Trong đợt lũ lịch sử vừa qua tại Nghệ An, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Hồng Vinh đã thể hiện sự quyết đoán và điều hành kịp thời trong ba thời điểm vàng, giúp ngăn chặn thương vong và giảm thiểu thiệt hại cho người dân.

Trước bão số 3, vào ngày 22-7, ông Lê Hồng Vinh đã yêu cầu xả rút bớt nước trong hồ thủy điện Bản Vẽ, giúp hồ có thêm dung tích để đón lũ. Sự chỉ đạo kịp thời này đã giúp ngăn chặn nguy cơ xảy ra thảm kịch tại tỉnh Nghệ An. Ông Tạ Hữu Hùng, Giám đốc Nhà máy Thủy điện Bản Vẽ, cho biết: “Chúng tôi nhận được lệnh xả, phải xả rút bớt nước trong lòng hồ. Thời điểm ấy, nước trong lòng hồ còn thấp, cách cao độ mức nước đón lũ 2-3 m.”

Việc xả nước này đã giúp hồ thủy điện Bản Vẽ có thêm dung tích để hứng nước lũ dữ về trong đêm. Gần 24 giờ đêm 22-7, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An ký thông báo hỏa tốc, yêu cầu các xã có thể bị ảnh hưởng khẩn trương huy động mọi lực lượng, phương tiện hỗ trợ di dời người dân và tài sản đến nơi an toàn. Hơn 14 xã ở khu vực thủy điện Bản Vẽ nhận được công văn hỏa tốc liền triển khai sơ tán người dân đến nơi an toàn.

Sáng 23-7, ông Vinh cùng đoàn công tác của tỉnh vượt gần 150 km lên xã miền núi Con Cuông kiểm tra thực tế, chỉ đạo thủy điện Bản Vẽ giảm lưu lượng xả xuống 4.000 m3/s để không trôi bản làng. Rất may, từ trưa 23-7, ở nước Lào và thượng nguồn, trời mưa nhỏ dần, lượng nước lũ đổ về thủy điện Bản Vẽ giảm xuống, không còn uy hiếp đập thủy điện.

Sự quyết đoán và đúng thời điểm của Chủ tịch tỉnh Nghệ An đã cứu cho khu vực hạ lưu rất nhiều. Ông Hùng nói: “Lúc đó, tỉnh trực tiếp chỉ đạo vận hành hồ sát từng giây, từng phút. Lúc 5 giờ sáng, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An chỉ đạo trực tiếp giảm xả lũ để cứu người dân phía dưới và chỉ được xả tối đa 5.000 m3/s, tức cắt giảm đến 74% lưu lượng đỉnh lũ.”

Ông Nguyễn Trường Thành, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi, Chánh văn phòng Chỉ huy phòng, chống thiên tai – tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An, cho rằng nếu không điều hành thủy điện Bản Vẽ cắt lũ kịp thời, nước lũ đổ về hạ nguồn sẽ cực kỳ lớn và tình hình ngập lũ ở hạ lưu sẽ rất căng thẳng.

Lãnh đạo Sở Công Thương Nghệ An cũng cho rằng nếu không có sự phối hợp kịp thời, thì với quy mô trận lũ vừa qua, nguy cơ xảy ra thảm kịch rất lớn.

Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh nói: “Chúng tôi đã cố gắng chỉ đạo điều hành để giảm thiểu tối đa thiệt hại về người và tài sản cho người dân, để bà con nhân dân có cuộc sống ổn định.” Ông Vinh cũng cho rằng cơ bản nhất là điều hành, chỉ đạo điều tiết kịp thời; phải từ cơ sở khoa học dựa trên số liệu chứ không theo ý chí cá nhân.

Có ba nhịp, ba thời điểm vàng để đưa ra quyết định rút bớt nước trong lòng hồ trước khi bão vào, điều tiết xả lũ hồ thủy điện, chỉ đạo sơ tán nhân dân vùng dưới lòng hồ thủy điện kịp thời. Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An cho rằng những quyết định này là dựa trên số liệu khoa học và thông tin báo cáo kịp thời mưa lũ của bộ đội biên phòng ở biên giới.

Cơn bão Wipha, với sức gió duy trì tối đa khoảng 140 km/h, đã đổ bộ vào các khu vực ven biển phía Nam của Trung Quốc, cùng hai khu hành chính đặc biệt Hong Kong và Macau vào ngày 20/7. Bão đã gây ra thiệt hại kinh tế nghiêm trọng và làm gián đoạn hệ thống giao thông trên diện rộng.

Tại Hong Kong, cơn bão đã khiến Đài Thiên văn Hong Kong phải nâng mức cảnh báo bão lên cấp 10, mức cao nhất, vào lúc 9h20 sáng ngày 20/7. Hệ thống giao thông công cộng gần như bị tê liệt hoàn toàn, với khoảng 400 chuyến bay bị ảnh hưởng và 80.000 hành khách bị kẹt tại sân bay. Hãng hàng không Cathay Pacific đã quyết định hủy toàn bộ chuyến bay từ 5h đến 18h cùng ngày và cung cấp miễn phí đổi vé cho hành khách.

Các dịch vụ đi lại bằng phà tại Hong Kong đã bị đình chỉ do sóng biển dâng cao, trong khi hệ thống tàu điện ngầm MTR và xe buýt công cộng cũng tạm ngừng hoạt động. Cầu Hong Kong – Chu Hải – Macau, một trong những cây cầu vượt biển dài nhất thế giới, đã bị đóng cửa từ 3h30 sáng để đảm bảo an toàn. Ngoài ra, các hoạt động kinh tế và giáo dục cũng bị đình trệ, với hàng loạt trường học, văn phòng và sự kiện lớn phải đóng cửa.

Chính quyền đặc khu Hong Kong đã mở 34 nơi trú ẩn tạm thời, tiếp nhận 253 người dân và ghi nhận 26 trường hợp phải nhập viện do các sự cố liên quan đến bão. Đến 19h cùng ngày, khi bão di chuyển ra khỏi thành phố, các dịch vụ giao thông công cộng dần được khôi phục, nhưng sân bay Hong Kong dự kiến sẽ rơi vào tình trạng quá tải khi phải giải tỏa tới 100.000 hành khách bị mắc kẹt.

Tại Macau, Cơ quan Khí tượng và Địa vật lý đã nâng cảnh báo bão lên cấp 10 vào 12h30 ngày 20/7. Bão Wipha đã gây ra mưa lớn và nguy cơ ngập lụt nghiêm trọng tại khu vực cảng nội địa của Macau. Các nhà chức trách đã kêu gọi người dân ở trong nhà và thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn. Các dịch vụ phà giữa Macau và Hong Kong bị tạm dừng, ảnh hưởng lớn đến hoạt động giao thông liên vùng.

Tại Trung Quốc, tỉnh Quảng Đông, khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi bão Wipha, đã sơ tán 440.400 người từ các khu vực trên biển và trên đất liền. Chính quyền tỉnh áp dụng biện pháp ‘5 dừng’ (dừng học, dừng làm, dừng sản xuất, dừng vận chuyển, dừng kinh doanh) để đảm bảo an toàn. Các tuyến đường sắt cao tốc tại Quảng Đông bị tạm dừng hoặc giới hạn tốc độ, trong khi cầu Thâm Quyến – Trung Sơn bị đóng cửa trong ngày 20/7.

Thành phố Chu Hải và Dương Giang đã ra lệnh dừng toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh và giao thông từ sáng cùng ngày. Còn thành phố Thâm Quyến đóng cửa toàn bộ công viên công cộng và mở các điểm trú ẩn khẩn cấp để đón người dân. Tại Hải Nam, thủ phủ Hải Khẩu ghi nhận lượng mưa lên tới 276 mm trong 24 giờ, gây ngập lụt nghiêm trọng. Dịch vụ phà tại cảng Tú Anh bị đình chỉ, trong khi các cơ quan chức năng triển khai các biện pháp ứng phó như giám sát tàu thuyền, mở nắp cống thoát nước và bố trí xe sửa chữa điện tại các khu vực trọng yếu.

Bão Wipha đã gây ra những thiệt hại kinh tế đáng kể khi các hoạt động sản xuất, kinh doanh và du lịch tại các khu vực bị ảnh hưởng phải tạm dừng. Ngành hàng không Trung Quốc chịu thiệt hại nặng nề với hàng trăm chuyến bay bị hủy, trong khi các cảng biển và tuyến đường huyết mạch như cầu Hong Kong – Chu Hải – Macau bị đóng cửa, làm gián đoạn chuỗi cung ứng và vận chuyển hàng hóa. Ngập lụt và cây đổ cũng gây thiệt hại cho cơ sở hạ tầng và tài sản công cộng.