Trong hơn một thập kỷ làm việc cho nhiều gia đình, tôi đã rút ra một sự thật đáng chú ý: Mặc dù tất cả mọi người đều phải đối mặt với quá trình lão hóa, nhưng cách mà người giàu và người thường trải qua giai đoạn nghỉ hưu lại có sự khác biệt rõ rệt. Một người phụ nữ họ Liêm, 54 tuổi, với hơn 10 năm kinh nghiệm làm bảo mẫu cho các gia đình giàu có đã nghỉ hưu tại Trung Quốc, đã chia sẻ những quan sát chân thực của mình.

Người phụ nữ này cho biết, những người giàu khi nghỉ hưu thường có một tâm thế tĩnh tại, không để cảm xúc chi phối cuộc sống hàng ngày của họ. Họ không để những điều nhỏ nhặt làm phiền mình và luôn kiểm soát cảm xúc một cách tốt. Nhờ đó, họ tạo ra một bầu không khí nhẹ nhõm và dễ chịu trong gia đình. Ngược lại, nhiều người lớn tuổi khác thường có tâm lý thất thường, dễ cáu gắt và khó chịu. Việc chăm sóc những người này đòi hỏi sự kiên nhẫn và nhạy cảm cao độ, vì họ thường xuyên than phiền và có thái độ không ổn định.

Một điểm khác biệt nữa mà người phụ nữ họ Liêm chỉ ra là cách mà người giàu đầu tư nghiêm túc cho sức khỏe của mình. Họ không ngần ngại gặp bác sĩ, xét nghiệm và điều chỉnh lối sống để đảm bảo sức khỏe tốt. Điều này khác biệt với nhiều người lớn tuổi khác, những người thường ngại đi viện, sợ tốn tiền và sợ phiền con cái. Sự khác biệt này cho thấy người giàu có cách tiếp cận tích cực hơn đối với sức khỏe của mình.

Không chỉ vậy, người giàu về hưu vẫn sống kỷ luật, không phó mặc cuộc sống cho sự buông thả. Họ vẫn dậy đúng giờ, tự vận động, đọc sách, chăm cây và giao lưu với bạn bè. Cuộc sống của họ được lên kế hoạch một cách tỉ mỉ, giúp họ duy trì một lối sống tích cực và khỏe mạnh. Qua đó, có thể thấy rằng chất lượng nghỉ hưu không chỉ quyết định bởi số tiền bạn có, mà còn là cách bạn sống mỗi ngày.

Người giàu có thể có nền tảng tài chính tốt hơn, nhưng điều khiến họ khác biệt là cách họ quản lý cuộc sống hàng ngày. Họ biết giữ vững cảm xúc, đầu tư cho sức khỏe và sống kỷ luật. Và nếu có thể học được những điều đó, ngay cả khi bạn không giàu, bạn vẫn có thể nghỉ hưu một cách thanh thản và hạnh phúc.

Thị trường lao động đang trải qua những biến động lớn sau khi thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong của các bộ, ngành và chính quyền địa phương. Gần một tháng kể từ Hội nghị đánh giá kết quả sắp xếp và sơ kết việc vận hành chính quyền địa phương hai cấp do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã cung cấp những thông tin cập nhật về tiến độ giải quyết chế độ, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động.

Tính đến ngày 25.7.2025, đã có trên 85.580 người có quyết định nghỉ việc, trong đó gần 78.400 người đã nghỉ việc, bao gồm cả nghỉ hưu và thôi việc. Đồng thời, tổng số người đang trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí và đã được phê duyệt là trên 75.000 người, với gần 41.800 người đã nhận tiền hỗ trợ. Những con số này phản ánh nỗ lực của Chính phủ trong việc sắp xếp và tinh gọn bộ máy hành chính.

Song song với việc giải quyết chế độ cho những người đã nghỉ việc, các địa phương đang tích cực lập danh sách để giải quyết chế độ hoặc bố trí công việc phù hợp cho người hoạt động không chuyên trách. Điều này cho thấy sự quan tâm của Chính phủ đến những người đang hoạt động trong lĩnh vực này, đảm bảo quyền lợi và tạo cơ hội cho họ nếu có nguyện vọng tiếp tục công tác.

Bộ Nội vụ đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng văn bản pháp luật, trong đó có Nghị định về tổ chức hoạt động của thôn, tổ dân phố và một số chế độ, chính sách đối với người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố. Dự kiến, nghị định này sẽ được hoàn thành trong tháng 11. Điều này sẽ tạo ra một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và thống nhất cho hoạt động của người hoạt động không chuyên trách tại các địa phương.

Không chỉ Bộ Nội vụ, các Sở Nội vụ tại các tỉnh, thành phố cũng đã tích cực tham mưu cho UBND cấp tỉnh triển khai thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Nhiều địa phương đã chủ động xây dựng quy chế hoạt động, phân công nhiệm vụ, chương trình công tác, phương án điều động cán bộ, công chức cấp xã về các đơn vị còn thiếu của khối chính quyền.

Trong thời gian tới, Bộ Nội vụ sẽ tổ chức tập huấn cho cán bộ, công chức các tỉnh, thành để giúp họ có cái nhìn tổng quan về quản trị địa phương. Điều này sẽ giúp nâng cao năng lực và kỹ năng quản lý cho đội ngũ cán bộ, công chức, đáp ứng yêu cầu mới của quá trình sắp xếp và tinh gọn bộ máy hành chính.

Có thể thấy, quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy bên trong của các bộ, ngành và chính quyền địa phương đang được triển khai quyết liệt và đồng bộ. Với những nỗ lực của Chính phủ và các địa phương, hy vọng rằng mục tiêu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động sẽ được đạt được, góp phần xây dựng một nền hành chính hiện đại và phục vụ nhân dân tốt hơn.

Tính đến ngày 25/7, số lượng người nộp đơn thôi việc đã lên đến 85.447 người, trong đó 77.278 người đã nghỉ hưu hoặc thôi việc. Hiện có 74.240 người đang được trình cấp có thẩm quyền phê duyệt kinh phí, với 20.410 người đang trình và 53.830 người đã được phê duyệt.

Đã có 41.000 người nhận trợ cấp, chiếm 76% tổng số người được phê duyệt. So với cuối tháng 6, số người đã nhận tiền trợ cấp nghỉ hưu và thôi việc tăng thêm 15.380 người. Bộ Nội vụ đang tổng hợp báo cáo Thủ tướng về việc điều chuyển biên chế giữa các bộ ngành sau khi sắp xếp và giữa Bộ Công Thương với địa phương khi chuyển lực lượng quản lý thị trường về địa phương quản lý.

Bộ Nội vụ cũng sẽ tiếp tục rà soát, phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất điều chuyển biên chế giữa các khối như trung ương và địa phương; bộ ngành và cơ quan khối Đảng, phù hợp với phương án tinh gọn tổ chức bộ máy. Theo thống kê, sau khi sắp xếp, các địa phương đã giảm 713 cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh và tất cả cơ quan chuyên môn cấp huyện.

Hiện cả nước còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương, 3.321 xã, phường và đặc khu. Ước tính đợt sáp nhập này giảm 18.400 biên chế cấp tỉnh, 110.700 biên chế cấp xã và 120.500 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã. Toàn hệ thống chính quyền địa phương hai cấp dự kiến còn 91.784 cán bộ, công chức, viên chức cấp tỉnh và 199.000 biên chế cấp xã.

Về kinh phí, ước tính của Bộ Nội vụ cho thấy tổng số tiền ngân sách tiết kiệm giai đoạn 2026-2030 là 27.600 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh; 128.700 tỷ đồng do giảm cán bộ, công chức cấp xã; 34.000 tỷ đồng do giảm cán bộ không chuyên trách cấp xã. Như vậy, tổng kinh phí tiết kiệm chi tiền lương và chi hành chính là 190.500 tỷ đồng giai đoạn 2026-2030 do giảm cán bộ, công chức cấp tỉnh, huyện, xã và cán bộ không chuyên trách.

Ước tính ngân sách cần chi 22.139 tỷ đồng cho 18.449 cán bộ, công chức cấp tỉnh thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi, tương đương 1,2 tỷ đồng/người; chi 99.700 tỷ đồng cho người thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi cấp xã. Kinh phí đóng bảo hiểm xã hội cho những người nghỉ hưu trước tuổi mà không bị trừ tỷ lệ lương hưu là 6.600 tỷ đồng. Tổng kinh phí dự kiến giai đoạn 2025-2030 chi cho cán bộ thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi do sáp nhập đơn vị hành chính các cấp là 128.480 tỷ đồng.

Ngoài ra, Thứ trưởng Bộ Nội vụ Trương Hải Long cho biết tỷ lệ thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm duy trì mức thấp dưới 3%. Cả nước có 429.166 hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp. Việt Nam đã đưa 74.691 người đi làm việc ở nước ngoài.

Sau hai tuần triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, nhiều thắc mắc đã được gửi đến Bộ Nội vụ liên quan đến Nghị định 178 về chính sách và chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và lực lượng vũ trang trong quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Một trong những vấn đề được quan tâm đặc biệt là trường hợp của cán bộ công chức cấp xã nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 178 và Nghị định 67, sau đó được bầu làm bí thư chi bộ. Họ có phải trả lại tiền trợ cấp đã nhận hay không?

Bộ Nội vụ đã có câu trả lời rõ ràng cho vấn đề này. Căn cứ vào quy định tại Nghị định 178 (được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định số 67), cán bộ, công chức cấp xã đã nghỉ hưu trước tuổi và sau đó được bầu làm bí thư chi bộ thôn, tổ dân phố thì không phải hoàn trả lại tiền trợ cấp đã nhận. Điều này mang lại sự yên tâm cho những người này khi tiếp tục thực hiện nhiệm vụ mà không phải lo lắng về việc hoàn trả chế độ đã được giải quyết.

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng giải đáp một số thắc mắc khác liên quan đến việc thực hiện Nghị định 178. Về vấn đề tính lương hiện hưởng để làm chế độ theo Nghị định 178 cho cán bộ, công chức làm công tác cơ yếu tại huyện ủy, Bộ Nội vụ cho biết rằng tại khoản 6 Điều 5 Nghị định số 178 (được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 1 Nghị định số 67) đã quy định rõ tiền lương tháng hiện hưởng để tính hưởng chính sách, chế độ bao gồm các khoản phụ cấp. Các loại phụ cấp gồm: Phụ cấp chức vụ lãnh đạo; phụ cấp thâm niên vượt khung; phụ cấp thâm niên nghề; phụ cấp công vụ; phụ cấp ưu đãi theo nghề; phụ cấp trách nhiệm theo nghề; phụ cấp đảng đoàn thể chính trị – xã hội; phụ cấp đặc thù đối với lực lượng vũ trang.

Ngoài ra, vấn đề công chức điều động về xã đặc biệt khó khăn sau sáp nhập có được hưởng phụ cấp mới hay không cũng được quan tâm. Bộ Nội vụ cho hay, tại Điều 13 Nghị quyết số 76 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 đã quy định: Người dân, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, người hưởng lương trong lực lượng vũ trang trên địa bàn đơn vị hành chính sau sắp xếp tiếp tục hưởng chế độ, chính sách đặc thù áp dụng theo vùng, theo khu vực hoặc theo đơn vị hành chính như trước khi thực hiện sắp xếp cho đến khi có quyết định khác của cấp có thẩm quyền.