Toàn bộ lượng xăng trên thị trường sẽ được pha 10% ethanol từ ngày 1.1.2026, đánh dấu sự chuyển đổi sang sử dụng xăng E10 trên toàn quốc. Trước đó, thành phố Hồ Chí Minh sẽ là một trong những địa phương đầu tiên thực hiện thí điểm kinh doanh xăng E10 từ ngày 1.8.2025. Thông tin này đã gây ra nhiều thắc mắc among những người đi xe máy về việc liệu xe máy cũ của họ có thể sử dụng xăng E10 hay không?

Về khả năng tương thích của phương tiện, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Thọ – Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Chính sách Tài nguyên và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết, các xe có động cơ sản xuất trước năm 1993 có thể không phù hợp với xăng sinh học. Tuy nhiên, những xe sản xuất sau thời điểm này về cơ bản có thể sử dụng được E5, E10.

“Xăng E5, E10 có chỉ số octan cao hơn A92, A95, giúp tăng hiệu suất đốt cháy, giảm tiêu hao nhiên liệu, đồng thời giảm đáng kể các khí độc hại như CO, CO₂, HC, SO₂; tăng lượng oxy, nâng công suất động cơ”, ông Thọ phân tích. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng xăng E10 vẫn chứa 90% xăng khoáng. Vì vậy, nó chỉ góp phần giảm phát thải, nâng hiệu suất sử dụng năng lượng, chứ chưa thể thay thế được các phương tiện sử dụng năng lượng điện trong bối cảnh chuyển dịch xanh hiện nay.

Hầu hết các xe đời mới khoảng 10 năm trở lại đây đều có hướng dẫn sử dụng được xăng E10 mà không ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng và hiệu suất của xe. Tuy vậy, tùy từng xe mà có những quy định khác nhau, vì vậy chủ xe vẫn cần nghiên cứu kỹ nội dung này trong sách hướng dẫn sử dụng.

Trong đó, nếu sách hướng dẫn sử dụng không có thông tin về xăng sinh học hoặc có nhưng lại dành cho thị trường khác, người dùng nên chủ động liên lạc với cố vấn dịch vụ của đại lý chính hãng để nhận được tư vấn, cũng như những cam kết về mặt bảo hành, bảo dưỡng khi sử dụng xăng sinh học.

Hiện tại, cả nước có 6 nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu, nhưng chỉ 2 nhà máy tại Đồng Nai và Quảng Nam đang vận hành ổn định. Nếu cả 6 nhà máy đồng loạt tái khởi động và khai thác đúng công suất, tổng năng lực sản xuất nội địa có thể đạt hơn 500.000 m³/năm – phần nào giảm phụ thuộc vào nhập khẩu.

Công ty CP Nhiên liệu Sinh học Dầu khí Miền Trung – đơn vị thành viên của Công ty Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) đang triển khai kế hoạch tái vận hành Nhà máy Ethanol Dung Quất. Theo ông Phạm Văn Vượng – Giám đốc nhà máy, lộ trình được chia làm 4 giai đoạn: chuẩn bị kỹ thuật (7-8.2025), khởi động (9.2025), vận hành thử (10.2025) và sản xuất thương mại (11.2025).

Song song, hệ thống thu hồi khí CO₂ tại nhà máy cũng được nâng công suất lên 40-50 tấn/ngày nhằm tận dụng hiệu quả khí phát sinh trong quá trình sản xuất ethanol và giảm phát thải nhà kính.

Trên thực tế, từ năm 2015, BSR đã pha chế thành công xăng E5 RON92, tạo nền tảng kỹ thuật và kinh nghiệm cho quá trình chuyển đổi lên E10.

Tại Việt Nam hiện có 214 kho xăng dầu. Các doanh nghiệp đầu mối lớn như Petrolimex, PVOIL, Sài Gòn Petro cùng hai nhà máy lọc dầu Bình Sơn và Nghi Sơn đều đã sẵn sàng cho việc phối trộn và phân phối xăng E10 qua hai phương thức: phối trộn tại bể chứa và phối trộn trong đường ống.

Tại thành phố Hồ Chí Minh, Petrolimex sẽ thực hiện phối trộn E10 tại kho xăng Nhà Bè – nơi đã trang bị bồn lưu trữ ethanol chuyên dụng. Song song với triển khai E10, Petrolimex đang nghiên cứu giải pháp năng lượng mới như hydrogen và nhiên liệu tái tạo thế hệ tiếp theo.

Ông Trần Ngọc Năm – thành viên Hội đồng quản trị, Phó tổng giám đốc Petrolimex – cho biết, việc kinh doanh xăng E10 đòi hỏi sự chuẩn bị nghiêm túc về hạ tầng, công nghệ, bồn chứa chuyên dụng cho cồn nhiên liệu, cùng với sự phối hợp chặt chẽ từ các nhà máy lọc dầu. Vì vậy, Petrolimex đề xuất Bộ Công thương sớm có chỉ đạo cụ thể về tiến độ triển khai, để các thương nhân đầu mối chủ động đầu tư và chuyển đổi hệ thống kỹ thuật.

Đồng thời, kiến nghị điều chỉnh một số tiêu chuẩn kỹ thuật trong TCVN hiện hành cho phù hợp với nguồn xăng khoáng trên thị trường quốc tế và tương thích với tiêu chuẩn kỹ thuật trong khu vực.

Từ ngày 1/8, thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và Hải Phòng sẽ bắt đầu thí điểm bán xăng E10, một loại nhiên liệu sinh học được pha trộn 10% ethanol vào xăng khoáng. Đây là bước đi đầu tiên trong lộ trình chuyển đổi toàn quốc sang nhiên liệu xanh, dự kiến bắt đầu từ năm 2026. Xăng sinh học E10 được xem là giải pháp quan trọng để giảm phát thải CO₂, thúc đẩy ngành nông nghiệp ethanol và đa dạng hóa nguồn cung năng lượng.

Theo lộ trình của Chính phủ, xăng sinh học E10 sẽ dần thay thế xăng khoáng trên thị trường. Hai doanh nghiệp lớn trong ngành xăng dầu là Petrolimex và PVOIL đang lên kế hoạch triển khai bán E10 trong tháng 8. Petrolimex sẽ triển khai tại thành phố Hồ Chí Minh, trong khi PVOIL sẽ triển khai tại Hà Nội và Hải Phòng.

Đại diện Petrolimex cho biết đã hoàn tất chuẩn bị về hệ thống bồn chứa, công nghệ pha chế và phối hợp với các nhà máy lọc dầu để đảm bảo nguồn cung E10 ổn định trong suốt thời gian thí điểm. PVOIL cũng dự kiến triển khai tại Hà Nội và Hải Phòng từ ngày 1/8 để giúp khách hàng làm quen với nhiên liệu mới.

Nguồn cung ethanol hiện đang được rà soát để đảm bảo đủ cho nhu cầu thí điểm và mở rộng. Hiện cả nước có 6 nhà máy ethanol, trong đó 2 đơn vị đang hoạt động với công suất khoảng 100.000 m3 một năm. Nếu tất cả cùng vận hành trở lại, sản lượng có thể đạt 500.000 m3 một năm, đủ để pha chế xăng E10 phục vụ thị trường nội địa.

Việc phát triển nhiên liệu sinh học không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần giảm phát thải khí nhà kính. Xăng E10 cũng được kỳ vọng sẽ củng cố an ninh năng lượng quốc gia. Một số quốc gia như Mỹ Mỹ , Brazil Brazil , Thái Lan Thái Lan đã áp dụng xăng sinh học từ nhiều năm trước và đã đạt được những kết quả tích cực.