Phát triển kinh tế biển đang trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, với mục tiêu tận dụng tối đa tiềm năng biển của đất nước. Kinh tế biển bao gồm tất cả các hoạt động kinh tế diễn ra trên biển, trong đó nuôi trồng và khai thác hải sản được xác định là động lực chính để thúc đẩy sự phát triển.

Các hoạt động kinh tế trên biển đã được các nhà khoa học thống nhất bao gồm: đánh bắt và nuôi trồng thủy – hải sản; kinh tế hàng hải; khai thác dầu khí ngoài khơi; khai thác khoáng sản; năng lượng tái tạo; du lịch biển; kinh tế đảo và làm muối. Trước những thách thức về phát triển bền vững, mục tiêu tăng trưởng kinh tế đi đôi với giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường đã được đặt ra.

Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 139/2024/QH15 về Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 37/NQ-CP về Kế hoạch thực hiện Quy hoạch không gian biển quốc gia thời kỳ 2021-2030. Quan điểm xuyên suốt là sử dụng tài nguyên một cách có trách nhiệm, chuyển đổi sang nền kinh tế sử dụng tài nguyên hiệu quả, ít carbon, duy trì tài sản tài nguyên thiên nhiên hướng tới bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái, đa dạng sinh học và vốn tự nhiên.

Thực trạng cho thấy nuôi trồng và khai thác hải sản đang là động lực quan trọng trong phát triển kinh tế biển. Với bờ biển dài 3.260 km, diện tích mặt biển 1 triệu km2 và hơn 4.000 đảo, quần đảo với hơn 12.000 loài sinh vật biển, Việt Nam có tiềm năng rất lớn. Thủy sản biển cùng với lợ và ngọt, năm 2024 đạt sản lượng trên 9,6 triệu tấn; trong đó, nuôi trồng 5,8 triệu tấn (hơn 60%) thuộc TOP 4 quốc gia trên thế giới; xuất khẩu 10,07 tỷ USD đến hơn 170 quốc gia và vùng lãnh thổ, thuộc TOP 3 thế giới.

Tuy nhiên, nguồn lợi hải sản đang suy giảm, đặc biệt ở vùng biển ven bờ. Từ năm 2027 đến nay, EU đã cảnh báo ‘thẻ vàng’ IUU về khai thác vi phạm biển nước ngoài; quản lý, giám sát đội tàu; truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Chiến lược phát triển thủy sản trên biển đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, với mục tiêu chung đến năm 2030: Phát triển thủy sản thành ngành kinh tế quan trọng của quốc gia, sản xuất hàng hóa lớn gắn với công nghiệp hóa – hiện đại hóa; có thương hiệu uy tín, khả năng cạnh tranh và hội nhập quốc tế; góp phần giữ vững độc lập, chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tầm nhìn đến năm 2045: Thủy sản là ngành kinh tế thương mại hiện đại, bền vững, có trình độ quản lý, khoa học công nghệ tiên tiến; là trung tâm chế biến thủy sản sâu, thuộc nhóm ba nước sản xuất và xuất khẩu thủy sản dẫn đầu thế giới; giữ vị trí quan trọng trong cơ cấu các ngành kinh tế nông nghiệp và kinh tế biển.

Về định hướng và giải pháp thời gian tới, Việt Nam sẽ tập trung vào nuôi trồng thủy sản biển, phát triển nuôi các đối tượng chủ lực và các loài có giá trị kinh tế gắn bảo vệ môi trường sinh thái. Sản xuất giống chất lượng cao, ưu tiên phát triển giống các đối tượng chủ lực, các loài mới có tiềm năng. Phát triển nuôi trồng vi tảo, rong biển phục vụ nhu cầu thực phẩm và cung cấp nguyên liệu cho các ngành kinh tế khác.

Về khai thác, Việt Nam sẽ tập trung phát triển khai thác hải sản vùng khơi, giảm dần cường lực khai thác đảm bảo phù hợp với trữ lượng nguồn lợi. Tổ chức lại hoạt động khai thác hải sản vùng lộng, ven bờ, phát triển nuôi trồng gắn với du lịch sinh thái, nghề cá giải trí. Cùng với đó, Việt Nam sẽ tuân thủ các quy tắc ứng xử nghề cá có trách nhiệm, chống khai thác IUU, giảm thiểu, tiến tới chấm dứt các nghề khai thác có tính hủy diệt nguồn lợi. Áp dụng khoa học công nghệ tiên tiến, cơ giới hoá, hiện đại hoá tàu cá; giảm tổn thất sau thu hoạch đến năm 2030 dưới 10%.

Ngày 1/8, tại Hà Nội, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) đã phối hợp với Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) và Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam tổ chức Hội nghị thúc đẩy tiêu thụ thủy sản phục vụ nhu cầu trong nước. Hội nghị này nhằm tìm kiếm giải pháp để tăng cường tiêu thụ thủy sản trong nước, trong bối cảnh xuất khẩu thủy sản đang đối mặt với nhiều khó khăn.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, nhấn mạnh vai trò đặc biệt của thị trường trong nước trong bối cảnh xuất khẩu đối mặt nhiều khó khăn. Ông cho biết, chỉ trong vài tháng qua, thị trường nội địa đã có nhiều chuyển biến, cho thấy sự quan tâm mạnh mẽ từ Chính phủ và các bộ, ngành. Đây là thời điểm quan trọng để nhìn nhận lại vai trò của thị trường nội địa như một dư địa chiến lược giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

Theo ông Linh, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt trên 10 tỷ USD, đạt 106% kế hoạch và tăng hơn 12% so với năm 2023. Tuy nhiên, trước biến động từ các thị trường lớn như Mỹ, cùng áp lực cạnh tranh từ nhiều quốc gia, việc mở rộng tiêu thụ nội địa là hướng đi tất yếu. Ông cũng dẫn chứng, ngành thủy sản giải quyết tới 3-4 triệu lao động, chiếm khoảng 4-5% GDP, nhưng tiêu dùng trong nước vẫn chưa tương xứng với tiềm năng.

Bình quân mỗi người Việt Nam tiêu thụ khoảng 40kg thủy sản/năm – thấp hơn đáng kể so với mức 60-70kg ở các nước như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Malaysia. Ông Linh nhấn mạnh, cần có tư duy bài bản, chiến lược dài hạn, từ sản xuất đến phân phối, nhằm mở rộng dung lượng tiêu thụ trong nước.

Cục trưởng Linh chỉ rõ, hiện nay tỷ trọng thuỷ sản nội địa chiếm khoảng 60-70% với các mặt hàng chủ lực bao gồm tôm, cá basa, mực, cá biển; thuỷ sản nhập khẩu vẫn chiếm từ 30-40%. Để khai thác hết tiềm năng của thị trường nội địa, tăng thị phần tiêu thụ thủy sản sản xuất trong nước, các doanh nghiệp sản xuất thủy sản cần quan tâm phát triển kênh phân phối sản phẩm tại thị trường trong nước, đồng thời cần có sự đồng hành và hỗ trợ tích cực của các doanh nghiệp phân phối lớn.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) cũng cho rằng, thị trường nội địa đang ngày càng khẳng định vai trò chiến lược trong mục tiêu phát triển bền vững và dài hạn của doanh nghiệp. Việc gắn tiêu thụ nội địa với xuất khẩu, có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nguyên liệu, từ đó tăng được sức cạnh tranh.

Tuy nhiên, thực tế, rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu bài bản, có chỗ đứng trên thị trường quốc tế, nhưng lại khó cạnh tranh trên sân nhà. Thị trường thủy hải sản hiện nay đang thiếu minh bạch về chất lượng, khi rất nhiều nhà máy sản xuất nội địa đầu tư thấp, giá thành rẻ. Trong khi doanh nghiệp xuất khẩu làm bài bản, chi phí cao (do đầu tư nhà máy đạt chứng chỉ quốc tế, nhân công, thuế…), không thu hút được người tiêu dùng, dù chất lượng vượt trội.

Hội nghị cũng ghi nhận nhiều ý kiến từ phía doanh nghiệp phân phối và các công ty sản xuất, chế biến thủy sản về những khó khăn đang gặp phải khi phát triển thị trường nội địa. Không ít doanh nghiệp cho rằng, chi phí logistics, vận chuyển và bảo quản thủy sản trong nước vẫn còn cao, khiến giá thành sản phẩm khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Nhiều ý kiến cũng đề cập đến tình trạng thiếu hụt hạ tầng chợ đầu mối chuyên biệt, mạng lưới phân phối chưa đồng bộ giữa các vùng miền, gây cản trở lớn trong việc mở rộng kênh tiêu thụ.

Cục trưởng Trần Hữu Linh nhấn mạnh, thị trường nội địa không chỉ là “bệ đỡ” trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó, mà cần được xác định là một chiến lược dài hạn, mang tính nền tảng đối với sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Ông Linh cho rằng các doanh nghiệp không thể tiếp tục xem tiêu dùng trong nước là kênh phụ, hay nơi tiêu thụ sản phẩm xuất khẩu dư thừa, mà cần chủ động xây dựng chiến lược riêng cho thị trường này, với đầy đủ các khâu từ nuôi trồng, sản xuất, phân phối đến hậu kiểm.

Cũng theo Cục trưởng, việc phát triển thị trường trong nước không thể thành công nếu thiếu sự thấu hiểu hành vi người tiêu dùng và tính đặc thù vùng miền. Vì vậy, doanh nghiệp cần tăng cường nghiên cứu thị hiếu, khẩu vị và xu hướng tiêu dùng mới, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm để tiếp cận rộng rãi hơn các nhóm khách hàng, đặc biệt là tầng lớp trung lưu đang gia tăng nhanh chóng.

Thị trường tiêu thụ thủy sản trong nước đang ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chiến lược phát triển bền vững của các doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, để có thể khai thác hết tiềm năng của thị trường nội địa, các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng chiến lược riêng cho thị trường này. Đồng thời, sự đồng hành và hỗ trợ tích cực từ các doanh nghiệp phân phối lớn cũng là yếu tố cần thiết.

Ông Huỳnh Minh Tường, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep), tại hội nghị thúc đẩy tiêu thụ thủy sản phục vụ nhu cầu trong nước được tổ chức vào ngày 1/8 tại TP.HCM, đã nhấn mạnh rằng thị trường nội địa đang ngày càng khẳng định vai trò chiến lược trong mục tiêu phát triển bền vững và dài hạn của doanh nghiệp. Việc gắn tiêu thụ nội địa với xuất khẩu có thể giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chi phí, nguyên liệu, từ đó tăng được sức cạnh tranh.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng gặp phải một số khó khăn khi phát triển thị trường nội địa. Chi phí logistics, vận chuyển và bảo quản thủy sản trong nước cao là một trong những thách thức, khiến giá thành sản phẩm khó cạnh tranh với hàng nhập khẩu. Hạ tầng chợ đầu mối chuyên biệt và mạng lưới phân phối chưa đồng bộ giữa các vùng miền cũng gây cản trở lớn trong việc mở rộng kênh tiêu thụ.

Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, Bộ Công Thương, nhấn mạnh rằng thị trường nội địa không chỉ là “bệ đỡ” trong bối cảnh xuất khẩu gặp khó, mà cần được xác định là một chiến lược dài hạn, mang tính nền tảng đối với sự phát triển bền vững của ngành thủy sản. Các doanh nghiệp cần tăng cường nghiên cứu thị hiếu, khẩu vị và xu hướng tiêu dùng mới, đồng thời đa dạng hóa sản phẩm để tiếp cận rộng rãi hơn các nhóm khách hàng.

Một trọng tâm cần thực hiện sớm là bảo đảm tính minh bạch trong toàn bộ chuỗi cung ứng thủy sản, từ vùng nuôi, nơi khai thác đến siêu thị và bàn ăn của người tiêu dùng. Việc truy xuất nguồn gốc, xác thực chất lượng sản phẩm không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà còn là yếu tố then chốt để nâng cao niềm tin và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Trong khuôn khổ hội nghị, 16 đơn vị đại diện cho hệ thống siêu thị và các doanh nghiệp thủy sản trong nước đã cùng ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác tiêu thụ các mặt hàng thủy sản. Mục tiêu của sự hợp tác này là cụ thể hóa mục tiêu đưa sản phẩm thủy sản trong nước dần chiếm lĩnh hoàn toàn và phục vụ tốt hơn nhu cầu tiêu dùng tại thị trường nội địa. Vasep và các doanh nghiệp sẽ tích cực phối hợp để triển khai các hoạt động thúc đẩy tiêu thụ thủy sản trong nước.

Trước những thách thức và cơ hội trong việc phát triển thị trường nội địa, các doanh nghiệp thủy sản cần tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng. Đồng thời, sự phối hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp sản xuất, phân phối và các cơ quan quản lý sẽ là chìa khóa để khai thác hiệu quả thị trường tiêu thụ thủy sản trong nước.

Triển lãm Quốc Tế Chuyên Ngành Chăn Nuôi Lớn Nhất Việt Nam – Vietstock2025 Sẽ Diễn Ra Từ Ngày 08 Đến 10 Tháng 10 Năm 2025

Trong ba ngày từ ngày 08 đến 10 tháng 10 năm 2025, tại Trung tâm Hội chợ và Triển lãm Sài Gòn (SECC), thành phố Hồ Chí Minh, sẽ diễn ra triển lãm Vietstock2025. Đây là sự kiện quan trọng và lớn nhất trong ngành chăn nuôi tại Việt Nam và khu vực ASEAN. Lần thứ 13 được tổ chức, triển lãm này tiếp tục khẳng định vị thế là triển lãm quốc tế chuyên ngành chăn nuôi, thức ăn chăn nuôi, thủy sản và chế biến thịt hàng đầu tại Việt Nam.

Quy Mô Lớn và Đa Dạng

Vietstock2025 sẽ quy tụ 300 đơn vị trưng bày trên diện tích lên đến 13.000m2, cùng với 13.000 chuyên gia từ 40 quốc gia. Sự kiện này không chỉ đơn thuần là một triển lãm thương mại mà còn là một nền tảng toàn diện cho các chuyên gia trong lĩnh vực này. Tại đây, họ có cơ hội giới thiệu công nghệ tiên tiến, thảo luận về các xu hướng mới và giải quyết những thách thức mà ngành chăn nuôi đang phải đối mặt.

Khám Phá Chuỗi Giá Trị Ngành Chăn Nuôi Hiện Đại

Khách tham quan sẽ có cơ hội khám phá toàn cảnh chuỗi giá trị ngành chăn nuôi hiện đại, bao gồm các thiết bị, công nghệ và giải pháp kỹ thuật tiên tiến. Các hạng mục chính của triển lãm bao gồm Thiết bị, Công nghệ & Giải pháp kỹ thuật; Dinh dưỡng, Giống & Chăm sóc vật nuôi; Dịch vụ hỗ trợ sản xuất & thương mại; Thành phẩm chăn nuôi & Kết nối thị trường.

Chương Trình Chuyên Đề và Giải Thưởng Uy Tín

Sự kiện cũng sẽ tổ chức nhiều chương trình chuyên đề, bao gồm hội thảo kỹ thuật, diễn đàn chuyên ngành, các buổi đối thoại doanh nghiệp và chương trình trao giải uy tín. Song song với đó, Vietstock Awards 2025 – Giải thưởng ngành Chăn nuôi Việt Nam lần thứ 13 sẽ được tổ chức nhằm vinh danh và ghi nhận các tổ chức, công ty uy tín đã có đóng góp nổi bật đến ngành chăn nuôi tại Việt Nam.

Cơ Hội Cho Chuyên Gia và Doanh Nghiệp

Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, Vietstock đã trở thành tâm điểm của chuyên môn, sáng tạo và hợp tác ngành chăn nuôi. Sự kiện này hứa hẹn sẽ mang đến một trải nghiệm toàn diện và đa dạng cho khách tham quan, giúp họ cập nhật xu hướng mới, khám phá công nghệ tiên tiến và tìm kiếm đối tác kinh doanh tiềm năng.

Thông Tin và Đăng Ký Tham Quan

Để biết thêm thông tin và đăng ký tham quan, vui lòng truy cập: https://ers-vn.informa-info.com/vs25.

Ngày 26/7, một vụ tai nạn lao động nghiêm trọng đã xảy ra đối với ngư dân Trần Văn K., sinh năm 1989, quê An Giang, trong khi anh đang tham gia khai thác thủy sản trên biển. Sự việc đáng tiếc này đã nhanh chóng được tàu của Vùng Cảnh sát biển 4 tiếp cận và cấp cứu kịp thời.

Thông tin ban đầu cho biết, vào khoảng 17 giờ cùng ngày, trong lúc thả lưới cào trên biển, ngư dân Trần Văn K. đã gặp tai nạn lao động. Tai nạn đã gây ra chấn thương nghiêm trọng, cụ thể là dập một ngón tay và mất hai đốt xương, khiến anh không thể tự cầm máu. Nhận được tin báo từ tàu cá của anh K., tàu CSB4035 của Hải đội 422, Hải đoàn 42, Bộ Tư lệnh Vùng Cảnh sát biển 4, đang tuần tra trong khu vực, đã lập tức thay đổi hành trình để tiếp cận tàu cá.

Ngay sau khi tiếp cận, các cán bộ, chiến sĩ trên tàu CSB4035 đã khẩn trương đưa nạn nhân sang tàu để tổ chức cấp cứu. Tổ quân y trên tàu đã khẩn trương xử lý vết thương, cầm máu, băng bó, và cung cấp thuốc giảm đau cũng như kháng sinh cần thiết để ổn định tình trạng của ngư dân Trần Văn K. Sự can thiệp kịp thời này đã giúp hạn chế đến mức tối đa mức độ nghiêm trọng của chấn thương.

Sau khi được chăm sóc y tế ban đầu trên tàu CSB4035, tình trạng của ngư dân Trần Văn K. đã dần ổn định. Anh đã tỉnh táo và có thể cầm cự trong thời gian tiếp theo. Quá trình cấp cứu và chăm sóc y tế ban đầu được thực hiện trong điều kiện thời biển động, nhưng với sự chuyên nghiệp và tận tâm của đội ngũ y tế, anh K. đã được giúp đỡ kịp thời.

Đến 20 giờ cùng ngày, sau khi được cán bộ, chiến sĩ trên tàu CSB4035 chăm sóc và ổn định tình trạng sức khỏe, ngư dân Trần Văn K. đã được đưa trở lại tàu cá KG90172 TS. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp anh K. được quay trở lại tàu cá mà còn tiếp tục hành trình về bờ để được điều trị chuyên sâu tại các cơ sở y tế trên đất liền. Nhờ sự hỗ trợ kịp thời và hiệu quả từ Vùng Cảnh sát biển 4, ngư dân Trần Văn K. đã có thêm hy vọng được điều trị và hồi phục sau tai nạn.

Đây là một minh chứng cụ thể cho sự tận tâm và chuyên nghiệp của lực lượng Cảnh sát biển trong việc hỗ trợ, cứu giúp người dân gặp khó khăn trên biển. Việc nhanh chóng tiếp cận, cấp cứu và chăm sóc y tế cho ngư dân gặp nạn thể hiện rõ ràng tinh thần “Chòng lưng, chống nắng, chan hoà, bốn phương”. Với tinh thần đó, lực lượng Cảnh sát biển tiếp tục là điểm tựa, nơi gửi gắm niềm tin của người dân khi gặp nạn trên biển.