Chiều ngày 31/7, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc đã có cuộc họp quan trọng với các bộ, ngành, hiệp hội và doanh nghiệp trong lĩnh vực chứng khoán và bất động sản. Nội dung cuộc họp xoay quanh dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế), một dự án luật được đánh giá có tác động sâu rộng đến đời sống của người dân và hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, cũng như thị trường chứng khoán.

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh tầm quan trọng của dự án luật này, không chỉ liên quan đến việc điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư. Được biết, dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) do Bộ Tài chính chủ trì soạn thảo, đề xuất sửa đổi, hoàn thiện 6 nội dung và bổ sung 3 nội dung mới.

Trong đó, Bộ Tài chính đề xuất hoàn thiện các quy định liên quan đến thu nhập chịu thuế và cách tính thuế đối với từng loại thu nhập. Đồng thời, cơ quan này cũng đề xuất hoàn thiện các khoản được miễn thuế thu nhập cá nhân, đảm bảo tính minh bạch và phù hợp với thực tiễn. Ngoài ra, dự thảo luật cũng đề cập đến việc hoàn thiện quy định về tính thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh.

Bộ Tài chính cũng đang rà soát để điều chỉnh mức doanh thu chịu thuế đối với thu nhập của hộ, cá nhân kinh doanh, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tiễn. Một nội dung đáng chú ý khác là đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến mức giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân. Dự thảo luật cũng đề xuất điều chỉnh thu gọn số bậc thuế của Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng đối với cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, Bộ Tài chính đang tiến hành rà soát toàn diện để xây dựng lộ trình điều chỉnh chính sách thuế thu nhập cá nhân trong 5 năm tới. Mục tiêu là đảm bảo chính sách thuế được xây dựng một cách chính xác, công bằng và hiệu quả hơn. Đặc biệt, đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán và bất động sản, lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết đang nghiên cứu các phương án để đảm bảo tính công bằng và thuận tiện cho nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cũng đang nghiên cứu phương án cho phép cá nhân lựa chọn quyết toán vào cuối năm để phản ánh đúng thu nhập thực tế. Cuộc họp cũng thảo luận về một số bất cập trong quy trình quyết toán và hoàn thuế hiện nay. Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định sẽ nghiên cứu để đề xuất các giải pháp nhằm đảm bảo quy trình quyết toán và hoàn thuế được thực hiện thuận tiện hơn.

Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế) được đánh giá có tác động quan trọng đến nhiều mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Việc hoàn thiện dự án luật này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành và sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp và người dân. Thông tin chi tiết về dự thảo luật có thể được tìm thấy tại trang web của Chính phủ hoặc trang web của Bộ Tài chính.

Đánh thuế thu nhập cá nhân không chỉ là một biện pháp nhằm mục đích thu được nguồn thu ngay lập tức mà còn đòi hỏi sự khéo léo trong thiết kế, truyền thông và triển khai chính sách. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh đề xuất mới về giao dịch bất động sản trong Dự thảo Luật thuế Thu nhập cá nhân, nơi mà sự vắng mặt của cái gọi là ‘nghệ thuật đánh thuế’ có thể gây ra những tác động không mong muốn.

Một trong những yếu tố quan trọng trong việc thiết kế chính sách thuế thu nhập cá nhân là thuế suất biên. Thuế suất biên là mức thuế áp dụng cho phần thu nhập tăng thêm của cá nhân. Nếu thuế suất biên quá cao, điều này có thể làm giảm lợi ích của người lao động khi họ làm thêm giờ hoặc tăng thu nhập. Hệ quả là giảm cung lao động chất lượng cao và năng suất lao động của toàn xã hội.

Ví dụ cụ thể, nếu một người đang nhận mức lương 50 triệu đồng/tháng và có thể tăng lên 60 triệu đồng/tháng nhờ làm thêm, nhưng phần thu nhập tăng thêm này bị đánh thuế 30%, thì lợi ích thực nhận sẽ giảm đáng kể. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn gây thiệt hại cho nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh đang cố gắng kích thích tăng trưởng và phát triển.

Cá nhân thường sử dụng ba cách phổ biến để tránh thuế thu nhập cá nhân khi đối mặt với mức thuế cao. Họ có thể chuyển đổi thu nhập thành các hình thức không chịu thuế như quà tặng, phúc lợi ngoài lương, hoặc báo cáo thu nhập thấp hơn thực tế. Một số trường hợp thậm chí chuyển sang làm việc trong khu vực phi chính thức để không bị truy thu thuế. Những hành vi này không chỉ gây thất thu ngân sách nhà nước mà còn làm suy yếu sự công bằng và lòng tin vào hệ thống thuế.

Để đảm bảo hiệu quả kinh tế, chính sách thuế thu nhập cá nhân cần được thiết kế sao cho thuế suất biên không quá cao, đặc biệt là ở nhóm thu nhập trung cao – là nhóm có tiềm năng tạo ra giá trị lớn cho nền kinh tế. Bên cạnh đó, số bậc thuế cần đủ để phân hóa các nhóm thu nhập nhằm đảm bảo công bằng, nhưng không nên quá nhiều để tránh phức tạp trong tính toán và khai báo. Khoảng cách giữa các bậc thuế cần được thiết kế hợp lý, tránh tình trạng giãn bậc quá rộng khiến nhiều người có thu nhập khác nhau rơi vào cùng một mức thuế.

Tóm lại, việc thiết kế chính sách thuế thu nhập cá nhân đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và nghệ thuật đánh thuế để đảm bảo hiệu quả kinh tế và công bằng xã hội. Nếu được xây dựng hợp lý, Luật Thuế Thu nhập cá nhân mới không chỉ giúp Nhà nước huy động nguồn thu một cách bền vững, mà còn góp phần tạo ra một môi trường lao động, đầu tư, và học tập lành mạnh, giúp nền kinh tế phát triển hiệu quả, cân bằng và có chiều sâu.

Xem thêm thông tin về kinh tế và tài chính trên VnExpress.

Bộ Tài chính đang đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân với mục tiêu áp thuế 20% trên phần lãi thu được từ chuyển nhượng bất động sản. Theo đề xuất này, nếu người nộp thuế không thể xác định được giá mua và các chi phí liên quan, thuế sẽ được tính dựa trên giá bán và thời gian sở hữu, dao động từ 2-10%. Mục tiêu của đề xuất là tạo ra sự công bằng và hạn chế tình trạng đầu cơ, lướt sóng trên thị trường bất động sản.

Nhiều ý kiến từ nhà đầu tư và chuyên gia cho rằng mức thuế đề xuất, đặc biệt là 10% trong hai năm đầu, có thể quá cao và dẫn đến thị trường thứ cấp bị đình trệ, giao dịch giảm mạnh. Anh Nguyễn Thành Luân, một nhà đầu tư tại TP HCM, cho rằng nếu phải trả thêm 100 triệu đồng tiền thuế, gần bằng tiền lãi ngân hàng trong một năm, sẽ là một gánh nặng lớn đối với các nhà đầu tư.

Ông Nguyễn Quốc Kiên, một nhà đầu tư khác, lo ngại rằng nếu áp dụng phương án tính thuế mới, ông có thể phải đóng 400 triệu đồng tiền thuế khi bán một lô đất trị giá 4 tỷ đồng sau chưa đầy 2 năm sở hữu. Ông cho rằng mức thuế này có thể gây thiệt cho những người thực sự cần bán tài sản để đáp ứng nhu cầu cá nhân hoặc gia đình.

Chị Trần Minh Hạnh, nhà đầu tư căn hộ cao cấp ở khu Nam TP HCM, cũng bày tỏ lo ngại rằng nếu phải đóng thuế trên phần chênh lệch, gần như cô sẽ ‘bán huề vốn’, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến kế hoạch đầu tư và tài chính của cô.

Giới chuyên gia cũng chỉ ra rằng việc xác định giá vốn và chi phí liên quan đến giao dịch bất động sản có thể đặt ra nhiều vướng mắc trong thực thi. Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc khu vực miền Nam của Batdongsan, nhận định rằng việc tính thuế dựa trên phần lãi sẽ hợp lý hơn, nhưng rất khó xác định chính xác phần lãi thực tế do biến động giá cả và các yếu tố khác.

Là một chuyên gia pháp lý, Luật sư Trần Thị Mỹ Linh cho rằng về nguyên tắc, thuế suất lũy tiến là hợp lý, nhưng điều quan trọng là phải thiết kế chính sách minh bạch và dễ áp dụng để không gây ra những khó khăn cho người nộp thuế.

Từ góc nhìn của doanh nghiệp, đại diện một sàn giao dịch lớn tại TP HCM cho biết 2 năm trở lại đây, lượng nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 70% giao dịch thứ cấp. Nếu đánh thuế cao với nhóm này, khả năng thị trường sụt thanh khoản là rất lớn và điều này sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường bất động sản.

Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam, cho rằng việc áp thuế chuyển nhượng ở mức cao có thể làm giảm tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp và khiến nhà đầu tư e ngại bán ra, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường.

Việc điều chỉnh thuế chuyển nhượng bất động sản là cần thiết để đảm bảo công bằng và tăng nguồn thu ngân sách. Tuy nhiên, để không gây sốc cho thị trường và tạo ra gánh nặng quá lớn cho người dân, cần thiết kế cơ chế triển khai minh bạch, hợp lý và có lộ trình phù hợp để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường bất động sản. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp.

Đề xuất thay đổi cách thu thuế trên giao dịch bán chứng khoán từ 0,1% trên mọi giao dịch sang thu 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận đang gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng đầu tư. Tuy nhiên, việc xem xét lại cách tính thuế này được coi là một bước tiến cần thiết cho sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

Cách tính thuế hiện hành có ưu điểm là đơn giản, dễ dàng trong việc thực hiện và quản lý. Tuy nhiên, nó cũng dẫn đến những nghịch lý, chẳng hạn như nhà đầu tư bán cắt lỗ vẫn phải nộp thuế. Điều này đi ngược lại nguyên tắc cơ bản của thuế thu nhập, vốn chỉ đánh thuế khi có lợi tức thực tế. Do đó, việc chuyển đổi sang đánh thuế trên lợi nhuận thực tế là một sự sửa chữa cần thiết, đảm bảo công bằng và phản ánh đúng bản chất của hoạt động đầu tư vốn đầy rủi ro.

Việc đánh thuế 20% trên lợi nhuận ròng thực nhận được cho là một giải pháp công bằng hơn, tạo điều kiện cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ và các tổ chức đầu tư có thể thoải mái hơn trong việc ra quyết định đầu tư. Tuy nhiên, mức thuế suất này đang là một điểm nóng trong cuộc tranh luận. Mức thuế này có thể cao đối với một số nhà đầu tư, đặc biệt là những người có lợi nhuận thấp. Vì vậy, cần phải có một lộ trình áp dụng từ từ, hoặc một biểu thuế lũy tiến linh hoạt hơn, cùng với cuộc đối thoại sâu rộng và thực chất với các thành viên thị trường.

Một yếu tố quan trọng khác cần xem xét là tính cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới. Thị trường chứng khoán Việt Nam càng hấp dẫn với nhà đầu tư cá nhân, thì cũng càng hấp dẫn với nhà đầu tư nước ngoài, tăng sức cạnh tranh trong khu vực và trên thế giới. Do đó, việc đặt ra mức thuế phù hợp sẽ giúp Việt Nam duy trì được lợi thế cạnh tranh và thu hút được nhiều nhà đầu tư hơn.

Để thực hiện chính sách này một cách hiệu quả, cơ quan chức năng cần tiếp tục lấy ý kiến từ cộng đồng đầu tư và các chuyên gia tài chính. Quá trình này cần đảm bảo sự công bằng, minh bạch và phù hợp với tình hình thực tế của thị trường chứng khoán Việt Nam. Với sự phối hợp và đồng thuận của các bên liên quan, việc đánh thuế trên lợi nhuận thực tế sẽ góp phần xây dựng một thị trường chứng khoán phát triển bền vững và hiệu quả.

Trước mắt, việc chú trọng vào giáo dục tài chính và hỗ trợ các nhà đầu tư hiểu rõ về các quy định mới sẽ là rất quan trọng. Qua đó, nhà đầu tư có thể điều chỉnh chiến lược đầu tư và kế hoạch tài chính của mình một cách hợp lý, đáp ứng các yêu cầu mới của cơ quan thuế.

Thị trường chứng khoán sẽ ngày càng phát triển nếu các chính sách hỗ trợ được ban hành hợp lý và mang tính khả thi.

Mức giảm trừ gia cảnh trong tính thuế thu nhập cá nhân hiện đang là vấn đề được nhiều người quan tâm. Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, nhưng nhiều chuyên gia cho rằng nên đưa ra cơ chế điều chỉnh tự động mỗi năm, dựa trên mức lương tối thiểu vùng và điều kiện kinh tế – xã hội thực tế tại mỗi khu vực.

Mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc hiện tại chỉ có 4,4 triệu đồng/tháng, trong khi thu nhập của nhiều người chỉ đủ cho sinh hoạt cơ bản, cộng thêm các khoản thuế phải nộp, khiến họ cảm thấy rất khó khăn. Nếu mức giảm trừ gia cảnh được tăng lên, họ sẽ có thể giảm bớt phần nào gánh nặng tài chính và tập trung hơn vào công việc.

Các chuyên gia cho rằng, chi phí sinh hoạt đã gia tăng đáng kể trong suốt 5 năm qua, đặc biệt là ở các thành phố lớn như Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng. Sự chênh lệch giữa chi phí sinh hoạt ở đô thị và nông thôn ngày càng rõ rệt, với các khoản chi thiết yếu như nhà ở, giáo dục, y tế và năng lượng tăng mạnh.

PGS.TS Phan Hữu Nghị, Phó Viện trưởng Viện Ngân hàng – Tài chính, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, cho rằng việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh là cần thiết trong bối cảnh thu nhập và chi phí sinh hoạt thay đổi nhanh. Tuy nhiên, mức đề xuất 13,3-15,5 triệu đồng vẫn chưa phản ánh đầy đủ thực tế thu nhập và chi phí sinh hoạt.

Ông Nghị còn cho biết thêm, Việt Nam là quốc gia có mức thu nhập trung bình nên chưa thể mở rộng thuế thu nhập cá nhân ra toàn dân, mà cần tập trung đánh thuế vào nhóm có thu nhập trung bình khá trở lên. Do đó, việc xác định mức giảm trừ không chỉ dựa vào thu nhập bình quân đầu người hay chi phí sinh hoạt, mà cần tính đến một yếu tố quan trọng là mức thu nhập phổ biến nhất mà số đông người làm công ăn lương hiện nay đang có.

TS Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, đánh giá mức giảm trừ hiện hành đã lỗi thời. Chi phí thực tế về giáo dục, y tế, nhà ở, năng lượng… ở đô thị đều tăng mạnh hơn CPI và mức 13,3-15,5 triệu đồng chưa theo kịp tốc độ tăng này.

Ông Huy nhấn mạnh cần gắn việc điều chỉnh mức giảm trừ với chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và thu nhập trung vị quốc gia, đồng thời cho phép điều chỉnh tự động hằng năm, thay vì chờ sửa luật.

Bộ Tài chính cho rằng mức giảm trừ gia cảnh cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một thời gian nhất định.

TS Nguyễn Ngọc Tú đề xuất nên tăng mức giảm trừ gia cảnh lên 18 triệu đồng/tháng và áp dụng ngay từ năm 2025, thay vì chờ đến năm 2026 như dự thảo.

Bộ Tài chính mới đây đã công bố dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), trong đó đề xuất một số quy định mới về thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản của cá nhân cư trú. Theo dự thảo, thuế suất 20% sẽ được áp dụng đối với thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Cụ thể, thuế thu nhập cá nhân sẽ được tính bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20% theo từng lần chuyển nhượng. Thu nhập tính thuế từ chuyển nhượng bất động sản sẽ được xác định bằng giá bán trừ giá mua và các khoản chi phí hợp lý liên quan đến việc tạo ra thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.

Trong trường hợp không xác định được giá mua và các chi phí liên quan đến việc chuyển nhượng bất động sản, thuế thu nhập cá nhân sẽ được xác định bằng giá bán nhân với thuế suất. Mức thuế suất này sẽ phụ thuộc vào thời gian nắm giữ bất động sản. Đối với bất động sản nắm giữ dưới 2 năm, thuế suất là 10%; từ 2 năm đến dưới 5 năm, thuế suất là 6%; từ 5 năm đến dưới 10 năm, thuế suất là 4%; và từ 10 năm trở lên hoặc bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, thuế suất là 2%.

Bộ Tài chính cho biết, thời gian nắm giữ bất động sản sẽ được tính từ khi cá nhân có quyền sở hữu, quyền sử dụng bất động sản. Đối với bất động sản có nguồn gốc từ nhận thừa kế, việc chuyển nhượng sẽ áp dụng thuế suất 2%, không tính theo thời gian nắm giữ.

Dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế) đang được Bộ Tài chính phối hợp với các đơn vị có liên quan để triển khai các bước tiếp theo trong kỳ họp. Bộ Tài chính cũng sẽ trình Chính phủ quy định chi tiết nội dung này. Mục tiêu của dự thảo là hoàn thiện hệ thống thuế thu nhập cá nhân để đảm bảo công bằng và hiệu quả trong việc quản lý thuế.

Hiện tại, thông tin chi tiết về dự thảo có thể được tìm hiểu tại đây và các nguồn thông tin khác có liên quan.