Trong bối cảnh các cơ quan quản lý trên toàn cầu ngày càng tăng cường giám sát hoạt động thâu tóm và sáp nhập của các tập đoàn công nghệ lớn, một xu hướng mới đang nổi lên. Thay vì mua lại toàn bộ công ty, những gã khổng lồ như Google và Meta đang chuyển sang mô hình ‘mua người và công nghệ’. Chiến lược này không chỉ giúp họ tránh được sự giám sát pháp lý gắt gao mà còn tối ưu hóa chi phí, đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của các startup và hệ sinh thái công nghệ.

Xu thế này được khởi đầu bằng việc Mark Zuckerberg tăng cường thu hút nhân tài bằng tiền, nhắm đến những nhân sự chủ chốt và công nghệ của startup trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI). Hậu quả là những giấc mơ đổi đời bằng cổ phần của startup và dân công nghệ có thể kết thúc trong cảnh trắng tay.

Việc Google chi 2,4 tỷ USD để chiêu mộ CEO và các nhân tài chủ chốt của Windsurf, một công ty AI về lập trình, đồng thời cấp phép sử dụng sở hữu trí tuệ của công ty, là một ví dụ điển hình. Phần còn lại của Windsurf sau đó được Cognition mua lại với giá thấp hơn nhiều, ước tính khoảng 300 triệu USD.

Meta cũng đã đi theo hướng này khi chi 14 tỷ USD để sở hữu 49% cổ phần Scale AI, đồng thời thu hút nhà sáng lập Alexandr Wang cùng đội ngũ nghiên cứu AI về đầu quân cho nhóm Superintelligence mới thành lập.

Xu hướng này còn được thấy trong các thương vụ gần đây liên quan đến Character AI và Inflection. Các công ty Big Tech dường như đang tìm cách tiếp cận trực tiếp với các nhà nghiên cứu AI hàng đầu và công nghệ tiên tiến mà không cần phải trải qua quá trình thâu tóm phức tạp và tốn kém.

Tuy nhiên, thương vụ Windsurf đã gây ra làn sóng tranh cãi gay gắt trong giới startup và các nhà đầu tư. Nhiều người cho rằng đây là hành vi ‘phá vỡ hợp đồng xã hội’ giữa người sáng lập và nhân viên. Truyền thống của Thung lũng Silicon là nhân viên startup chấp nhận rủi ro, làm việc cật lực với mức lương thấp hơn để đổi lấy cổ phần, hy vọng sẽ được hưởng lợi lớn khi công ty được mua lại.

Nhưng khi những người sáng lập và tài năng hàng đầu được ‘mua đứt’ với giá cao, trong khi phần lớn nhân viên bị bỏ lại phía sau với giá trị thấp hơn nhiều, không được chia sẻ lợi ích từ thương vụ dù đã cống hiến hàng năm trời, thì điều này tạo ra một tiền lệ nguy hiểm, có thể làm giảm động lực và sự tin tưởng của nhân viên đối với các startup.

Về phía các tập đoàn lớn như Google, Meta, chiến lược ‘mua người và công nghệ’ là bước đi khôn ngoan trong thời kỳ giám sát gắt gao. Nhưng câu hỏi đặt ra là: Liệu chiến lược này có công bằng với nhân viên, nhà đầu tư và thậm chí là thị trường?

Việc các ông lớn có thể chi hàng tỷ USD để ‘mua ngoài’ những bộ não xuất sắc, rồi bỏ lại các công ty khởi nghiệp trong tình trạng chắp vá, có thể dẫn đến hệ lụy lớn hơn, từ niềm tin sụp đổ cho đến suy giảm đổi mới sáng tạo.

Với người lao động, thương vụ Windsurf cùng ScaleAI là lời cảnh tỉnh cho giới trẻ muốn vào startup khi luôn phải đặt câu hỏi: ‘Liệu startup này có mục tiêu độc lập dài hạn, hay chỉ là bệ phóng để bán mình cho Big Tech?’

Trong một thế giới mà dữ liệu, thuật toán và con người quan trọng hơn bản thân pháp nhân doanh nghiệp, có lẽ luật chơi đã thay đổi, nhưng không phải ai cũng kịp nhận ra.

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng cạnh tranh và chuyển dịch mạnh mẽ theo xu hướng số hóa, việc trang bị sớm kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến đã trở thành yếu tố quan trọng giúp sinh viên có lợi thế cạnh tranh và mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp hấp dẫn trong nhiều lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế.

Phương pháp học tập mới đã có nhiều đổi mới tích cực, đặc biệt là đối với những sinh viên thuộc nhóm ngành công nghệ. Các phương pháp giáo dục mới lấy người học làm trung tâm và đẩy mạnh các hoạt động trải nghiệm, ứng dụng thực tiễn đang ngày càng được áp dụng và mở rộng trong môi trường sư phạm. Đây là cách tiếp cận giúp sinh viên không chỉ thu được kiến thức mà còn phát triển được kỹ năng thực hành và ứng dụng kiến thức vào thực tế.

Chương trình Samsung Innovation Campus (SIC) là một điển hình cho phương pháp giáo dục mới này. Các buổi học của SIC được triển khai theo hình thức học tập lấy sinh viên làm trung tâm. Sinh viên được tiếp nhận và trao đổi kiến thức lý thuyết từ giảng viên hướng dẫn, sau đó làm việc nhóm để áp dụng kiến thức vào thực tế. Qua đó, sinh viên có thể trực tiếp thấy được sự ứng dụng của kiến thức lý thuyết vào công việc thực tế, từ đó tăng cường khả năng ghi nhớ và áp dụng kiến thức.

Bạn Nguyễn Văn Thắng, sinh viên chuyên ngành Kỹ thuật máy tính của Đại học Bách Khoa Hà Nội, đã chia sẻ về trải nghiệm học tập trong chương trình SIC. Theo Thắng, việc được áp dụng kiến thức lý thuyết vào phần thực hành trong cùng một buổi học mang lại rất nhiều điều hữu ích. Việc này giúp sinh viên nhớ lâu, nhớ sâu và có thêm nhiều kinh nghiệm thực tiễn. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về kiến thức mà còn giúp họ phát triển được kỹ năng thực hành và giải quyết vấn đề.

TS Lê Thanh Long, Trưởng khoa Khoa học máy tính – Trường Khoa học máy tính, Đại học Duy Tân, cho rằng việc tham gia những khóa học hữu ích như SIC sẽ giúp sinh viên có định hướng rõ ràng và thêm vững tâm khi theo đuổi đam mê, đặc biệt là đam mê trong lĩnh vực công nghệ. Nội dung giảng dạy trong chương trình SIC tập trung vào các nội dung công nghệ cốt lõi, có tính ứng dụng cao, được chọn lọc từ nhu cầu thực tiễn của ngành công nghiệp 4.0. Điều này sẽ giúp sinh viên được trang bị kiến thức và kỹ năng phù hợp với nhu cầu của thị trường lao động.

Trong bối cảnh thị trường lao động đang ngày càng cạnh tranh, việc được trang bị sớm các kiến thức và kỹ năng công nghệ tiên tiến không chỉ mang đến lợi thế cạnh tranh cho sinh viên mà còn mở ra nhiều cánh cửa nghề nghiệp hấp dẫn ở đa dạng các lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế. Chương trình học dành riêng cho các bạn sinh viên đang theo học tại các trường Đại học, khóa học của Samsung Innovation Campus hướng đến mục tiêu nâng cao kỹ năng AI, Big Data, và IoT, phát triển khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo, chuẩn bị nghề nghiệp cho sinh viên trên thị trường quốc tế.

Từ khi được ra mắt tại Việt Nam năm 2019 đến nay, đã có 12.000 học sinh, sinh viên đến từ 95 trường học tại 21 tỉnh thành trên cả nước được đào tạo và phát triển năng lực công nghệ cao từ dự án Samsung Innovation Campus của Samsung Việt Nam. Samsung đang thực hiện nhiều hoạt động trách nhiệm xã hội để tri ân tình cảm và sự ủng hộ của người dân Việt Nam, đặc biệt là sự hỗ trợ tích cực của chính phủ. Các hoạt động trách nhiệm xã hội của Samsung không chỉ nâng cao năng lực cạnh tranh căn bản cho Việt Nam mà còn kết nối với đào tạo lãnh đạo tương lai.

Có thể thấy, với sự nỗ lực của các trường đại học và doanh nghiệp, sinh viên Việt Nam đang có nhiều cơ hội để phát triển kỹ năng và kiến thức, chuẩn bị cho sự nghiệp tương lai trong thời đại số hóa. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, cùng với sự hỗ trợ từ các chương trình đào tạo tiên tiến, sẽ giúp sinh viên tự tin bước vào thị trường lao động cạnh tranh và phát triển.