Diễn đàn Nghiên cứu và Phát triển (R&D) Việt Nam 2025 đã chính thức khai mạc tại tỉnh Ninh Bình vào ngày 30 và 31 tháng 7, dưới sự phối hợp tổ chức của Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) và Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Bình. Sự kiện này quy tụ hàng trăm chuyên gia và nhà khoa học hàng đầu trong và ngoài nước, cùng các nhà hoạch định chính sách và đại diện doanh nghiệp.

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đức Khương, Chủ tịch AVSE Global, đã nhấn mạnh ý nghĩa đặc biệt của việc tổ chức sự kiện tại Tràng An, Ninh Bình – di sản thế giới kép duy nhất tại Đông Nam Á và là kinh đô đầu tiên của Việt Nam. Theo ông, sự kiện này mang đến cơ hội để các chuyên gia và nhà khoa học chia sẻ những khát vọng và giấc mơ về sự phát triển của Việt Nam trong tương lai. Ông cũng cho biết, kinh nghiệm từ các quốc gia như Pháp, Hàn Quốc, Singapore và Israel đã chứng minh rằng R&D là động lực cốt lõi giúp các quốc gia bứt phá và phát triển.

Một nghiên cứu gần đây trên 35 quốc gia OECD đã chỉ ra rằng, cứ 1% tăng chi tiêu cho R&D có thể giúp tăng 2,83% GDP thực tế. Tuy nhiên, tại Việt Nam, tỷ trọng chi tiêu cho R&D trên GDP vẫn còn khiêm tốn so với yêu cầu phát triển. Điều này cho thấy, việc tăng cường đầu tư cho R&D là một yếu tố quan trọng để thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Tại sự kiện, ông Nguyễn Trung Kiên – Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài – đã hoan nghênh sáng kiến của AVSE Global và nhấn mạnh vai trò quan trọng của cộng đồng hơn 6 triệu người Việt Nam ở 130 quốc gia và vùng lãnh thổ. Ông tin rằng, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có thể đóng góp rất lớn trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

Diễn đàn R&D 2025 tập trung thảo luận sâu vào ba trụ cột chính, bao gồm lộ trình R&D Việt Nam 2025-2030, khung chính sách quốc gia về R&D và kế hoạch hành động đầu tư R&D theo ngành. Sự kiện có sự tham gia của các khách mời đặc biệt, những nhà tư tưởng có ảnh hưởng toàn cầu.

Với sự hội tụ của trí tuệ và tâm huyết, Diễn đàn R&D Việt Nam 2025 được kỳ vọng sẽ biến những thách thức thành cơ hội, đề ra những giải pháp cụ thể để đưa Việt Nam trở thành một trung tâm R&D mới nổi của khu vực, vươn lên mạnh mẽ trong kỷ nguyên đổi mới sáng tạo. Thông qua sự kiện này, Việt Nam có thể học hỏi kinh nghiệm từ các nước trên thế giới và xây dựng chiến lược phát triển phù hợp với điều kiện của đất nước.

Với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành một quốc gia mạnh về khoa học và công nghệ, diễn đàn cũng là dịp để các chuyên gia và nhà khoa học trong và ngoài nước trao đổi ý tưởng, xây dựng mạng lưới hợp tác và tìm kiếm các cơ hội đầu tư cho các dự án R&D tại Việt Nam. Thông qua đó, giúp Việt Nam nhanh chóng bắt kịp với xu thế phát triển của thế giới và khu vực.

Ngày nay, vấn đề giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến mục tiêu trung hòa carbon đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của toàn cầu. Tại Việt Nam, nhiều tổ chức và doanh nghiệp đã tích cực tham gia vào cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. Mới đây, Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 đã vinh danh ba mô hình tiêu biểu trong giảm phát thải khí nhà kính.

Ba đơn vị được vinh danh gồm có mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp của Kỹ sư Hồ Quang Cua và cộng sự, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng với nỗ lực phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên, và Tập đoàn TH với chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn quốc tế PAS2060.

Mô hình Lúa – Tôm phát thải thấp được khởi xướng bởi Kỹ sư Hồ Quang Cua, Anh hùng Lao động, với mục tiêu nâng cao thu nhập cho nông dân và bảo vệ môi trường. Mô hình này đã được cải tiến quy trình canh tác lúa ST25 kết hợp nuôi tôm trên hàng trăm nghìn ha đồng bằng sông Cửu Long. Mô hình này có ưu thế là tận dụng hệ sinh thái đầm phá tự nhiên, giảm tối đa việc bón phân hóa học, hạn chế chăn thả phá rừng ngập mặn, nhờ đó lượng phát thải metan và CO₂ được kiểm soát chặt chẽ.

Đồng thời, nông dân cũng thu về giá trị kinh tế cao hơn nhờ sản phẩm “lúa – tôm” đạt chứng nhận hữu cơ và ưu tiên tiêu thụ trên các thị trường cao cấp. Việc kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường đã mở ra hướng đi mới cho nông dân trong khu vực.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã có hành trình phục hồi 8.800 ha rừng tự nhiên, góp phần vào nỗ lực bảo vệ môi trường và hệ sinh thái của Việt Nam. Trước đây, vùng đất hơn 11.000 ha tại xã Tuyên Hóa (phía Đông dãy Trường Sơn) từng là điểm nóng khai thác rừng cạn kiệt. Từ gần 20 năm qua, sau khi Nhà nước giao đất và giao rừng cho các hộ gia đình, Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng đã đoàn kết bảo vệ, khoanh nuôi và tái sinh hơn 8.800 ha rừng tự nhiên, đồng thời phát triển thêm diện tích rừng trồng có giá trị cao về tài nguyên và kinh tế.

Các hoạt động khoanh nuôi, trồng bổ sung và bảo vệ nghiêm ngặt không chỉ tạo nguồn sinh kế ổn định cho người dân địa phương, mà còn giúp mỗi héc-ta rừng hấp thụ xấp xỉ 250 tấn CO₂ mỗi năm. Điều này không chỉ góp phần giảm phát thải khí nhà kính mà còn giúp bảo vệ và phát triển hệ sinh thái rừng.

Tập đoàn TH đã được vinh danh với sự tiên phong trung hòa carbon theo PAS2060. Hai công ty thành viên – Công ty Cổ phần Sữa TH và Công ty TNHH Nước tinh khiết Núi Tiên – chính thức đạt chứng nhận trung hòa carbon theo tiêu chuẩn PAS2060:2014, do Control Union (Đức) thẩm định và xác nhận. Đây là hai đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đạt được chứng nhận quốc tế này.

Để đạt được thành quả này, TH đã triển khai đồng bộ chuỗi giải pháp giảm phát thải tại nguồn như Chuyển đổi năng lượng, Cải tiến công nghệ, Quản lý chất thải & nhựa và Thực hành Văn hóa xanh nội bộ. Phần lượng phát thải còn lại được TH bù đắp thông qua các dự án giảm phát thải và nâng cao hiệu quả năng lượng được chứng nhận quốc tế.

Ba tấm gương được vinh danh tại Diễn đàn Net Zero Việt Nam 2025 không chỉ khẳng định tâm huyết và trách nhiệm với môi trường, mà còn truyền cảm hứng mạnh mẽ cho cộng đồng doanh nghiệp và toàn xã hội cùng chung tay giảm phát thải, hướng tới tương lai bền vững.

Những nỗ lực của ba đơn vị này là minh chứng sống cho việc các tổ chức và doanh nghiệp có thể đóng góp vào mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến trung hòa carbon. Chúng ta hy vọng rằng sẽ có thêm nhiều mô hình và nỗ lực tương tự trong tương lai, góp phần xây dựng một Việt Nam bền vững và thân thiện với môi trường.