt giữ đối tượng sẽ được tiến hành một cách minh bạch, đúng quy định pháp luật. Mọi thông tin chi tiết liên quan đến vụ việc sẽ được cung cấp khi cơ quan chức năng có thông báo chính thức.

Những vụ lừa đảo giả mạo shipper đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong thời gian gần đây, dù cơ quan chức năng và báo chí đã liên tục cảnh báo về thủ đoạn này. Nhiều người vẫn trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh, với các chiêu lừa ngày càng tinh vi và chuyên nghiệp.

Các kẻ lừa đảo thường khai thác triệt để tâm lý chủ quan của người tiêu dùng và sự thiếu cảnh giác trong giao dịch trực tuyến. Chúng sử dụng nhiều chiêu lừa khác nhau, bao gồm gọi điện giả danh nhân viên giao hàng, đọc chính xác tên, số điện thoại và địa chỉ của khách để tạo sự tin tưởng. Sau đó, chúng yêu cầu khách chuyển khoản vào tài khoản cá nhân với lý do phát sinh phí giao hàng hoặc phí bảo hiểm hàng hóa. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, khiến nạn nhân mất tiền và không nhận được hàng.

Một thủ đoạn khác mà kẻ gian sử dụng là đánh vào sự lo sợ của nạn nhân bằng cách thông báo đã chuyển nhầm tài khoản ‘hội viên shipper’. Đối tượng nói rằng nếu không hủy dịch vụ, tài khoản sẽ bị trừ từ 2 đến 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Trong tình huống căng thẳng này, nhiều người làm theo yêu cầu, nhấp vào liên kết lạ hoặc cung cấp mã OTP để ‘hủy dịch vụ’, vô tình mở đường cho kẻ gian chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân.

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy là do tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, tâm lý sợ mất đơn hàng, vội vàng nhận hàng khi bận rộn và sự chuyên nghiệp của những kẻ lừa đảo. Chúng sử dụng giọng nói tự tin, thuật ngữ chuyên ngành vận chuyển, thậm chí gửi hình ảnh giả mạo nhân viên giao hàng hoặc phiếu giao hàng để củng cố lòng tin của khách.

Để nhận biết và phòng tránh, người tiêu dùng cần lưu ý rằng nhân viên giao hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân trước khi nhận hàng. Nếu gặp tình huống yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc cung cấp mã OTP để hoàn tất giao dịch, người mua phải lập tức dừng lại và xác minh thông tin qua ứng dụng chính thức của đơn vị vận chuyển.

Khi bị lừa, người dân cần giữ lại toàn bộ bằng chứng, trình báo cơ quan công an gần nhất hoặc liên hệ với các đường dây nóng để được hỗ trợ xử lý. Việc cảnh giác và có kiến thức về các thủ đoạn lừa đảo sẽ giúp người tiêu dùng bảo vệ mình và giảm thiểu rủi ro khi giao dịch trực tuyến. Tìm hiểu thêm về cách phòng tránh lừa đảo trực tuyến.

Các chuyên gia an ninh mạng cũng khuyến cáo người dùng cần nâng cao cảnh giác khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ, không cung cấp thông tin cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng cho người lạ. Nếu cần hỗ trợ, hãy liên hệ với các cơ quan chức năng hoặc chuyên gia an ninh mạng để được tư vấn và giúp đỡ. Tìm hiểu thêm về cách bảo vệ thông tin cá nhân.

Nhìn chung, việc phòng tránh lừa đảo giả mạo shipper đòi hỏi sự cảnh giác và có kiến thức của người tiêu dùng. Bằng cách hiểu rõ các thủ đoạn lừa đảo và có biện pháp phòng tránh, chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro và bảo vệ mình khi giao dịch trực tuyến.

Ngày gần đây, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã tiến hành mở phiên tòa sơ thẩm để xét xử 5 bị cáo liên quan đến tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Những cá nhân này bao gồm Vi Văn Linh (sinh năm 2003), Kha Văn Úc (sinh năm 2002), Vi Thị Lệ (sinh năm 2002), Lộc Văn Tào (sinh năm 2001) và Lương Văn Hiền (sinh năm 2001), tất cả đều có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Nghệ An.

Thông tin từ cáo trạng cho biết, nhóm bị cáo này đã tham gia vào một đường dây lừa đảo do các đối tượng người Trung Quốc chủ mưu, hoạt động tại đặc khu Tam giác vàng. Vi Văn Linh, một trong những bị cáo chính, đã tạo ra một tài khoản Facebook giả mạo với tên ‘Phạm Quỳnh Châu’ và sử dụng hình ảnh của một phụ nữ xinh đẹp để tiếp cận và tán tỉnh ông N.V.H. (sinh năm 1956, trú tại tỉnh Lâm Đồng) với mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Khi đã chiếm được tình cảm và sự tin tưởng của ông H., Linh đã khuyến khích ông này cài đặt ứng dụng Bicoinomynft và đăng ký tài khoản để đầu tư vào tiền ảo. Tuy nhiên, ứng dụng Bicoinomynft thực chất là một sàn giao dịch điện tử giả mạo, có thể điều khiển tăng giảm theo ý muốn của những kẻ lừa đảo. Tin tưởng vào mức lợi nhuận mà Linh và đồng bọn đã vẽ ra, ông H. đã chuyển tổng cộng gần 6 tỷ đồng vào các tài khoản được chỉ định.

Sau đó, ông H. tiếp tục chuyển gần 12 tỷ đồng vào các tài khoản khác nhau với hy vọng được rút tiền. Cơ quan chức năng đã làm rõ rằng Linh đã chiếm đoạt của nạn nhân hơn 18,2 tỷ đồng. Dựa trên tỷ lệ phân chia tiền lừa đảo và tiền thưởng của công ty, Linh được hưởng hơn 1,2 tỷ đồng. Các bị cáo khác cũng đã hưởng lợi từ khoản tiền lừa đảo của Linh thông qua tiền lương cá nhân và tiền thưởng của cả tổ.

Tại phiên tòa, các bị cáo đã thừa nhận hành vi phạm tội như cáo trạng đã truy tố. Hội đồng xét xử cấp sơ thẩm đã tuyên phạt Vi Văn Linh tù chung thân, Kha Văn Úc 19 năm tù, Lộc Văn Tào 12 năm tù; Vi Thị Lệ và Lương Văn Hiền mỗi bị cáo bị tuyên phạt 9 năm tù. Ngoài ra, các bị cáo phải bồi thường toàn bộ số tiền đã chiếm đoạt cho bị hại N.V.H.

Đường dây lừa đảo này đã bị bại lộ khi Công an Nghệ An triệt phá vào tháng 6/2024. Vụ án này đã gây shock và làm dấy lên vấn đề về việc lừa đảo qua mạng xã hội và các ứng dụng trực tuyến. Đây là một lời cảnh tỉnh cho cộng đồng về những rủi ro tiềm ẩn khi tham gia vào các hoạt động trực tuyến và việc cần phải nâng cao cảnh giác trước những thủ đoạn lừa đảo tinh vi.

Hiện tại, vụ việc đang được tiếp tục điều tra và xử lý theo quy định của pháp luật. Những người dân cần cảnh giác và nâng cao nhận thức về các hoạt động lừa đảo trực tuyến để tránh trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo.

Cảnh báo về thủ đoạn lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ

Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh vừa phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới gọi là ‘bắt cóc online’, nhằm vào học sinh, sinh viên và những người có trình độ. Theo đó, các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call, giả danh là cán bộ Công an đang xử lý một vụ án liên quan đến nạn nhân.

Quá trình lừa đảo diễn ra tinh vi khi các đối tượng yêu cầu nạn nhân ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ ở yên một chỗ. Sau đó, chúng chiếm đoạt tài khoản Zalo, Facebook và yêu cầu nạn nhân không nghe điện thoại, không liên lạc với bất kỳ ai, kể cả người thân.

Nạn nhân sau khi bị cô lập hoàn toàn sẽ làm theo mọi chỉ dẫn của kẻ lừa đảo. Chúng điều khiển từ xa, yêu cầu nạn nhân thực hiện các hành vi phục vụ cho âm mưu đòi tiền chuộc từ gia đình.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP Hồ Chí Minh, khuyến cáo người dân cần phải hiểu rõ rằng Công an không làm việc qua mạng xã hội, không yêu cầu công dân chuyển tiền để phục vụ điều tra. Nếu ai đó gọi điện mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền, thuê khách sạn… thì chắc chắn là lừa đảo.

Học sinh, sinh viên, người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng.

Nhiều vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ đã được cơ quan Công an phát hiện và giải cứu trong vài tháng gần đây. Điều đáng nói, nạn nhân phần lớn là sinh viên các trường đại học, cao đẳng, những người có trình độ, sử dụng công nghệ thành thạo, nhưng lại thiếu kỹ năng phản ứng trước các hành vi lừa đảo không phải là mới.

Cụ thể, vào ngày 5/7, một sinh viên L.T.K.Y. (SN2004) nhận được cuộc gọi điện thoại tự xưng nhân viên giao hàng Shopee yêu cầu kết bạn Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an gọi video vào Zalo nói Y. liên quan đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y. cài phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Quá trình ‘làm việc’, các đối tượng biết Y. muốn đi du học Mỹ nên yêu cầu em chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Trước đó, vào ngày 11/5, Phòng Cảnh sát hình sự đã giải cứu một nam sinh (SN2007) cũng bị ‘bắt cóc online’ tại một khách sạn, gia đình em đã chuyển khoản 200 triệu đồng cho nhóm lừa đảo để chuộc.

Ngày 26/6, Phòng Cảnh sát hình sự cũng giải cứu một nam sinh (SN2006), em này đã chuyển khoản 51 triệu đồng đến tài khoản ngân hàng do nhóm lừa đảo chỉ định trước khi được giải cứu.

Chuyên gia cảnh sát hình sự khuyến cáo người dân cần tỉnh táo và cẩn trọng khi nhận được các cuộc gọi lạ, đặc biệt là những yêu cầu chuyển tiền hoặc cung cấp thông tin cá nhân. Người dân cần trực tiếp đến cơ quan Công an để được hỗ trợ và giải quyết khi gặp phải các tình huống tương tự.