Sau khi Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025 được ban hành, tỉnh Kon Tum và tỉnh Quảng Ngãi sẽ được sáp nhập thành tỉnh mới có tên gọi là tỉnh Quảng Ngãi. Việc này đã đặt ra nhiều thách thức và cơ hội cho ngành giáo dục địa phương.

Ông Nguyễn Ngọc Thái, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi, đã chia sẻ về những thuận lợi và khó khăn của giáo dục địa phương sau sáp nhập. Theo ông Thái, trên tinh thần thực hiện Nghị quyết số 202/2025/QH15, chủ trương của Chính phủ và hướng dẫn của Bộ Nội vụ, việc sáp nhập tổ chức ngành giáo dục giữa hai địa phương Kon Tum và Quảng Ngãi là bước đi mang tính chiến lược nhằm kiện toàn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và đáp ứng tốt hơn yêu cầu đổi mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay.

Về mặt thuận lợi, ông Thái cho rằng sự thống nhất cao trong chỉ đạo từ lãnh đạo tỉnh tạo nền tảng vững chắc cho quá trình triển khai các chủ trương, chính sách giáo dục. Cùng với đó là sự đồng lòng, ủng hộ tích cực từ đội ngũ cán bộ, giáo viên và nhân viên tại cả hai địa phương Kon Tum và Quảng Ngãi đã góp phần quan trọng vào việc hiện thực hóa các định hướng chung một cách hiệu quả và bền vững.

Bên cạnh đó, sự tương đồng về đặc điểm dân cư, điều kiện kinh tế – xã hội giữa hai địa phương đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc phối hợp, chia sẻ kinh nghiệm trong công tác quản lý, điều hành và phát triển hệ thống giáo dục. Sự gần gũi về bối cảnh thực tiễn giúp hai bên dễ dàng tiếp cận, học hỏi và vận dụng linh hoạt các mô hình quản trị giáo dục phù hợp.

Một số lợi thế nổi bật khác cũng đang mở ra cơ hội phát triển đồng bộ cho ngành giáo dục địa phương. Quy mô tổ chức lớn hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quy hoạch tổng thể, việc sáp nhập giúp hình thành một hệ thống giáo dục có quy mô lớn hơn và phát triển giáo dục đồng bộ, phù hợp với định hướng phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh và khu vực miền Trung – Tây Nguyên. Đồng thời, tạo cơ hội phân bổ nguồn nhân lực một cách hợp lý giữa các vùng, góp phần giải quyết tình trạng chênh lệch về đội ngũ, tạo sự cân bằng trong tiếp cận giáo dục, nhất là ở những khu vực khó khăn.

Tuy nhiên, ông Thái cũng chỉ ra những khó khăn nhất định mà giáo dục địa phương sẽ phải đối mặt. Với địa bàn rộng, trải dài từ các xã biên giới đến đặc khu Lý Sơn, tỉnh Quảng Ngãi đang đối mặt với nhiều thách thức trong phát triển giáo dục. Điều kiện kinh tế – xã hội còn nhiều khó khăn. Việc tổ chức lại bộ máy quản lý tại Sở Giáo dục và Đào tạo gặp không ít trở ngại do còn thiếu biên chế so với chỉ tiêu được giao.

Không chỉ vậy, sự chênh lệch về cơ sở vật chất, chất lượng đội ngũ giáo viên và trình độ học sinh giữa các vùng miền vẫn là bài toán nan giải. Nếu không có các chính sách phân bổ nguồn lực và điều tiết hợp lý, dẫn đến nguy cơ phát triển không đồng đều giữa các khu vực.

Hiện nay, đội ngũ giáo viên trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi cơ bản đáp ứng yêu cầu giảng dạy và học ở tất cả các cấp học. Tuy nhiên, đối với bậc học mầm non, tiểu học vẫn còn thiếu giáo viên so với quy định ở một số môn mang tính chất đặc thù như Mỹ thuật, Âm nhạc, Tin học, Công nghệ; đối với bậc học trung học cơ sở, trung học phổ thông vẫn còn thiếu cục bộ tại một số đơn vị.

Để khắc phục tình trạng này, thời gian tới, Sở sẽ thực hiện rà soát, tổng hợp và tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh giao bổ sung biên chế để thực hiện tuyển dụng theo quy định. Trong thời gian chờ giao chỉ tiêu biên chế, các đơn vị cơ sở giáo dục có thể hợp đồng giáo viên để giảng dạy, ngành cũng khuyến khích các trường phân công giáo viên dạy liên trường trên cùng địa bàn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã công bố dự thảo Thông tư hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Sở Giáo dục và Đào tạo thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và lĩnh vực giáo dục và đào tạo của phòng chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Trong đó, Sở Giáo dục và Đào tạo được giao nhiệm vụ thực hiện toàn bộ việc tuyển dụng, quản lý, sử dụng, tiếp nhận, điều động, biệt phái, thuyên chuyển, bổ nhiệm, thăng hạng chức danh nghề nghiệp, thay đổi chức danh nghề nghiệp, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá đối với đội ngũ nhà giáo, nhân sự quản lý, viên chức và người lao động trong tất cả các cơ sở giáo dục công lập trên địa bàn tỉnh theo quy định tại Nghị định số 142/2025/NĐ-CP.

Đồng thời, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo bổ nhiệm lãnh đạo quản lý cấp trung học phổ thông (hoặc trường liên cấp có cấp cao nhất là trung học phổ thông) và các cơ sở giáo dục trực thuộc Sở Giáo dục và Đào tạo; còn cấp trung học cơ sở trở xuống do Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã, phường, đặc khu bổ nhiệm.

Ông Thái cho biết, liên quan đến các nội dung trên, sau khi Thông tư chính thức được ban hành, chúng tôi sẽ thực hiện theo quy định.

Tại kỳ họp thứ 9 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết mở rộng phổ cập cho trẻ mầm non từ 3-5 tuổi, với mục tiêu đến năm 2030, 100% tỉnh, thành đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho toàn bộ trẻ từ 3-5 tuổi.

Cùng với đó, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Nghị quyết áp dụng từ năm học 2025-2026.

Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi cho biết, tỉnh đang tích cực triển khai các bước chuẩn bị nguồn lực nhằm đảm bảo chính sách đi vào cuộc sống một cách hiệu quả và đồng bộ.

Thứ nhất, tăng cường cơ sở vật chất và mạng lưới trường lớp. Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo các địa phương rà soát, quy hoạch lại mạng lưới trường lớp, ưu tiên các xã còn thiếu lớp cho trẻ mầm non từ 3 tuổi.

Việc thống kê số lượng trẻ 3-4 tuổi chưa đến trường, đặc biệt tại vùng sâu, vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số, đang được triển khai nhằm xây dựng kế hoạch hành động giai đoạn 2025-2028.

Trong kế hoạch này, tỉnh Quảng Ngãi sẽ duy trì và nhân rộng các mô hình hiệu quả như bán trú dân nuôi, nhóm cha mẹ nòng cốt, đồng thời đầu tư xây dựng thêm phòng học, nhà vệ sinh, bếp ăn bán trú cho các trường mầm non và phổ thông, đảm bảo điều kiện học tập và sinh hoạt cho học sinh.

Thứ hai, chuẩn bị đội ngũ giáo viên. Tỉnh Quảng Ngãi sẽ xây dựng Đề án phát triển đội ngũ giáo viên giai đoạn 2026-2030, trong đó tập trung vào tuyển dụng, đào tạo và bồi dưỡng giáo viên mầm non để đáp ứng yêu cầu phổ cập từ 3 tuổi.

Đặc biệt, tỉnh quan tâm đến chính sách hỗ trợ giáo viên mầm non ngoài công lập nhằm giữ chân và thu hút nhân lực chất lượng. Song song đó, công tác bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ hiện có cũng được đẩy mạnh, gắn với chuẩn nghề nghiệp và yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục.

Thứ ba, bảo đảm nguồn tài chính. Ủy ban nhân dân tỉnh đã giao Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Sở Tài chính và chính quyền các địa phương lập dự toán ngân sách cho việc thực hiện chính sách miễn học phí và phổ cập giáo dục mầm non.

Ngoài nguồn ngân sách nhà nước, tỉnh cũng đang tích cực huy động các nguồn lực xã hội hóa để hỗ trợ thêm cho các trường. Đồng thời, Quảng Ngãi đang xây dựng cơ chế hỗ trợ học phẩm, đồ dùng cá nhân cho học sinh thuộc diện khó khăn, theo quy định tại Nghị định 66/2025/NĐ-CP của Chính phủ.

Thứ tư, chuyển đổi số và quản trị giáo dục. Tỉnh đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý giáo dục, từ khâu tuyển sinh, quản lý học sinh đến đánh giá chất lượng giáo viên và trường học. Công tác giám sát, kiểm tra việc thực hiện chính sách tại các địa phương cũng được tăng cường nhằm đảm bảo hiệu quả và công bằng trong triển khai.

Đối với chính sách miễn học phí cho học sinh phổ thông công lập và ngoài công lập từ năm học 2025-2026, ông Nguyễn Ngọc Thái cho hay, để thực hiện, tỉnh Quảng Ngãi đang tính toán ngân sách địa phương cần bổ sung, căn cứ theo mức học phí hiện hành và số lượng học sinh.

Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Sở Tài chính lập dự toán ngân sách, trình Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt. Đồng thời, tỉnh xây dựng cơ chế giám sát việc miễn học phí, đảm bảo đúng đối tượng thụ hưởng và đẩy mạnh công tác tuyên truyền để tạo sự đồng thuận từ phụ huynh và nhà trường.

Đến tháng 7/2025, tỉnh Phú Thọ đang đối mặt với thách thức lớn trong việc xử lý 1.021 cơ sở nhà đất dôi dư sau quá trình hợp nhất với các tỉnh Vĩnh Phúc và Hòa Bình. Sở Tài chính tỉnh Phú Thọ đang khẩn trương xây dựng phương án nhằm đề xuất xử lý đối với những cơ sở nhà đất này, theo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Thọ.

Theo đó, tỉnh Phú Thọ đã xem xét và đề xuất phương án sử dụng cho 116 cơ sở nhà đất, chuyển đổi công năng thành trụ sở cho các cơ quan Nhà nước. Bên cạnh đó, 291 cơ sở nhà đất khác có thể được chuyển đổi công năng thành trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, đáp ứng nhu cầu phát triển xã hội của địa phương. Ngoài ra, 228 cơ sở nhà đất có thể được giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý, tạo điều kiện để tận dụng và phát huy hiệu quả sử dụng tài sản công.

Tỉnh Phú Thọ cũng dự kiến giữ nguyên mô hình 3 trung tâm hành chính vùng, tận dụng hạ tầng có sẵn và giảm tải cho khu vực trung tâm hành chính mới. Một số cơ quan như Báo và Phát thanh – Truyền hình tỉnh Phú Thọ, Trường Chính trị, Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp sẽ hoạt động tại cả 3 khu vực nhưng phải xác định rõ trụ sở chính để đảm bảo hiệu quả điều hành.

Hiện còn hơn 380 cơ sở nhà đất chưa có phương án sử dụng, Phú Thọ đã chỉ đạo các địa phương hoàn tất đề xuất trong tháng 8. Chủ tịch UBND tỉnh Phú Thọ Trần Duy Đông yêu cầu rà soát, đánh giá toàn diện tình hình sử dụng tài sản công và hướng dẫn thực hiện kiểm kê, phân loại đầy đủ toàn bộ tài sản công hiện có.

Tỉnh Phú Thọ được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Hòa Bình, chính thức đi vào hoạt động từ ngày 1/7. Tỉnh có diện tích tự nhiên 9.361,381 km2, quy mô dân số trên 4 triệu người, có 148 xã, phường. Việc hợp nhất các tỉnh nhằm mục đích xây dựng một tỉnh có đủ tiềm lực để phát triển kinh tế – xã hội, tạo điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Trong bối cảnh này, việc sử dụng tài sản công một cách hiệu quả là rất quan trọng để góp phần đạt được mục tiêu phát triển của tỉnh. Do đó, việc rà soát, đánh giá và đề xuất phương án sử dụng cho các cơ sở nhà đất dôi dư là nhiệm vụ quan trọng và cấp thiết đối với chính quyền tỉnh Phú Thọ.

Việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính để tinh gọn bộ máy nhà nước đang được đẩy mạnh. Tuy nhiên, nhiều địa phương đang gặp khó khăn trong việc áp dụng văn bản cũ và ban hành văn bản mới, gây ra gián đoạn trong hoạt động quản lý và ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân.

Tình trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nhìn nhận đầy đủ những hệ lụy pháp lý và tìm ra giải pháp để bảo đảm tính thống nhất và ổn định của hệ thống pháp luật tại chính quyền địa phương. Quá trình đổi mới và hiện đại hóa nền hành chính quốc gia đã xác định chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước là một nội dung trọng tâm.

Nghị quyết Trung ương 6 (khóa XII) đến Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW và gần đây nhất là Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã khẳng định tinh thần cải cách, sắp xếp đơn vị hành chính là cần thiết để xây dựng nền hành chính nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Chính quyền địa phương sau sáp nhập cần hướng đến mô hình hiện đại, có khả năng quản trị tốt và phục vụ người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, thực tế cho thấy tình trạng ‘khoảng trống pháp lý’, ‘lúng túng thể chế’ đã và đang xuất hiện tại không ít địa phương.

Tốc độ sắp xếp tổ chức bộ máy đang đi nhanh hơn so với tiến độ chuẩn bị thể chế đi kèm, đặc biệt là việc xây dựng và ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) phục vụ cho hoạt động của chính quyền địa phương sau sáp nhập. Quá trình sáp nhập đơn vị hành chính, nếu không đi kèm với sự chuẩn bị kỹ lưỡng về thể chế, sẽ tất yếu dẫn đến sự chồng chéo, mâu thuẫn hoặc thiếu hụt văn bản điều chỉnh.

Điều này tạo ra những hệ lụy pháp lý nghiêm trọng, đặc biệt là trong việc đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp. Để khắc phục tình trạng này, cần tuân thủ các nguyên tắc bảo đảm thống nhất, ổn định hệ thống pháp luật khi tổ chức lại đơn vị hành chính.

Cụ thể, cần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành. Việc sửa đổi, thay thế hoặc ban hành mới VBQPPL tại địa phương sau khi sáp nhập phải được rà soát kỹ lưỡng về mặt căn cứ pháp lý, bảo đảm không mâu thuẫn hoặc chồng chéo với luật và các văn bản của Trung ương.

Thứ hai, cần bảo đảm tính kế thừa hợp lý. Việc sáp nhập đơn vị hành chính không có nghĩa là phủ nhận hoàn toàn giá trị của hệ thống văn bản tại các đơn vị cũ. Nhiều văn bản đã được xây dựng công phu, đã được kiểm nghiệm trong thực tiễn và đang phát huy hiệu quả, cần được kế thừa, hiệu chỉnh.

Thứ ba, cần lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm trong quá trình xây dựng pháp luật. Việc lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm không chỉ là một khẩu hiệu hành chính, mà phải được thể hiện rõ trong nội dung và quy trình xây dựng văn bản pháp luật.

Để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật sau sáp nhập, cần thực hiện một số giải pháp cụ thể. Trước hết, cần tổ chức một cuộc tổng rà soát hệ thống VBQPPL đang áp dụng tại các đơn vị hành chính liên quan.

Trên cơ sở rà soát, chính quyền cấp huyện cần lập danh mục phân loại các văn bản theo ba nhóm: (i) văn bản tiếp tục áp dụng không cần sửa đổi; (ii) văn bản cần sửa đổi, bổ sung; (iii) văn bản cần bãi bỏ.

Thứ hai, cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng thể chế sau sáp nhập. Chất lượng thể chế không thể đo bằng số lượng văn bản ban hành mà cần có các tiêu chí rõ ràng về hiệu lực, hiệu quả, tính hợp pháp, tính khả thi và tính minh bạch.

Thứ ba, cần củng cố đội ngũ làm công tác pháp chế ở địa phương. Một trong những điểm yếu cố hữu của chính quyền địa phương là năng lực pháp chế chưa được quan tâm đúng mức.

Sau sáp nhập, điều này càng trở nên nghiêm trọng khi địa bàn quản lý rộng hơn, số lượng đầu mối công việc tăng lên, nhưng đội ngũ làm công tác pháp chế vẫn còn mỏng, thiếu chuyên môn hoặc kiêm nhiệm.

Cuối cùng, cần áp dụng công nghệ thông tin trong hệ thống hóa và quản lý văn bản pháp luật địa phương. Việc quản lý văn bản thủ công đang là một rào cản lớn khiến các địa phương chậm trễ trong rà soát và điều chỉnh hệ thống VBQPPL.

Thị trường bất động sản vùng ven TP.HCM đang trải qua một giai đoạn biến động mạnh mẽ sau thông tin sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu vào TP.HCM. Thông tin này đã tạo ra một làn sóng hứng thú trong cộng đồng nhà đầu tư bất động sản, khi họ kỳ vọng vào những thay đổi tích cực trong quy hoạch và cơ sở hạ tầng tại các khu vực này.

Giá đất nền vùng ven đã tăng mạnh trong thời gian qua, với nhiều nhà đầu tư sẵn sàng chi trả mức giá cao hơn để sở hữu một mảnh đất trong khu vực được cho là có tiềm năng phát triển. Tuy nhiên, bên cạnh sự gia tăng về giá, thị trường bất động sản vùng ven cũng tiềm ẩn nguy cơ về một kịch bản sốt giá ảo. Việc này có thể xảy ra nếu như sự kỳ vọng của nhà đầu tư không được đáp ứng hoặc nếu như quá trình sáp nhập và quy hoạch không diễn ra như dự kiến.

Nhiều nhà đầu tư đang kỳ vọng đón đầu những quy hoạch mới, đặc biệt là việc phát triển cơ sở hạ tầng và các dự án bất động sản lớn. Tuy nhiên, họ cũng cần phải lường trước những rủi ro có thể phát sinh. Một trong những rủi ro lớn nhất là việc thị trường bất động sản có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố kinh tế vĩ mô và chính sách của chính phủ. Ngoài ra, việc mua đất ở vùng ven cũng tiềm ẩn rủi ro về pháp lý và quy hoạch, nếu như không được thực hiện một cách cẩn thận và kỹ lưỡng.

Các chuyên gia bất động sản khuyến cáo nhà đầu tư cần phải cẩn trọng và tiến hành nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Điều quan trọng là phải hiểu rõ về quy hoạch và kế hoạch phát triển của khu vực, cũng như đánh giá tình hình thị trường hiện tại. Nhà đầu tư cũng nên cân nhắc đến các yếu tố như vị trí, cơ sở hạ tầng, và tiềm năng tăng trưởng của khu vực trước khi quyết định mua bất động sản.

Để có thể đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, nhà đầu tư cần tìm hiểu thông tin từ các nguồn uy tín và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia trong lĩnh vực bất động sản. Thông tin về Reuters và các trang web bất động sản uy tín có thể giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan và chính xác về thị trường. Đồng thời, việc liên hệ với các công ty tư vấn bất động sản và luật sư chuyên ngành cũng là cần thiết để đảm bảo quá trình đầu tư được thực hiện một cách minh bạch và hợp pháp.