Việc cho trẻ em dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội có thể gây hại cho sức khỏe tâm lý của chúng, giảm khả năng điều chỉnh cảm xúc, tạo cảm giác tự ti, tách rời khỏi thực tế và thậm chí có thể dẫn đến ý nghĩ tự tử. Theo một nghiên cứu mới được công bố trên Tạp chí Phát triển Con người và Năng lực, trẻ em càng tiếp xúc với smartphone và mạng xã hội sớm, sức khỏe tâm lý và trạng thái hạnh phúc của trẻ sẽ bị giảm sút.

Sự tác động đến tâm lý khi sử dụng smartphone và mạng xã hội từ quá sớm sẽ ảnh hưởng đến bé gái nhiều hơn so với các bé trai. Nghiên cứu được thực hiện bởi Sapien Labs, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu những tác động của cuộc sống hiện đại đến sức khỏe não bộ và tâm trí con người. Các nhà nghiên cứu của Sapien Labs đã tiến hành một khảo sát với 2 triệu người tại 163 quốc gia.

Các nhà nghiên cứu của Sapien Labs đã kêu gọi các bậc phụ huynh trên toàn cầu nên ngăn trẻ dưới 13 tuổi sử dụng smartphone và mạng xã hội, như một biện pháp để bảo vệ trẻ em. Tiến sĩ tâm lý Tara Thiagarajan, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết cần phải có hành động khẩn cấp để hạn chế trẻ em dưới 13 tuổi tiếp cận và sử dụng smartphone, cũng như quy định rõ ràng về môi trường số mà trẻ tiếp xúc.

Giáo sư giáo dục học Caroline Fitzpatrick và nhóm các nhà khoa học và tâm lý học Canada cho thấy việc sử dụng smartphone, máy tính bảng ở trẻ nhỏ có thể gây ra rối loạn khả năng kiểm soát cơn giận dữ và sự thất vọng, dẫn đến tăng các cơn bùng nổ cảm xúc ở trẻ nhỏ. Tỷ phú Bill Gates, nhà sáng lập Microsoft, cũng đã từng chia sẻ quan điểm cá nhân khi cho rằng độ tuổi phù hợp nhất để trẻ em sử dụng smartphone là năm 13 tuổi và ông cũng đã áp dụng điều này cho 3 đứa con của mình.

Kết quả nghiên cứu của Sapien Labs cho biết một trong những tác động xấu đến tâm lý của trẻ khi sử dụng smartphone là tiếp cận với mạng xã hội từ quá sớm. Điều này có thể dẫn đến các nguy cơ trẻ tiếp xúc các nội dung độc hại, bị bắt nạt trực tuyến hoặc có những mối quan hệ không lành mạnh. Sapien Labs đã thực hiện nghiên cứu để cung cấp thông tin về những tác động này.

Các chuyên gia tâm lý khuyên các bậc phụ huynh nên để trẻ em tránh xa mạng xã hội, ít nhất đến năm 16 tuổi. Để thực hiện điều này, cần có sự quan tâm từ các bậc phụ huynh, những người sẵn sàng hướng trẻ đến những niềm đam mê và sở thích khác bên ngoài màn hình điện thoại.

Nếu sau khi đọc bài viết này, nhiều phụ huynh nhận ra mình đã để cho con sử dụng smartphone, tiếp xúc với mạng xã hội từ quá sớm và cảm thấy lo lắng về điều đó, thì nên thay đổi điều này càng sớm càng tốt. Các nhà tâm lý học cho biết thêm trong trường hợp phụ huynh muốn để trẻ tiếp xúc với smartphone và máy tính bảng, hãy giới hạn thời gian cụ thể cho chúng sử dụng, chẳng hạn 20 phút sử dụng smartphone hoặc 15 phút sử dụng máy tính bảng mỗi ngày. Ngoài ra, không nên để trẻ tự sử dụng các thiết bị này mà luôn có người lớn ngồi bên để giám sát và cùng trẻ khám phá những nội dung hữu ích.

Trong thời đại kỹ thuật số hiện nay, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Nó không chỉ là nơi để kết nối, chia sẻ thông tin mà còn là kênh lý tưởng để mọi người thể hiện và chia sẻ những khoảnh khắc đẹp, niềm vui và thành tựu trong cuộc sống. Tuy nhiên, đằng sau những bức ảnh lung linh và dòng trạng thái đầy yêu thương mà chúng ta thường nhìn thấy, có thể ẩn chứa những góc khuất buồn bã, cô đơn và thậm chí là tổn thương kéo dài.

Câu chuyện gần đây của nữ diễn viên Lan Phương đã làm sáng tỏ và đặt ra nhiều suy ngẫm về vấn đề này. Vào tối ngày 24/7, Lan Phương bất ngờ công khai thông tin về việc đã ly thân với chồng Tây, doanh nhân người Anh – David Duffy, sau nhiều năm chung sống. Thông tin này đã khiến công chúng bất ngờ và tiếc nuối bởi trước đó, mạng xã hội của cô vẫn ngập tràn hình ảnh hạnh phúc bên chồng và con. Không ít người từng ngưỡng mộ mẫu hình gia đình lý tưởng mà cô xây dựng.

Thực tế cho thấy, mạng xã hội chỉ phản ánh một phần nhỏ của sự thật. Mọi người thường có xu hướng chọn lọc những điều tốt đẹp để chia sẻ và vô thức hoặc có chủ ý giấu đi phần không hoàn hảo. Những bức ảnh gia đình đầm ấm và nụ cười rạng rỡ có thể chỉ là khoảnh khắc và không phản ánh toàn bộ trạng thái của một mối quan hệ kéo dài nhiều năm. Lan Phương từng tiết lộ rằng cô đã trải qua trầm cảm, cảm thấy ngột ngạt và cô độc, và đã tự mình vượt qua bằng cách gặp bác sĩ tâm thần, chuyên viên tâm lý và đưa con gái trở về Hà Nội sống. Những hành động này cho thấy rằng tổn thương nội tâm đã diễn ra âm thầm từ rất lâu, mặc dù bên ngoài vẫn là những tấm ảnh gia đình kiểu mẫu.

Tổn thương không phải lúc nào cũng phát ra tiếng. Trong chia sẻ mới nhất, Lan Phương nói về những vết thương nằm sâu bên trong, kéo dài nhiều năm và cô đã âm thầm chịu đựng. Đây là điều rất thường gặp trong nhiều mối quan hệ, khi một hoặc cả hai bên chọn cách im lặng, cố gắng thích nghi vì con cái, vì trách nhiệm, hoặc vì hình ảnh cá nhân. Sự chịu đựng kéo dài mà không được giải tỏa sẽ dần dẫn tới trầm cảm, khủng hoảng tâm lý. Khi vượt quá ngưỡng chịu đựng, họ buộc phải chấm dứt mối quan hệ để tự cứu mình.

Mặc dù việc ly thân gây tiếc nuối, hành trình của Lan Phương thể hiện sự dũng cảm. Cô không chối bỏ quá khứ, không giấu diếm nỗi đau và sẵn sàng lên tiếng để bảo vệ sự bình yên cho chính mình và con gái. Hành động dám đối mặt với trầm cảm, tìm kiếm sự hỗ trợ chuyên môn và rời khỏi vùng an toàn không phải là quyết định dễ dàng, đặc biệt là với một người nổi tiếng luôn chịu áp lực từ dư luận và ánh nhìn của xã hội.

Cuối cùng, câu chuyện của Lan Phương nhắc nhở chúng ta rằng không nên đánh giá cuộc sống của ai đó chỉ qua những gì họ đăng lên mạng xã hội. Mỗi người đều có những cuộc chiến thầm lặng của riêng mình. Hạnh phúc thực sự không đến từ vẻ ngoài lung linh mà từ sự bình an trong tâm hồn. Hy vọng rằng, qua câu chuyện này, chúng ta sẽ có một cái nhìn sâu sắc hơn về thực tế cuộc sống và biết cách tôn trọng cũng như thấu hiểu hơn cho những lựa chọn của mỗi cá nhân. Để biết thêm thông tin về vấn đề này, bạn có thể tham khảo google để có thêm thông tin chi tiết.

Trong xã hội hiện đại, một hiện tượng đáng buồn đang diễn ra ở nhiều gia đình: cha mẹ và con cái sống chung nhưng ngày càng xa cách về mặt tình cảm. Hiện tượng này được gọi là ‘family estrangement’ (xa cách nội tâm trong gia đình). Mặc dù vẫn cùng ăn cơm, vẫn chào hỏi mỗi ngày, nhưng khoảng cách giữa nhiều bậc cha mẹ và con cái ngày càng lớn dần mà không ai kịp nhận ra.

Không có cãi vã, không xung đột, nhưng họ chỉ đơn giản là không còn chuyện gì để nói. Một bà mẹ 43 tuổi chia sẻ rằng con trai cô ‘ngoan’, chưa từng khiến cô phiền lòng, nhưng càng lớn càng xa cách mẹ. Con trai cô cứ về tới nhà là đóng cửa phòng, mẹ gọi ăn cơm cũng chỉ đáp ‘dạ’. Ngồi ăn chưa xong đã rút điện thoại ra lướt. Hỏi gì cũng trả lời cụt lủn. Cô thấy con ngay trước mắt mà như đang dần biến mất khỏi đời mình.

Theo báo cáo của tổ chức Stand Alone (Anh), có tới 1/4 người trẻ trưởng thành từng có giai đoạn ‘xa cách hoàn toàn’ với cha mẹ về mặt cảm xúc, dù vẫn đang sống cùng mái nhà. Tại Trung Quốc, một nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology năm 2023 cũng chỉ ra rằng các sinh viên có sự kết nối gia đình thấp sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn và trầm cảm hơn gấp đôi so với nhóm có nền tảng giao tiếp tích cực.

Theo lý thuyết gắn bó cảm xúc (attachment theory), trẻ lớn lên trong môi trường mà cảm xúc bị xem nhẹ hoặc bị kiểm soát quá mức sẽ dần phát triển kiểu gắn bó ‘né tránh’ (avoidant): không chia sẻ, không kết nối và tự rút vào thế giới riêng. Sự hiện diện thể chất như cùng ăn cơm, ngủ chung nhà không đồng nghĩa với sự hiện diện tình cảm. Thói quen ‘phubbing’ (lơ người đối diện vì chăm chú vào điện thoại) cũng là yếu tố khiến trẻ cảm thấy mình không còn là ưu tiên trong mắt người lớn.

Không ít phụ huynh cảm thấy hụt hẫng khi thấy con cái ít nói, ít tâm sự. Họ cho rằng mình đã hy sinh rất nhiều, tại sao lại bị con ‘bỏ rơi’ về mặt cảm xúc? Theo chuyên gia tâm lý học phát triển, vấn đề không nằm ở việc ‘thiếu quan tâm’ mà là ở cách quan tâm sai thời điểm, sai phương pháp. Nhiều cha mẹ hay hỏi ‘Hôm nay được mấy điểm?’, ‘Học đến đâu rồi?’… nhưng lại ít khi hỏi ‘Dạo này con có vui không?’, ‘Hôm nay con thế nào?’… Dần dà, trong mắt con, cha mẹ dường như chỉ quan tâm đến thành tích mà không phải con người thật của mình.

Áp lực thành công, sự kỳ vọng và nhịp sống quá nhanh khiến những cuộc trò chuyện chân thành dần biến mất. Dù không có một tiếng la mắng, vẫn có hàng trăm lần im lặng làm tổn thương. Để ‘gặp lại’ con trong chính ngôi nhà của mình, các chuyên gia tâm lý học gia đình khuyến nghị một số cách sau: Tạo ra những khoảng thời gian ‘không kỳ vọng’, lắng nghe mà không phản ứng vội, thiết lập lại ‘những nghi thức gia đình’, và chấp nhận sự thay đổi như một phần của trưởng thành.

Một trường hợp gây chú ý trên mạng xã hội Trung Quốc gần đây đã thu hút sự quan tâm của nhiều người. Một nữ giám đốc kinh doanh tại Thượng Hải, người đã bị sa thải khỏi vị trí của mình, vẫn tiếp tục duy trì thói quen hàng ngày như thể cô vẫn còn là một phần của công ty.

Cô ăn mặc đẹp, đến công ty để chấm công và thuyết trình về những dự án tài chính cũng như lợi nhuận của công ty như thể không có gì thay đổi. Người phụ nữ này trước đây từng là một ngôi sao sáng trong ngành tài chính, với khả năng kinh doanh xuất sắc giúp cô vươn lên vị trí quản lý cấp cao. Tuy nhiên, vì một số lý do không được tiết lộ, cô bị công ty sa thải.

Sự kiện này dường như đã đẩy cô vào một trạng thái tinh thần bất ổn. Giờ đây, cô chìm trong thế giới riêng, nơi cô vẫn ‘làm việc’ với những con số và dự án tài chính tưởng tượng. Hình ảnh của cô trong một video lan truyền trên mạng xã hội đã khiến nhiều người cảm thấy xót xa và bất công.

Câu chuyện của cô nhận được nhiều sự đồng cảm từ cộng đồng mạng. Điều gây chú ý đặc biệt trong câu chuyện này là cách cô xuất hiện trước đám đông. Dù đang đối mặt với vấn đề tâm lý, cô vẫn giữ vẻ ngoài chỉn chu, thậm chí thời trang, không hề có dấu hiệu của sự bất ổn hay gây rối nơi công cộng.

Câu chuyện này đã đặt ra câu hỏi về áp lực trong cuộc sống hiện đại. Người trưởng thành ngày nay phải đối mặt với vô vàn áp lực, từ công việc, tài chính, đến các mối quan hệ và kỳ vọng xã hội. Những áp lực này có thể tích tụ theo thời gian, dẫn đến sự kiệt sức về tinh thần, rối loạn tâm lý, hay thậm chí là trầm cảm.

Học cách chấp nhận và tìm kiếm sự bình yên trong tâm hồn là điều mỗi người cần hướng tới. Sức khỏe tinh thần quan trọng không kém gì thành công vật chất. Hy vọng rằng xã hội sẽ ngày càng cởi mở hơn trong việc hỗ trợ những người đang đấu tranh với các vấn đề tâm lý.

Như trường hợp của nữ giám đốc này, mặc dù đã bị sa thải, cô vẫn tiếp tục đi đến công ty và thực hiện các nhiệm vụ như cũ. Việc này đã khiến nhiều người quan tâm và cảm thấy xót xa cho hoàn cảnh của cô. Câu chuyện của cô là một ví dụ cụ thể về áp lực và vấn đề tâm lý mà người ta có thể gặp phải trong môi trường làm việc hiện đại.