Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra một mối quan hệ quan trọng giữa tốc độ xói mòn bờ sông và sự hình thành các nhánh sông. Khi tốc độ xói mòn bờ sông nhanh hơn tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện, các con sông có xu hướng hình thành nhiều nhánh. Phát hiện này có ý nghĩa quan trọng đối với việc hiểu và quản lý các hệ sinh thái sông ngòi trên toàn cầu.
Sông ngòi đóng vai trò là những động mạch của Trái Đất, cung cấp nước, trầm tích và các chất dinh dưỡng cần thiết cho các hệ sinh thái đa dạng. Tuy nhiên, việc tìm hiểu nguyên nhân định hình dòng chảy của các con sông đã trở thành một thách thức lâu dài đối với các nhà nghiên cứu trong hơn một thế kỷ qua.
Một nhóm nghiên cứu tại Đại học California, Santa Barbara (UCSB) đã thực hiện một nghiên cứu toàn diện về động lực của các nhánh sông. Họ đã lập bản đồ và phân tích dữ liệu từ 84 con sông trên toàn cầu trong khoảng thời gian 36 năm, sử dụng các hình ảnh vệ tinh để thu thập thông tin. Kết quả cho thấy rằng sự hình thành các nhánh sông phụ thuộc vào sự chênh lệch giữa tốc độ xói mòn bờ sông và tốc độ lắng đọng trầm tích ở các bờ đối diện.
Các nhà nghiên cứu đã phân loại sông ngòi thành hai loại chính: sông đơn dòng và sông đa dòng. Hầu hết các con sông lớn nhất thế giới đều thuộc loại sông đa dòng, trong khi sông Mississippi ở Mỹ là một ví dụ điển hình cho sông đơn dòng.
Nghiên cứu này cung cấp những thông tin quý giá về các thảm họa thiên nhiên và nỗ lực phục hồi sông ngòi. Việc tái kết nối các vùng đồng bằng ngập lụt với các con sông đã bị phân dòng đang ngày càng được quan tâm. Những giải pháp phục hồi dựa trên tự nhiên yêu cầu xác định được độ rộng của hành lang sông cần thiết, cũng như thời gian để một con sông hồi phục trạng thái tự nhiên.
Với kết quả nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã đề xuất một công thức giúp giải quyết vấn đề này, bao gồm các biến số như thời gian một con sông hình thành dòng chảy mới. Điều này có thể giúp chuyển đổi việc lập kế hoạch phòng chống lũ lụt và phục hồi hệ sinh thái sông ngòi, từ đó đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững.
Thông tin chi tiết về nghiên cứu có thể được tìm thấy tại Đại học California, Santa Barbara (UCSB). Thêm vào đó, các nhà nghiên cứu hy vọng rằng kết quả này sẽ giúp thúc đẩy các nỗ lực bảo vệ và phục hồi hệ sinh thái sông ngòi trên toàn cầu.