Đồng Tháp là một tỉnh thuộc khu vực đồng bằng sông Cửu Long, nằm hai bên bờ sông Tiền, một mặt tiếp giáp biển Đông. Tỉnh Đồng Tháp có địa hình đa dạng với vùng ngọt và kiểm soát lũ đầu nguồn, vùng Đồng Tháp Mười và vùng dự án Bảo Định phía bắc sông Tiền, vùng ngọt hóa Gò Công phía Đông tỉnh. Đặc biệt, vùng Đồng Tháp Mười và vùng ngọt hóa Gò Công có điều kiện thiên nhiên và đất đai đặc thù, thường bị ảnh hưởng bởi hạn mặn trong mùa khô, dẫn đến khó khăn trong sản xuất nông nghiệp.

Để thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm nhẹ thiên tai, địa phương đã chú trọng phát huy tiềm năng và thế mạnh của cây rau màu trong tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp. Việc này không chỉ giúp nông dân tăng thêm thu nhập mà còn ổn định sản xuất và đời sống. Nhiều mô hình mới đã xuất hiện, trong đó các xã Tân Phước1, Tân Phước2, Tân Phước3, Hưng Thạnh là những địa phương tiên phong phát triển cây màu ở vùng nhiễm phèn Đồng Tháp Mười.

Các xã này đã chuyển đổi trên 1.100ha đất canh tác sang trồng rau màu lương thực và thực phẩm. Đặc biệt, các xã duy trì vùng trồng dưa hấu khoảng 300 ha, cho sản lượng mỗi năm gần 6.800 tấn và vùng trồng khoai mỡ chuyên canh trên 500 ha, sản lượng mỗi năm gần 10.000 tấn củ. Khoai mỡ Đồng Tháp Mười đã khẳng định được thương hiệu và được thị trường các tỉnh phía Nam ưa chuộng.

Nhiều mô hình mới và cách làm hiệu quả đã xuất hiện. Điển hình như chị Mai Thanh Châu, nông dân xã Tân Phước2, đã chuyển 4ha đất trồng lúa sang mô hình trồng sen kết hợp nuôi thủy sản nước ngọt trên ruộng lúa. Chị Châu cho biết sen cho thu hoạch ngó gần như quanh năm, thích hợp với thổ nhưỡng vùng Đồng Tháp Mười. Với giá ngó sen bình quân 30.000 đồng/kg, mỗi năm chị bán thu 300 triệu đồng. Còn tính chung các nguồn lợi từ ngó sen, thủy sản trong mô hình, mỗi năm chị thu khoảng 750 triệu đồng, trừ chi phí còn lãi ròng trên 550 triệu đồng.

Còn nông dân Nguyễn Thành Hiển vào lập nghiệp tại xã Hưng Thạnh chọn mô hình đa dạng hóa cây trồng trên nền đất lúa, chủ lực là lúa, dứa, khoai mỡ. Hiện, ông canh tác 3ha dứa, 5ha khoai mỡ, 1ha lúa năng suất cao. Trung bình mỗi năm, sau khi trừ chi phí, còn lợi nhuận ròng trên 1,1 tỷ đồng.

Nhằm liên kết sản xuất và giải quyết đầu ra cho rau màu thương phẩm, tỉnh đã thành lập được hàng chục hợp tác xã chuyên canh rau, thu hút hàng nghìn thành viên các vùng chuyên canh rau. Các hợp tác xã tăng cường chuyển giao khoa học kỹ thuật nông nghiệp cho bà con nông dân, nhân rộng mô hình trồng rau màu theo tiêu chí VietGAP hoặc trồng rau an toàn nhằm bảo vệ sức khỏe và môi trường cũng như tăng sức cạnh tranh của nông sản hàng hóa trên thị trường.

Nhiều năm nay, thông qua liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, các hợp tác xã rau an toàn vùng ngọt hóa Gò Công tỉnh Đồng Tháp đã tăng cường ký hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với các siêu thị, các chợ đầu mối trong ngoài tỉnh như: Metro, Mega Market, Công ty cổ phần thương mại Bách hóa Xanh, … với sản lượng tiêu thụ ổn định từ 20 tấn đến 25 tấn rau an toàn/ngày.

Nhờ vậy, nông dân an tâm chuyển đổi sản xuất, mở rộng diện tích rau màu phục vụ nhu cầu thị trường trong ngoài tỉnh quanh năm. Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, đến giữa tháng 7/2025, nông dân trong tỉnh trồng được khoảng 44.000 ha rau màu các loại, đạt khoảng 64% chỉ tiêu cả năm và tăng hơn 5,2% so cùng kỳ năm trước.

Sản lượng thu hoạch khoảng 853.000 tấn rau màu các loại, đạt 57,7% chỉ tiêu cả năm và tăng hơn 6,7% so cùng kỳ năm trước; trong đó, hai vùng sản xuất rau màu trọng điểm là Đồng Tháp Mười và vùng ngọt hóa Gò Công đóng góp khoảng 50% diện tích và sản lượng rau màu toàn tỉnh.

Nhờ phát huy tiềm năng và thế mạnh cây màu thích ứng biến đổi khí hậu, nông dân tại đây nâng cao thu nhập, có cuộc sống ổn định và 100% số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới.

Nhiều nông dân tại xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang, nơi có quê hương của Chủ tịch Tôn Đức Thắng, đang chuyển đổi từ những mảnh ruộng trồng lúa, rau màu kém hiệu quả sang mô hình trồng dưa lưới ứng dụng công nghệ cao trong nhà kính. Mô hình này không chỉ giúp tăng thu nhập gấp 4-5 lần so với trước mà còn giúp người dân ổn định cuộc sống và làm giàu trên chính mảnh đất quê hương mình.

Gia đình chị Huỳnh Ngọc Diện, ngụ ấp Mỹ An 2, xã Mỹ Hòa Hưng, là một điển hình trong số đó. Trước đây, trên diện tích đất nông nghiệp 1.400m², gia đình chị chỉ canh tác lúa và trồng rau, cho thu nhập bấp bênh. Nhận thấy mô hình cũ không còn hiệu quả, chị Diện đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng dưa lưới trong nhà kính theo hướng ứng dụng công nghệ cao. Sau thời gian tìm hiểu và chuẩn bị, gia đình chị đã xây dựng 2 nhà kính với tổng kinh phí khoảng 300 triệu đồng, trong đó Nhà nước hỗ trợ 50 triệu đồng.

Hiện tại, gia đình chị đang trồng khoảng 3.900 gốc dưa mật và dưa vàng trên diện tích 1.400m². Chị Diện cho biết, một năm chị canh tác 3-4 vụ dưa lưới, mỗi vụ cho năng suất 2-3 tấn, bán ra với giá từ 40.000 – 60.000 đồng/kg, tùy thời điểm. Trung bình mỗi vụ, gia đình chị lời khoảng 40 triệu đồng sau khi trừ hết chi phí giống, phân bón, nhân công chăm sóc.

Đặc biệt, mô hình trồng dưa lưới của chị Diện đã ứng dụng hệ thống tưới nhỏ giọt tự động điều khiển trên app qua điện thoại thông minh. Hệ thống này giúp tiết kiệm nước, giảm công lao động và nâng cao năng suất, chất lượng trái. Chị Diện cũng đã nuôi ong mật trong nhà lưới để hỗ trợ thụ phấn cho hoa dưa. Mỗi tổ ong có giá khoảng 3 triệu đồng, không chỉ hỗ trợ thụ phấn mà còn mang lại môi trường sinh thái tự nhiên cho cây trồng.

Để nâng cao năng suất và chất lượng, chị Diện cùng chồng không ngừng học hỏi, tham gia các lớp chuyển giao kỹ thuật từ Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh An Giang. Nhờ đó, chị làm chủ được kỹ thuật chăm sóc, tỉa dây, xử lý ra hoa, kiểm soát sâu bệnh cho dưa.

Ngoài bán dưa cho thương lái, chị Diện còn mở cửa cho du khách tham quan miễn phí vườn dưa, tạo điểm đến sinh thái nông nghiệp hấp dẫn cho người dân địa phương và du khách từ các tỉnh, thành vùng Đồng bằng sông Cửu Long và Thành phố Hồ Chí Minh.

Ông Nguyễn Văn Thạnh, Chủ tịch Hội Nông dân xã Mỹ Hòa Hưng, tỉnh An Giang, đánh giá rằng mô hình trồng dưa trong nhà lưới của gia đình chị Diện là điển hình tiêu biểu của địa phương trong việc mạnh dạn chuyển đổi đất lúa kém hiệu quả sang trồng cây ăn trái ứng dụng công nghệ cao. So với trồng lúa, hiệu quả kinh tế cao hơn 4-5 lần, giúp nông dân sống tốt, sống khỏe từ chính mảnh đất của mình.

Hiện tại, trên địa bàn xã Mỹ Hòa Hưng đã có 3 hộ dân mạnh dạn chuyển đổi đất lúa, vườn tạp kém hiệu quả sang trồng dưa lưới trong nhà kính ứng dụng công nghệ cao, mang lại giá trị kinh tế cao cho gia đình. Nhờ sự đồng hành của các cơ quan chức năng, đặc biệt là Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, nhiều hộ dân trên địa bàn xã đang được hỗ trợ kỹ thuật, giống, kinh phí, mạnh dạn đầu tư chuyển đổi cơ cấu cây trồng kém hiệu quả, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, mang lại nguồn thu nhập cao cho gia đình.

Na Rì, một vùng đất thuộc tỉnh Thái Nguyên, từ lâu đã nổi tiếng với nhiều sản vật mang đậm bản sắc địa phương. Một trong những đặc sản làm nên tên tuổi của vùng đất này chính là quẩy Phố cổ – món ăn dân dã, giòn rụm, mang theo cả hồn cốt của một vùng quê cổ kính.

Bà Lý Thị Bình, một người phụ nữ có hơn 30 năm kinh nghiệm trong nghề làm quẩy, chia sẻ về bí quyết làm quẩy xoắn truyền thống của gia đình. Với đôi tay thoăn thoắt và khéo léo, bà Bình đã tạo ra những chiếc quẩy xoắn đẹp mắt và thơm ngon. Để làm ra những chiếc quẩy xoắn, người làm cần chọn nguyên liệu cẩn thận, bao gồm gạo nếp bản địa dẻo ngon, đường và bột khô. Sau đó, bột được cán mỏng, cắt thành từng miếng nhỏ và xoắn lại tạo thành hình đặc trưng của quẩy. Quẩy sau đó được chiên dầu để có thể thưởng thức.

Mỗi gia đình ở phố cổ Na Rì đều có công thức làm quẩy xoắn riêng biệt, được đúc kết qua nhiều thế hệ. Tuy nhiên, trước đây, sản phẩm chủ yếu được bán ra chợ đầu mối của xã theo cách truyền thống, hiệu quả chưa thật sự cao. Để mở rộng thị trường tiêu thụ, con dâu bà Huyền và nhiều người dân trong xã đã chủ động tiếp cận công nghệ số, đưa sản phẩm quẩy xoắn lên các nền tảng trực tuyến để quảng bá. Nhờ vậy, sản phẩm ngày càng đến với nhiều khách hàng hơn.

Chị Hoàng Thị Lập, một người phụ nữ về làm dâu ở Na Rì, đã gắn bó với nghề làm quẩy hơn 7 năm. Với sự sáng tạo và tình yêu, chị đã biến nghề làm quẩy thành một phần của cuộc sống gia đình và mang lại thu nhập ổn định. Quẩy Phố cổ Na Rì không chỉ là món quà dân dã quen thuộc mà còn là niềm tự hào của người dân nơi đây. Với hương vị đặc trưng và sự mộc mạc mang đậm dấu ấn bản địa, quẩy Phố cổ Na Rì đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Người dân địa phương không ngừng nỗ lực trong việc gìn giữ và nâng cao chất lượng sản phẩm. Chương trình Chợ đêm Phố cổ được tổ chức định kỳ tại xã Na Rì là một không gian lý tưởng để du khách tham quan, thưởng thức các đặc sản địa phương, trong đó có món quẩy xoắn nổi tiếng. Việc đưa sản phẩm truyền thống vươn xa không chỉ giúp nâng cao thu nhập cho người dân mà còn góp phần gìn giữ bản sắc quê hương, từng bước thúc đẩy phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới.

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, người dân Na Rì hy vọng sẽ tiếp tục giới thiệu quẩy Phố cổ đến với nhiều khách hàng hơn, góp phần quảng bá hình ảnh vùng đất cổ kính và bản sắc văn hóa của địa phương. Món quẩy xoắn không chỉ là một sản phẩm truyền thống mà còn là một phần của lịch sử và văn hóa của vùng đất Na Rì.

Ở tỉnh Tuyên Quang, Dự án 8 “Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em” đã được triển khai một cách hiệu quả. Thông qua dự án này, các cấp Hội Phụ nữ đã hỗ trợ các tổ nhóm sinh kế, hợp tác xã do phụ nữ làm chủ trong việc ứng dụng công nghệ 4.0 vào sản xuất và kết nối thị trường. Điều này đã giúp nhiều hội viên phụ nữ nâng cao thu nhập, tạo việc làm và vươn lên làm giàu bền vững.

Cụ thể, các cấp Hội Phụ nữ ở Tuyên Quang đã hỗ trợ 52 tổ nhóm sinh kế, hợp tác xã ứng dụng công nghệ 4.0. Bên cạnh đó, họ đã tổ chức 55 hội nghị tập huấn cho 1.700 người tham gia về hỗ trợ ứng dụng khoa học công nghệ 4.0 nâng cao quyền năng kinh tế cho tổ, nhóm sinh kế. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 đã giúp các sản phẩm của hội viên phụ nữ tiếp cận được với thị trường rộng lớn hơn thông qua sàn thương mại điện tử, từ đó tăng doanh thu và cải thiện đời sống.

Một ví dụ điển hình là Hợp tác xã Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên, đã ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và kết nối thị trường. Nhờ đó, sản phẩm dầu lạc của họ đã được bán đi các tỉnh, thành cả nước thông qua chiếc điện thoại thông minh. Chị Mạc Thị Miến, Giám đốc Hợp tác xã Nông sản Dầu Lạc Đồng Yên, xã Đồng Yên cho biết, trước đây họ chỉ chờ thương lái đến mua trực tiếp, nhưng nay đã có thể bán hàng online và tiếp cận chuyển đổi số để quảng bá, phát triển sản phẩm.

Tương tự, chị Phạm Thị Hồng, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Hồng Phát, xã Kim Bình, đã mạnh dạn phát triển các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ nhờ sự hỗ trợ từ các cấp Hội Phụ nữ. Sản phẩm trà túi lọc đậu đen xanh lòng của Hợp tác xã đạt OCOP 4 sao năm 2021 và năm 2022 được UBND tỉnh Tuyên Quang công nhận là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu của tỉnh. Hiện, Hợp tác xã tạo việc làm cho 6 lao động tại xưởng, mức lương từ 6-8 triệu đồng/người/tháng và doanh thu trên 4 tỷ đồng/năm.

Thông qua các hoạt động hỗ trợ, các cấp Hội Phụ nữ ở Tuyên Quang đã giúp hội viên phụ nữ không chỉ nâng cao thu nhập mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương. Việc ứng dụng công nghệ 4.0 trong sản xuất và kinh doanh đã mở ra những cơ hội mới cho phụ nữ, giúp họ tiếp cận thị trường rộng lớn hơn và khẳng định vị thế của mình trong nền kinh tế.

Để tìm hiểu thêm về các hoạt động hỗ trợ của Hội Phụ nữ Tuyên Quang, vui lòng truy cập https://tuyenquang.gov.vn/ hoặc liên hệ với Hội Phụ nữ tỉnh Tuyên Quang để biết thêm thông tin chi tiết.

Ở tổ dân phố Mỹ Bình, phường Mỹ Lâm, tỉnh Tuyên Quang, một mô hình hợp tác xã (HTX) kiểu mới đã được thành lập và đang hoạt động hiệu quả, giúp người dân thoát nghèo bền vững. Cuộc hành trình thay đổi tư duy sản xuất từ manh mún, nhỏ lẻ sang liên kết tập thể đã được HTX sản xuất và dịch vụ Hải Đăng thực hiện thành công.

Trước đây, người nông dân ở Mỹ Bình trồng chè một cách tự phát, không có sự liên kết, dẫn đến tình trạng ‘được mùa mất giá, được giá mất mùa’. Cuộc sống của họ vì thế mà khó khăn, bấp bênh. Tuy nhiên, từ năm 2019, một quyết sách đột phá đã được đưa ra: thành lập HTX kiểu mới. HTX sản xuất và dịch vụ Hải Đăng ra đời, do chính một người nông dân tiêu biểu, anh Nguyễn Hữu Chiến, làm giám đốc.

Sự ra đời của HTX Hải Đăng đã đánh dấu một cuộc cách mạng trong tư duy sản xuất của người dân Mỹ Bình – chuyển từ sản xuất cá thể, cạnh tranh lẫn nhau sang liên kết hợp tác, chia sẻ lợi ích và cùng nhau phát triển. HTX Hải Đăng hoạt động dựa trên nguyên tắc tự nguyện, dân chủ và cùng có lợi. Các xã viên không chỉ là người cung cấp nguyên liệu mà còn là những người chủ thực sự, được tham gia vào quá trình quyết sách và được chia sẻ lợi nhuận một cách công bằng, minh bạch.

Cây chè không chỉ là cây trồng chủ lực mà còn là ngành kinh tế then chốt của địa phương. Với sự hỗ trợ từ HTX, người dân đã có thể tăng thu nhập, cải thiện đời sống. Hiện nay, doanh thu trung bình của HTX Hải Đăng đạt hơn 2 tỷ đồng/năm, trung bình mỗi thành viên thu nhập hơn 10 triệu đồng/tháng.

Sự thay đổi không chỉ nằm trên những con số doanh thu, mà còn hiện hữu trong từng nếp nhà, từng ánh mắt của người dân Mỹ Bình. Câu chuyện thành công của HTX Hải Đăng ở Mỹ Lâm không chỉ là một ví dụ đơn lẻ về xóa đói giảm nghèo. Nó mang một ý nghĩa lớn lao hơn, là một bài học kinh nghiệm quý báu về con đường xây dựng nông thôn mới.

Đó là bài học về sự cần thiết phải thay đổi tư duy sản xuất, chuyển từ nhỏ lẻ sang tập trung; bài học về sức mạnh của tinh thần đoàn kết và kinh tế tập thể; và bài học về vai trò dẫn dắt, định hướng, hỗ trợ của cả hệ thống chính trị. Mô hình này đã chứng minh rằng, khi tiềm năng của đất đai, sức lao động của người dân được kết hợp với tư duy kinh tế hiện đại và sự hỗ trợ đúng lúc, đúng chỗ, thì việc thoát nghèo và vươn lên làm giàu là hoàn toàn khả thi.

Có thể thấy, HTX Hải Đăng đã trở thành một điểm sáng trong phong trào xây dựng nông thôn mới tại tỉnh Tuyên Quang. Mô hình này không chỉ giúp người dân thoát nghèo mà còn góp phần vào việc xây dựng một nền kinh tế tập thể, bền vững. Trong tương lai, HTX Hải Đăng sẽ tiếp tục là một mô hình mẫu, giúp người dân ở các địa phương khác trong tỉnh Tuyên Quang học tập và áp dụng.

Thông tin về mô hình HTX Hải Đăng có thể được tìm hiểu thêm tại địa chỉ trang web hoặc liên hệ trực tiếp với anh Nguyễn Hữu Chiến, giám đốc HTX Hải Đăng.